تمام کسانی که با نجوم و آرايش فضايي زمين و خورشيد آشنا هستند، می دانند که زمين در اول ديماه هر سال به نقطه انقلاب زمستانی خود می رسد. نقطه ای که در آن، ناظران نيمکره شمالی دارای کوتاهترين روز و بلندترين شب سال بوده و بر عکس در نيمکره جنوبی بلندترين روز سال اتفاق می افتد. ![](http://www.parssky.com/news/archive/form/uploads/F9B_shabe_yalda_2.jpg)
اما بايد توجه داشت که در اين شب همه ناظران نيم کره شمالی دارای طول شب يکسان نيستند. در استوا طول شب و روز برابر و مساوی با 12 ساعت است و هرچه به طرف قطب می رويم طول شب يلدا افزايش می يابد. بطوريکه با يک محاسبه ساده می توان به نتايج زير رسيد:
نام شهر |
کشور |
طول شب يلدا |
مکه |
عربستان |
13 ساعت و 18 دقيقه |
مدينه |
عربستان |
13 ساعت و 32 دقيقه |
چابهار |
ايران |
13 ساعت و 36 دقيقه |
يزد |
ايران |
14 ساعت و 5 دقيقه |
اصفهان |
ايران |
14 ساعت و 9 دقيقه |
تهران |
ايران |
14 ساعت و 26 دقيقه |
مشهد |
ايران |
14 ساعت و 29 دقيقه |
تبريز |
ايران |
14 ساعت و 39 دقيقه |
برلين |
آلمان |
15 ساعت و 36 دقيقه |
پاريس |
فرانسه |
15 ساعت و 59 دقيقه |
لندن |
انگليس |
16 ساعت و 25 دقيقه |
مسکو |
روسيه |
17ساعت و 17 دقيقه |
استکهلم |
سوئد |
18 ساعت و 18 دقيقه |
هلسنکی |
فندلاند |
18 ساعت و 35 دقيقه |
ريکجاويک |
ايسلند |
20 ساعت و 31 دقيقه |
لوليا |
سوئد |
21 ساعت و 44 دقيقه |
همانطور که در جدول فوق مشاهده می شود، شب يلدا برای بعضی کشورها مشکلات زيادی را بوجود می آورد. مثلا در پايتخت سوئد، خورشيد ساعت 8 و 55 دقيقه طلوع و ساعت 14 و 37 دقيقه غروب خواهد کرد. يعنی طول روز تنها 5 ساعت و 42 دقيقه است و چه زود شب فرا می رسد! البته خورشيد هم در اين روزها چه کم فروغ است. زيرا در وسط روز به حداکثر ارتفاع خود از افق يعنی حدود 8 درجه می رسد! آيا می توانيد تصورش را بکنيد؟
شب يلدای خوبی در کنار خانواده و دوستان داشته باشيد.
ظاهرا پيش از مسيحي شدن روميان ، يعني 300 سال پس از زايش عيسي مسيح ، كليسا جشن تولد مهر را به عنوان زادروز عيسي پذيرفت ، زيرا زمان تولد او دقيقا معلوم نبود . از اين روست كه تا امروز بابانوئل با لباس و كلاه موبدان ظاهر ميشود و درخت سرو و ستارهاي در بالاي آنهم يادگار مهريهاست . جالب اينجا است كه يلدا كلمهاي است سرياني بهمعناي تولد و به گفته ابوريحان بيروني آنرا " شبزادان " ترجمه كردهاند . آيين شب يلدا يا شب چله ، خوردن آجيل مخصوص ، هندوانه ، انار و شيريني و ميوههاي گوناگون است كه همه جنبههاي نمادي دارند و نشانه بركت ، تندرستي ، فراواني و شادكامي هستند . در اين شب هم مثل جشن تيرگان فال گرفتن كتاب حافظ مرسوم است . و حاضرين با انتخاب و شكستن گردو از روي پوكي و يا پري آن ، آينده گويي ميكنند .
سيد قاسم رستمی- عضو گروه غير حرفه ای رؤيت هلال