پروژه 100 ساعت نجوم یکی از پروژه های اصلی سال جهانی نجوم است که قصد دارد 100 ساعت بی نظیر رصد آسمان را برای مردم جهان به ارمغان آورد. نخستین روز این رویداد همزمان با روز طبیعت یا سیزده بدر در ایران است که فرصت بی نظیر برگزاری یک روز و شب رصدی در ایران را فراهم آورد. لذا در ادامه ترجمه دستورالعمل برگزاری این پروژه (ترجمه شده توسط ندا مبرا) ارایه می شود.
هماهنگ کننده ملی این پروژه در ایران که به حمایت انجمن نجوم ایران برگزار خواهد شد پوریا ناظمی است با توجه به فرصت اندکی باقی مانده از همه گروههایی که مایل به مشارکت در این پروژه هستند دعوت می شود تا هرچه سریعتر برنامه های خود را برای هماهنگ کننده ملی و سایت جهانی این پروژه ارسال کنند ضمن اینکه توصیه می شود در ایران از فرصت استثنایی سزده بدر استفاده شود.
در روزهای آتی اطلاعات بیشتر در همین سیات منتشر خواهد شد و هماهنگ کننده ملی نیز آمادگی دارد از طریق ایمیل به پرسش های شما پاسخ دهد.
سال جهانی نجوم 2009
اتحادیه جهانی نجوم (IAU) سال 2009 را به عنوان سال جهانی نجوم با موضوع " بر شما باد کشف جهان " اعلام کرد .
سال جهانی نجوم ، بیانگر چهارصدمین سالگردی است که گالیله توانست برای نخستین بار با تلسکوپ به نظاره آسمان بپردازد . این سال تاکید فراوانی بر آموزش ، اشتغال عموم و مشارکت جوانان دارد . در سال 2009 رویدادها در سطوح جهانی ، ملی و محلی ساماندهی خواهند شد . این عنوان ، توسط یونسکو و مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسیده است .
سال جهانی نجوم دارای یازده پروژه اصلی و هفت پروژه ویژه است که توسط اعضای سال جهانی نجوم و کمیته اجرایی اتحادیه بین المللی نجوم طرح ریزی شده اند . این برنامه های جهانی مبنی بر موضوعات ویژه ای هستند که در مجموع ، راههای دستیابی به اهداف اولیه سال جهانی نجوم را ارایه می دهند. پروژه ها و مشارکت جهانی ای که این برنامه ها بوجود می آورند ، کلید موفقیت این سال خواهند بود.
پروژه های اصلی عبارتند از :
- 100 ساعت نجوم
- گالیله اسکوپ، همه به آسمان چشم می دوزند
- دفتر خاطرات کیهانی،زندگی یک منجم
- دروازه ای به سوی کیهان،دنیایی از اخبار
- او یک ستاره شناس زن است
- شناخت آسمانهای تاریک، دیدن در تاریکی
- نجوم و میراث جهانی،گنجینه های کیهانی
- برنامه آموزشی گالیه برای تربیت معلم
- شناخت هستی،جایی در کیهان
- از زمین تا کیهان،ریبایی علم
- توسعه جهانی نجوم،نجوم برای همه
برنامه های ویژه
- جهان در شب
- چهارصد سال تلسکوپ
- ماهواره های گالیله ای
- پیرامون جهان ...
- شکارچیان سیارات بیرونی
- گرفت سال 1919
- آسمان – از آن تو برای کشف
نمایندگان ملی:
سال جهانی نجوم پروژه ای جهانی است که در یک سطح محلی اتفاق می افتد . بیش از 130 کشور حمایت خود را به هر شکل ممکن برای این سال اعلام نموده اند و همگی ماهیت آوردن آسمان به زمین را پذیرفته اند.
این کشورهای همکار ، به عنوان بخشی از فعالیتهایشان ، نمایندگان ملی را طرح ریزی نموده اند . این نمایندگان گروه هایی هستند که فعالیتهای سال جهانی نجوم را برای کشورهای بخصوصی هماهنگ نموده و مرکز رسمی برقراری ارتباط در هر منطقه می باشند .
هر کدام از این نمایندگان می تواند به شما بگوید که چه رویدادی ، کجا و چه وقت در منطقه مختص به شما اتفاق خواهد افتاد . وب سایت رسمی IYA2009 فهرستی از تمامی نمایندگان ملی را در اختیار شما قرار می دهد .
100 ساعت نجوم
رویدادی که 400 سال به طول انجامید
تاریخ : 2-5 آوریل 2009
مدت برگزاری : 4 روز ( 96 ساعت )
پروژه اصلی 100 ساعت نجوم ، یک واقعه جهانی بیست و چهار ساعته است که دامنه ی گسترده ای از فعالیتها و حوادث گسترده عمومی در 100 ساعت بدون وقفه را شامل می شود.که این فعالیتها عبارتند از: ارتباط زنده اینترنتی ، مشاهده وقایع ، مهمانی ستاره ها و سایر فعالیتهای ویژه . یکی از اهداف مهم 100 ساعت نجوم این است که تا آنجا که مقدور است افراد زیادی همانند آنچه گالیله در چهارصد سال پیش برای اولین بار انجام داد ، از درون یک تلسکوپ به آسمان بنگرند . این پروژه از 2-5 آوریل برگزار خواهد شد و رسماً در نیمه شب 2-3 آوریل همزمان با زمان جهانی ( ساعت 12 جهانی ) شروع به کار می کند .
100 ساعت نجوم یک واقعه چهار روزه است که با هدف شناساندن نجوم به عموم مردم در سراسر دنیا طرح ریزی شده است . این بدان معنا نیست که هر گروه باید در تمام این 100 ساعت فعالیت داشته باشد . چگونگی شرکت گروه ها و اینکه گروه ها چند ساعت فعالیت در یک روز داشته باشند و یا یک مسابقه ماراتن 100 ساعته را اجرا نمایند ، به خودشان مربوط است . تمامی فعالیتها و حوادث در طول این 100 ساعت ، نجوم را به ورطه ی جدیدی خواهد کشید .
حوادث 100 ساعت نجوم جهانی
1- در روز دوم آوریل ، مراکز علمی منتخب در یک ارتباط زنده ، پیرامون مقوله های جاری به بحث و تبادل نظر خواهند پرداخت . مراجعه کنندگان به مراکز علمی منتخب با استفاده از تلسکوپ های هدایت شونده از راه دور بر روی اینترنت ، رصدهای زنده انجام می دهند . مراکز علمی سراسر دنیا با برنامه های توسعه یافته ای مواجه خواهند شد که بسیاری از آنها با شرکت گروه های نجوم آماتوری صورت می گیرد .
2- ارتباط زنده بیست و چهار ساعته رصدخانه های تحقیقاتی ؛ روز سوم آوریل، در یک ارتباط زنده 24 ساعته ، ستاره شناسان در رصدخانه های تحقیقاتی حرفه ای سراسر دنیا ، بینندگان را به درون اتاقهای کنترل خود خواهند برد .
3- مهمانی 24 ساعته جهانی ستاره ها ؛ روز چهارم آوریل به مدت 24 ساعت ، تلسکوپها ( از جمله تلسکوپهای خورشیدی ) توسط کلوپهای نجوم و گروه های ناظر بصورت رایگان برای تماشا در اختیار عموم قرار می گیرند.
وب سایت 100 ساعت نجوم 2009
خانه جهانی و مرکز اطلاع رسانی برای 100 ساعت می باشد. این وب سایت برنامه های زنده اینترنتی ، بایگانی ها ، جداول وقایع ، نقشه های جهان و منابع اطلاعاتی از جمله مطالب مطبوعاتی ، بلاگ ها ، بحث آزاد و گالری عکس را ارایه می دهد . این وب مکانی برای شرکت در این پروژه به جهت به اشتراک گذاشتن گزارشها ، عکس ها و تصاویر ویدیویی با سایر مردم جهان است . شما می توانید اطلاعات مربوط به این سال را در وب سایت http://100hoursofastronomy.org/ بیابید.
بحث آزاد زنده 100 ساعت نجوم 2009
بحث آزاد جهانی ، بحثی است که هر کس می تواند در آن پیرامون پروژه اصلی 100 ساعت نجوم و وقایع و فعالیتهای عمده آن به بحث و تبادل نظر بپردازد . فضایی است که با مراجعه به آن می توان ایده های جدید را به اشتراک گذاشت و از تیم این پروژه در خصوص تمامی مقوله های مرتبط با آن پرسش بعمل آورد .
منابع و اطلاعات
وقایع طرح ریزی شده توسط کلوپهای نجوم، رصدخانه ها ، افلاک نماها ، مراکز علمی و سایر افراد از سراسر دنیا در طول 100 ساعت نجوم ، در وب سایت این پروژه فهرست بندی خواهند شد. اطلاعات شامل مکان های عمومی رصد ، زمان و تاریخ و سایر جزئیات خواهد بود . منابع برای انتقال داده ها نیز در وب سایت موجود خواهد بود ، از جمله :
· فرم ثبت وقایع 100HA
· لیست تماس ها
· بسته های اطلاعاتی
· خبرنامه ها و نشریات اطلاع رسانی
· جداول و نقشه های تعاملی که تمامی وقایع ثبت شده را نشان می دهند .
· جورچین ها ، برچسب ها و اتیکت ها جهت بکارگیری در وقایع محلی .
· پوسترهای تبلیغاتی ، پرچم ها و بروشورهایی جهت بکارگیری در وقایع محلی .
· نکته هایی در خصوص نحوه انتخاب مکان و چگونگی ارایه وقایع توسط اشخاص
· فهرست های پیشنهادی
· راهنما برگزاری مهمانی ستاره ها
· فرم گزارش نهایی 100HA
· بسته های مطالب مطبوعاتی و اطلاعات رسانه ای که قابل اقتباس با تمامی وقایع باشند .
منابع برقراری تماس جهت اعضای موظف
· نجوم خیابانی:Donna Smith
· مراکز علمی: Walter Staveloz
· ارتباط زنده اینترنتی:Douglas Pierce-Priece
· روابط عمومی:Jennie McCormick
· هماهنگ کننده در ایران : پوریا ناظمی pnazemi (at) gmail (dot) com
.
قالب بندی ارتباط زنده اینترنتی
· سایتهای شرکت کننده ، نمایشی علمی را با یک بخش عملی برای کودکان ارایه خواهند داد که مبحث مورد نظر را با مثال برای کودکان روشن می نماید .
· سخنگویان ، در کنار ادوات آموزشی همراهشان ، در وب سایت انجمن مراکز علمی و تحقیقاتی (ASTC) جهت پیشبرد وقایع حضور خواهند یافت .
· برنامه ویدیو کنفرانس بطور زنده در وب سایت جریان خواهد داشت .
· امکان چت کردن برای طرح سوال از سوی حضار در دسترس خواهد بود .
· اخبار زنده منتشره بایگانی می شوند و متعاقباً بلافاصله قابل دیدن می باشد .
مراکز علمی چگونه می توانند از ارتباط زنده جهت ارایه وقایع خود استفاده نمایند .
· نمایش وقایع در یک صفحه بزرگ در انظار عموم
· مشارکت دادن عموم در طرح سوالات برای سخنگویان بوسیله چت کردن .
· دعوت از سخنگویانی که می توانند قبل و بعد از ارتباط در موضوعات شرکت کنند .
· گالری عکسهای نجوم خود را قبل و پس از ارتباط زنده ارایه دهید .
· از کلوپهای نجوم برای ترتیب دادن جلسات رصد با تلسکوپ دعوت بعمل آورید .
· در موقع تدارک برنامه های بعدی ، از آرشیو استفاده نمایید .
· در برنامه تلسکوپ های زنده ، برای مراجعان خود زمانی را ذخیره نمایید .
· عکس ها و خلاصه ای از رویدادهای خود را برای وب سایت 100 ساعت نجوم ارسال نمایید.
ارتباط زنده 24 ساعته رصدخانه پژوهشی
طرح ریزی شده توسط ESO ، سازمان اروپایی تحقیقات نجوم در همسفیر جنوبی ، گارچینگ ، آلمان
تاریخ : سوم آوریل 2009
زمان شروع : 9 زمان جهانی
محل شروع : هاوایی
مدت زمان : 24 ساعت
تماس با : Douglas Pierce-price
برنامه ارتباط زنده رصدخانه های پژوهشی ، برنامه ی24 ساعته ی زنده ی منحصر بفردی خواهد بود که در طول شب و روز در اطراف کره زمین توسط یکی از پیشرفته ترین رصدخانه ها در تمام این سیاره صورت خواهد گرفت .ارتباط زنده تصویری در وب سایت این پروژه در دسترس خواهد بود
بازدیدکنندگان ، آنچه را که در یک رصد خانه پژوهشی در کشورشان و یا در سوی دیگر زمین اتفاق می افتد را خواهند دید ، و آنچه را که ستاره شناسان همان لحظه انجام می دهند ، در می یابند . چه کسی رصد
می کند؟ در مورد چه چیز تحقیق می کنند؟ امیدوارند که چه چیز را کشف کنند ؟
این گشت و گذار ، تصویری لحظه ای از زندگی رصدخانه های بسیار متفاوت ارایه می دهد ، جایی که منجمان تصاویر منحصر بفردی را ارائه داده و درباره کارشان به گفتگو خواهند پرداخت . بعضی ها کهکشانهای دور را رصد کرده ، به دنبال سیارات چند خورشیدی (extrasolar) در اطراف سایر ستاره ها بوده یا منظومه شمسی خودمان را مورد مطالعه قرار می دهند . برخی با استفاده از نور مریی ، برخی نیز با استفاده از امواج رادیویی یا طول موجهای دیگر کائنات را مطالعه می کنند،که همه آنها داستانهای متفاوتی برای گفتن دارند .
نجوم خیابانی– مهمانی 24 ساعته ستاره ها
تاریخ : 4 آوریل 2009
زمان شروع : غروب به وقت محلی
تماس با : Donna Smith
همانند روز نجوم ، هفته نجوم و شب بین المللی نجوم خیابانی (ISAN) ، این برنامه هر ساله برگزار می گردد . منجمان آماتور، کلوپهای ستاره شناسی و سایر گروهها ، تلسکوپها را در محلهای عمومی برپا می کنند تا مردم بسیاری تا آنجا که ممکن است ، شانس نظاره از یک تلسکوپ به آسمان را داشته باشند . بردن تلسکوپها به جایی که مردم هستند و ترویج ستاره شناسی همه ی آن چیزی است که نجوم خیابانی مدنظر دارد .
تمامی منجمان آماتور و صاحبان تلسکوپ می توانند به اجتماع اختصاصی نجوم خیابانی ملحق شوند ، اجتماعی که مرتباً برگزاری این وقایع همگانی را در طول 24 ساعت مهمانی جهانی ستاره ها بعهده داشته تا تعداد مردم شرکت کننده در تمامی نقاط دنیا به حداکثر ممکن برسد .
هر کسی که تلسکوپ دارد باید آن را در طول برگزاری 100 ساعت نجوم به زیر آسمان پرستاره آورده – بخصوص در طول برگزاری مهمانی جهانی ستاره ها – تا شگفتی های آسمان را با سایرین به اشتراک بگذارد . در کنار نورهای غیرمعمول خیابانها و مراکز فروش ، جاهایی که رفت و آمد زیاد است ، همراهان تشویق می شوند تا به مکانهای غیر سنتی بروند تا به آنچه قادر نیست نزدیک آنها بیاید ، دست یابند . پایگاه های نظامی ، آسایشگاه ها ، در هر نقطه ای که مردم برای استفاده از تلسکوپ ها در آنجا گردآیند ، یک تلسکوپ قرار خواهد داشت . این گروه ها همچنین ، مراکز علمی ، موزه ها ، کتابخانه ها و سایر تسهیلات را به سمت فعالیت با یکدیگر هدایت می نمایند تا در طول برگزاری این برنامه اطلاعات نجوم به مردم ارایه شود . وقایع باید به تعداد منجمان آماتور، متنوع و گوناگون باشند .
ایده های نوین می توانند وسیله ای جهت افزایش مشارکت ، جذب عموم و کسب توجه رسانه ها باشد . یک ماراتن عمومی مشاهداتی ، خیابانی شلوغ با صفی از تلسکوپ ها ، تلسکوپها در سایتهای تاریخی وایده های جدید ، جلب توجه می نمایند . وقایع باید برای اجتماعات محجور در هر جای ممکن قابل دسترس باشند .
سال جهانی نجوم و ایده های اصلی 100 ساعت نجوم فرصتهای مغتنمی هستند تا نجوم را به مردم ارایه داده و این علم خارق العاده را به نظاره بگذارد . 100 ساعت نجوم بزرگترین واقعه جهانی نجوم تاکنون بوده و تمامی افراد باید در آن شرکت کنند .
سایر وقایع و فعالیتها
هیچ گونه محدودیتی در تعداد وقایع و فعالیتهایی که در طول این 100 ساعت قابل اجرا باشند ، وجود ندارد . هیچ محدودیتی وجود ندارد – فقط کاری بکنید تا نجوم را به مردم منطقه خود ارایه دهید . خوش باشید و احساسات خود را در مورد این علم و سرگرمی سحرآمیز با دیگران سهیم شوید . در بحث و تبادل نظرات 100 ساعت نجوم شرکت کنید و ایده های خود را با دیگران به اشتراک گذاشته و یا ایده های جدید را بیابید . در صورت هر گونه سوال با تیم 100 ساعت نجوم تماس بگیرید .
وقایع 100 ساعت نجوم را ثبت کنید
تمامی تشکلها جهت ثبت وقایع خود در وب سایت 100 ساعت نجوم ترغیب می شوند که این کار با استفاده از یک فرم ساده ثبت موجود در وب سایت امکان پذیر می باشد . وقایع ثبت شده بعنوان بخشی از شبکه جهانی خواهند شد و گروه های سازمان یافته ، اخبار و اطلاعات را به محض آماده شدن ، دریافت خواهند کرد .
تمامی افراد می توانند در پست الکترونیکی سایت 100 سایت نجوم جهت به روز درآوری و خبرنامه ها ثبت نام کنند .
قوانین
تمامی مفاد 100 ساعت نجوم بصورت زنده بایگانی می شوند تا برای عموم و برای استفاده رصدخانه ها ، مراکز علمی ، مدارس و کلوپهای نجوم آماتوری همواره در دسترس باشند . 100HA از راه های متعددی ، آگاهی و دسترسی عموم به نجوم را افزایش خواهد داد .
· برنامه های نجوم پیاده روی و سایر کوششهای بسط یافته آماتوری، باعث پیشرفت منجمان آماتور جدید خواهد شد .
· آگاهی و اشتیاق رشد یافته عموم برای نجوم به سایر برنامه های آتی IYA2009 انتقال خواهد یافت .
· اولین نگاه از درون یک تلسکوپ می تواند یک اتفاق تغییر دهنده در زندگی فرد باشد .
· 100HA ، اشتیاق به نجوم و عضویت در کلوپها و جوامع نجوم را افزایش می دهد . همچنین منتج به افزایش فروش تلسکوپها ، تجهیزات و ادوات خواهد شد .
· تمامی شرکت کنندگان در 100HA برای ادامه تلاشهای خود دلگرم شده و علاقه آنها به نجوم ادامه خواهد داشت .