دوستان نجومي سلام اميدوارم خوب باشيد 

نگاه كردن به گفته ويليام هرشل نوعي هنر است اين هنر با هر بار نگاه كردن تقويت ميشود حتي اگر به نظر ما آن نگاه  يا رصد بيفايده بنمايد, وقتي به طور كامل از نگاه كردن به آسمان نتيجه ميگيريم كه رصد هايمان را ثبت كنيم و با هر بار نگاه كردن به برگه هاي رصد از آنها كسب تجربه نماييم و ضمنا سابقه اي از رصدهاي خود به دست آوريم . حال اين برگه ها ميتوانند رصد يك واقعه ساده باشند يا مجموعه اي از رصدهاي تخصصي ما از آسمان , به طور نسبي ميشود گفت طريقه كسب هنر نگاه كردن به آسمان در همين ثبتهاي هر چند ساده و نگاه كردن هميشگي به آسمان است , يك شب رصدي  زماني مفيد است كه از آن  شب رصدي ,  نوشته اي به جاي مانده باشد . به طور ناخودآگاه ما با نوشتن گزارشات رصدي خود را ملزم به نگاه دائم و دقيق آسمان نموده ايم و در اين زمان ميتوانيم بگوئيم هنر نگاه كردن به آسمان را كسب نموديم .

اما چگونه بايد اين كار را انجام دهيم , در باقي متن به شما خواهم گفت :

-------------------------------------------------------------------

برگه ثبت رصد :

نام رصد كننده :----------

مكان رصد :--------(در رصدهاي دقيق طول و عرض جغرافيايي ذكر شود )

تاريخ : -----------

شرايط ديد : -----------------

حد قدر :---------------------

ابزار رصدي:----------------( توضيحاتي مانند بزرگنمايي , فاصله كانوني و.... فراموش نشود )

توضيحات:------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------طراحي :-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

در بالا نمونه اي از يك برگه رصد ساده ارائه شده است حال به توضيح حد قدر, شرايط ديد و روش طراحي ميپردازيم :

حد قدر : به كم نورترين ستاره قابل ديدن در يك شب رصدي گفته ميشود روشهاي مختلفي براي تعيين حد قدر وجود دارد كه در اينجا به روش شمارش ستاره اي ميپردازم :

روش شمارش ستاره اي يا مثلث بندي : با شمارش تعداد مشخصي ستاره در بخش مشخصي از صور فلكي آسمان در قالب مثلث بنديهايي در هر صورت فلكي , ميتوان حد قدر را تعيين نمود. براي آشنايي با تمامي اين مناطق در آسمان ميتوانيد به آدرس :

www.seds.org/billa/lm/rjm.html

http://obs.nineplanets.org/lm/rjm.html ( بسيار مفيد )

مراجعه نماييد.

شرايط ديد: شرايط ديد به چگونگي ديده شدن جرم آسماني با چشم يا وسيله رصدي گفته ميشود كه با توجه به وضعيت جوي متغيير است و با پنج پارامتر در نجوم آماتوري بررسي ميشود كه آن پنج پارامتر به شرح زير ميباشد :

I : ديده خوب , بدون لرزش تصوير

II : نوسانهاي آرام , همراه با لحظاتي مكث

III : لرزش شديد تصوير

IV : كيفيت پائين تصوير , لرزشهاي مداوم و مشكل آفرين

V : ديده بد و نامناسب كه حتي مانع از طراحي اجمالي تصوير ميشود

براي آشنايي بيشتر با آنتونيادي و شرايط ديد ميتوانيد به : http://www.daviddarling.info/encyclopedia/A/Antoniadi_scale.html

مراجعه نماييد .

روش طراحي : در پائين برگه رصد خود با مداد به طراحي بپردازيد سايه بزنيد و... مهمترين نكته آن است كه هرچه ديديد دقيقا همان را به طور كامل با شكل ستارگان اطرافش و تمام جزئيات ثبت كنيد . اولين بار بسيار   نا اميد كننده است چون شما هنوز به نگاه كردن دقيق  عادت نكرده ايد اما اگر مستمر اين كار را انجام دهيد از نتيجه كار خود و بررسي شكلهاي اول با دقت بالاي طراحي هاي آخر خود شگفت زده خواهيد شد به همين سادگي با خرجي به مراتب كمتر از خرج عكاسي شما ميتوانيد پروژه هاي بسياري را در مورد رصد اجرام غير ستارهاي انجام دهيد و چه آسمان شاهد واقعه رصدي باشد يا نباشد آسمان شب هاي شما پر از پروژه هاي علمي و موضوعات جذاب رصدي است .

شايد براي شروع بد نباشد از سحابيها يا طراحي عوارض ماه و رصد روخگردهاي ماه يا قمرهاي مشتري شروع كنيد .  براي اطلاعات بيشتر و ديدن نمونه اي از پروژه هاي رصدي ميتوانيد به آدرس زير مراجعه نمائيد

http://victoria.rasc.ca/articles/1995/art9501.html

براي مطالعه بيشتر ميتوانيد به مجله نجوم شماره 36 و 115 مراجعه نماييد

البته لازم به ذكر است كه هر نوع رصد به برگه رصدي خاص و جزئيات مخصوص خود نياز دارد و به طور مثال رصد دنباله دارها و هلال هاي ماه هاي قمري يسيار مفصل تر و كامل تر است و اين برگه به صورتي كلي و براي رصد اجرام غير ستاره اي , ماه  و خورشيد مناسب ميباشد.

اميدوارم در ثبت رصدهايتان موفق باشيد و از رصد علمي آسمان لذت ببريد.

آري صبوري 30/5/1384

http://rokhgard.blogspot.com