 |
|
جناب آقای نداف مدیر کل دفتر امور اجتماعی شورا ها و سازمانهای مردم نهاد استانداری و مدیر مرکز رشد واحد ها فن آوری استان خراسان جنوبی | بعد از هشتمین دوره رقابت مسیه در فروردین ماه 1387 نوبت به رقابت نهم رسید و کمیته رقابت مسیه از طرف شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران می بایست مراحل تحقیق و اجرای این حرکت ملی را آغاز نماید.
لذا بر آن شدیم تا بازدیدی از منطقه مورد نظر رقابت امسال داشته باشیم از میان داوطلبان میزبانی رقابت امسال گروه ستاره شناسان آماتور شهرستان بیرجند از همان ابتدا و بیش از همه توجه من را به خود جلب کرده بود، آسمان تاریک، اقلیم فوق العاده، مناظر کویری حیرت انگیز و البته توجه مسئولین دولتی مواردی بودند که روند اجرای این رقابت را در آن منطقه امکان پذیر می نمود. لذا با هماهنگی که با دوست خوبم مهدی هاشمی مسئول هسته نجوم مرکز رشد واحد های فناوری استان خراسان جنوبی انجام شد راه حرکت به بیرجند و دیدار از سایت رصدی منطقه 3قلعه هموار گردید.
در این سفر حضور همکار خوب و دلسوز من پورنگ پورحسینی که در همه رقابت های پیشین نقش یک پیشاهنگ حرفه ای را ایفا نموده بود نه تنها یک دلگرمی بلکه با سابقه اجرایی که در زمینه برگزاری رقابت های قبلی داشت بسیار ضروری می نمود در هر حال سفر ما رأس ساعت 6:20 در پرواز تهران بیرجند آغاز شد و قرار ملاقات ما با معاونت محترم استانداری شهرستان بیرجند در ساعت 8:20 روز دوشنبه 15 دی ماه شکل گرفت ملاقات با مهندس نداف معاونت محترم استانداری شهرستان بیرجند و مسئول مرکز رشد واحدهای فناوری استان خراسان جنوبی را می توان نقطه عطف این سفر دانست.
برخورد گرم و صمیمی ایشان و همچنین علاقه ایشان به برگزاری این رقابت تاثیر عجیبی بر ما داشت. با صحبت های ایشان کوچکترین شبهه هایی که در برگزاری این رقابت داشتم تبدیل به یقین شد. بعد از این ملاقات بازدیدی از ساختمان مرکز رشد واحدهای فناوری استان خراسان جنوبی داشتیم. در این حین از اتاق هسته نجوم این مرکز به سرپرستی مهدی هاشمی نيز بازديد كرديم.
پس از آن بی درنگ راه سه قلعه را پیش گرفتیم و بعد از عبور از سرایان وارد جاده ای شدیم که در نهایت به سه قلعه ختم می شد.
دیدار بعدی ما با آقای کریمی بخشدار محترم سه قلعه بود که شاید بیشترین تأثیر را در اجرای بهتر این رقابت داشته باشند.
همکاری خوب و رفتار صمیمی ایشان در طول اقامت 2 روزه ما در سه قلعه ، نشان از توجه ایشان به فعالیتهای نجومی و جوانان داشت. زمانی که فهمیدم فعالیتهای آماتوری نجوم در آنجا جزء تفریحات سالم مردمان این منطقه زیبا و البته تاریک است ناخودآگاه احساس حسرت کردم که چقدر ما ساکنان شهرهای بزرگ همچون تهران از این نعمات بی دریغ طبیعت بی نصیب هستیم. جالب است بدانید که این منطقه در حدود 370 نفر عضو فعال و جوان دارد که به فعالیت های نجومی مشغولند و نیز طرح آسمان تاریک و بهینه کردن چراغ های سه قلعه جزء مواردی است که توسط بخشداری پیگیری می شود!.
پس از ملاقات با آقای کریمی بخشدار محترم سه قلعه نوبت به بازدید از سایت رصدگاه شد که قرار است رقابت نهم مسیه در این مکان صورت پذیرد. اما به دلیل عدم زمان کافی برای رسیدن به این نقطه و بدلیل غروب خورشید به ناچار سایت دیگری را که در فاصله 20 کیلومتری جنوب سه قلعه بود انتخاب کردیم و دیدن سایت اصلی را به روز بعد موکول نمودیم.
هوا در بهترین شرایط ممکن بود. آسمان به قدری شفاف بود که ستارگان قدر اول آسمان به محض طلوع از سطح افق نزدیک به صفر منطقه قابل رؤیت بودند. هیچگونه گرد و غباری در آسمان نبود و تنها پس از گذشت نیم ساعت از غروب خورشید سیاره مشتری و عطارد در فاصله 2 درجه ای افق جلب توجه می کردند. روشنایی زهره با وجود نور ماه که در فاز تربیع قرار داشت باور نکردنی بود. مکان رصد شب اول منطقه راویج بود که مسافتی 20 کیلومتری از سه قلعه داشت با این وجود آلودگی نوری کمی در افق شمال غربی به چشم می خورد که قابل اغماض بود.
شب را در اتاق های کوچک عشایری در زیر آسمان حیرت انگیز منطقه به صبح رساندیم و بامداد پیش از طلوع آفتاب به گشت و گذار در تپه های شن های روان اطراف راویج پرداختیم. پس از آن بایستی برای صرف ناهار به سه قلعه برمی گشتیم و این توفیق دیگری بود برای ما تا در مراسم عزاداری سالار شهیدان که در این منطقه هر سال با شکوه خاصی برگزار می شود حاضر شویم. پس از صرف ناهار سری به زیبایی های روز منطقه زدیم و از مناطق پست و عاری از هرگونه گیاه که در اصطلاح محلی به آن "دَق" می گفتند بازدید کردیم.
پیش از حرکتمان به طرف سایت اصلی رصدگاه از بقایای قلعه ای قدیمی که ساخت اولیه آن به دوران ساسانی یا حتی پیشتر باز می گردد نیز دیدن کردیم و این بار کمی زودتر از روز قبل برای جلوگیری از اتلاف وقت بی درنگ به سمت رصدگاه به راه افتادیم. با صرف زمانی در حدود 40 دقیقه و گذشتن از "دق های" مختلف و دیدن صحنه های بدیع بیابان این منطقه به محل اقامتمان که همچون شب گذشته خانه ای با سقف گنبدی (خاص مناطق کویری) بود رسیدیم.
این مکان با محل اصلی رصدگاه ماراتن مسیه تنها 10 دقیقه با وسیله نقلیه فاصله داشت. نام این مکان چاه شور بود که در نزدیکی رمل های ماسه ای بنا نهاده شده بود از روی بلندترین رمل این منطقه سه قلعه و در افقی دورتر شهر سرایان دیده می شد. تصور اینکه ماراتن امسال در یک چنین جای اسرار آمیز و زیبایی برگزار می شود باور کردنی نیست و احساس عجیبی به ما دست می داد. بعد از صرف شام تصمیم گرفتیم تا غروب کامل ماه استراحت کنیم و بعد به رصد آسمان و تعیین حد قدر بپردازیم. اگر چه ارزیابی آسمان تاریک این منطقه بارها و بارها توسط گروههای مختلف نجومی اطراف بخصوص گروه نجومی آسمان توس مشهد به سرپرستی جناب آقای مطیعی انجام شده بود و اطلاعات کامل و کافی از آسمان این منطقه در شرایط مختلف رصدی در دست است.
صبح روز بعد بار دیگر طلوع آفتاب را بر فراز رمل های با شکوه ماسه ای تجربه کردیم و در ساعت 8 صبح فرصت برای دیدن سایت رصدگاه برایمان میسر شد. این مکان نسبت به مناطق کم ارتفاع اطرافش بلندتر بود و زمین سخت و همواری داشت. به نظر می رسید نوعی پوشش گدازه ای از نوع ( ایگنیمبریت) سنگ های اطراف منطقه را پوشانده باشد و علت ارتفاع این مکان و سختی سطح زمین هم همین بود. بعد از رؤیت مکان به سه قلعه برگشتیم و بعد از دیدار دوباره با آقای کریمی بخشدار سه قلعه این مکان را به سمت بیرجند ترک کردیم و از انجا با هواپیما راهی تهران شدیم. بدون شک این سفر کوتاه تاثیر بلندمدت بر من گذاشت. دیدار از رصدگاه واقعاً تاریک سه قلعه و مردمان خوب و مهمان نواز آن خاطره ای نیست که براحتی از یاد من برود. به امید اینکه آسمان این مکان تاریک برای همیشه تاریک بماند.
احمد کریمی دبیر نهمين رقابت رصدي مسیه |