استاد يوسف ثبوتي در اول شهريور ماه 1311 در خانواده‌اي فرهنگي در شهر زنجان به دنيا آمد. وي پس از اتمام تحصيلات مقدماتي خود در زادگاهش در سال 1329 به طور همزمان در دو رشته كشاورزي و فيزيك دانشگاه تهران پذيرفته شد كه به دليل علاقه وافر به فيزيك، اين رشته را براي ادامه تحصيل انتخاب كرد. ثبوتي در دوران دانشگاه با توفان‌هاي سياسي شديد سال‌هاي 1329 تا 1333 همراه بود. وي پس از پايان تحصيلاتش در آزمون نقشه‌برداري قبول شد و به صورت رايگان به ياري دكتر حسين كشي افشار شتافت و پس از چندي با معرفي وي به دانشگاه «تورنتو» كانادا عزيمت كرد و موفق شد كه درجه كارشناسي ارشد را از آن دانشگاه دريافت كند. ثبوتي پس از آن به دانشگاه " شيكاگو " راه يافت و به تحصيل اختر فيزيك نزد استادان صاحب‌نامي هم‌چون سوبر امانيان، چاندراسكار، چمبرلن پرداخت. او در سال 1342 مدرك دكتري تخصصي خود را در اين رشته دريافت كرد و براي تدريس با سمت استادياري رهسپار دانشگاه «نيوكاسل» در انگلستان شد. دكتر ثبوتي پس از مدتي به ايران بازگشت و چندي بعد با سمت دانشياري در دانشگاه شيراز به كار مشغول شد. فعاليت وي در دانشگاه شيراز سرآغاز تحولات جديدي در دستگاه آموزش عالي ايران بود. نظام ترمي - واحدي كنوني از دستاوردهاي دكتر ثبوتي براي نظام آموزشي كشور است. وي، هم‌چنين طرح ارتقاي اعضاي هيات علمي بر مبناي پژوهش‌هاي آنان را پيشنهاد داد و آن را در دانشگاه شيراز اجرا كرد. پايه‌گذاري دوره‌هاي كارشناسي ارشد در آن دانشگاه از جمله ديگر خدمات استاد در دوران فعاليت در دانشگاه شيراز مي‌باشد. دكتر ثبوتي در سال 1348 در يك فرصت مطالعاتي به دانشگاه «پنسيلوانيا» رفت و ضمن تحقيقات به تدريس در آن دانشگاه پرداخت. وي پس از مدتي به ايران بازگشت و علاوه بر تدريس در دانشگاه صنعتي شريف در سال 1351 طرح تاسيس رصدخانه‌ي ابوريحان بيروني شيراز را ارائه داد. اين رصدخانه كه در سال 1356 افتتاح شد، بزگترين رصدخانه‌ي فعال ايران مي‌باشد.
استاد پس از آن، دوره دكتري نجوم در دانشگاه را بنيان گذاشت و زمينه تحصيلات عاليه علاقه‌مندان اختر فيزيك را در دانشگاه شيراز فراهم كرد. دكتر ثبوتي با پي‌گيري‌هاي فراوان، مركز تحصيلات تكميلي در علوم پايه زنجان را در سال 1370 تاسيس كرد. هم‌چنين در ايجاد انجمن نجوم ايران در سال 1375 كه با تلاش چند اخترشناس حرفه‌اي ايران محقق شد، نقش مهمي برعهده داشت. از استاد ثبوتي بيش از 50 مقاله پژوهشي در مجلات علمي بين‌المللي منتشر شده است. اين پژوهشگر خستگي ناپذير در عرصه فيزيك و نجوم علاوه بر دريافت عنوان كتاب سال جمهوري اسلامي و مدال پژوهشي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، در سال 2000 ميلادي به دليل فعاليت‌هاي مستمر علمي به دريافت مدال ويژه آكادمي علوم جهان سوم مفتخر شده است. انجمن فيزيك ايران در شهريور ماه 1381 هفتادمين سال موجوديت خود را همزمان با هفتادمين سالگرد تولد استاد ثبوتي در كنفرانس سالانه‌ي فيزيك ايران جشن گرفت. اين برنامه به احترام اين همراه خستگي‌ناپذير سال‌هاي فيزيك ايران، كنفرانس ثبوتي نامگذاري و با حضور بيش از 800 تن از استادان و دانشجويان فيزيك ايران با شكوه خاصي در دانشگاه زنجان برگزار شد.