یونس بخشی
بخش اول آن در در همین سایت تحت عنوان "به مناسب هفته جهانی فضا" بخوانید.
با توجه به رابطه رقابت آمیز میان دو کشور وقتی امریکایی ها صدای بیپ بیپ های اسپوتنیک را می شنیدند، فکر می کردند که شوروی یک دستگاه جاسوسی را به فضا پرتاب کرده که هر لحظه یک قسمت خاص امریکا را بررسی می کند و در نتیجه اطلاعات مهم اطلاعاتی را می دزد. بلاخره امریکا حدود یک ماه بعد اولین ماهواره فضایی خود بنام ونگارد را ساخت و آماده پرتاب به فضا کرد. همه امریکایی ها با اضطراب و نگرانی جلوی تلویزیون های خود نشسته بودند و لحظه شماری میکردند. اما در کمال حیرت و تعجب همه مردم، موشک حامل ماهواره ونگارد کمی از زمین بلند شد و بعد به پهلو دوباره با زمین برخورد کرد و منفجر شد و در نتیجه آن سکوی پرتاب دچار حریق شد و سوخت. این اتفاق شکست دیگری برای امریکایی ها در رقابت ابر قدرت ها برای تسخیر فضا بود. ولی دانشمندان امریکایی مایوس نشدند و بعد از تلاش های زیاد یعنی یک ماه بعد از پرتاب اسپوتنیک 1 به فضا توانستند ماهواره اکسپلورر 1 خود را بسازند و با موفقیت به فضا پرتاب کنند. پرتاب اکسپلورر 1 لحظه خوشی برای امریکا و ملت آن بود و اعتماد و باور مردم را به توانایی دانشمندان شان در ساخت و پرتاب موشک های فضایی دوباره احیاء کرد.
اما هر چه باشد اسپوتنیک اولین وسیله ساخت بشر است که برای همیشه شوروی را پیشگام در عرصه فضا می سازد. با فرستادن اسپوتنیک به فضا خیلی از پرسش های همیشگی بشر حل شد. اول این که دانشمندان فهمیدند که در ارتفاعات بالاتر سنگ های آسمانی وجود ندارد که بتواند ماهواره ها را از بین ببرد، اثرات نور و باد های خورشیدی و تشعشعات کیهانی هم برای دانشمندان حل شده بود.
باید گفت شوروی در خیلی از فعالیت های فضایی تا کنون نیز پیشگام است که به ترتیب برای شما بیان می کنیم:
بعد از پرتاب اسپوتنیک شوروی:
1. باز اولین کشوری بود که نخستین موجود زنده را به فضا فرستاد. این موجود زنده سگی به نام لایکا بود که در ۳ نوامبر ۱۹۵۷ میلادی با فضاپیمایروسی اسپوتنیک-۲ به مدار زمین پرتاب شد. از این پرواز برای آزمایش ارگان‌های زندهٔ بدن در مرحلهٔ پرتاب و شرایط بی‌وزنی و برای تکمیل سیستم‌های پشتیبانی حیات در اولین فضاپیمای سرنشین‌دار استفاده شد.
لایکا در واقع اولین موجودی بود که به عنوان پیش مرگ انسان به فضا فرستاده شده بود ولی بعد از اتمام مأموریت سالم و تندرست به زمین بازگشت.
2. در مرحله دیگر باز شوروی اولین کشوری بود که یک ماهواره را به سمت ماه فرستاد و با سقوط دادن آن بر سطح ماه توانستند اطلاعات زیادی را از نزدیکترین همسایه آسمانی ما بدست بیارد.
3. در مرحله دیگر باز اولین کشوری بود که اولین ماه نشین را بر سطح کره ما فرود آورد. البته بدون سرنشین.
4. در مرحله بعد باز اولین کشوری بود که نخستین انسان را به فضا فرستاد.
یوری گاگارین اولین انسانی بود که به تاریخ 12 جولای 1961 با فضاپیمای وستوک-۱ به فضا رفت و در طول ۱۰۸ دقیقه مدار زمین را پیمود.
5. باز در مرحله بعد با فرستادن والنتینا ترشکووا به عنوان اولین زن فضانورد کشور پیشگام شد.
والنتینا تریشکووا در ۶ مارچ ۱۹۶۳ میلادی با فضاپیمای وستوک-۶ به فضا رفت.
6. با فرستادن اولین مدارگرد به سوی خورشید از امریکا پیشی گرفت.
7. در مرحله بعد با فرستادن اولین سفینه حامل چند انسان به فضا لقب اولین کشور سازنده سفینه چند نفری را به خود اختصاص داد.
8. در مرحله بعد اولین فضانوردی که در بیرون از سفینه فضایی اش راهپیمایی فضایی را انجام داد فضانورد روسی بنام الکسی لئونوف بود که در ۱۸ مارچ سال ۱۹۶۵ میلادی پابه بیرون از فضا پیما گذاشت.
او پس از پوشیدن لباس فضایی از فضاپیمای وسخود۲ خارج شد و به مدت ۲۰ دقیقه، در حالیکه با کابل مخصوص به فضاپیمای خود متصل بود در فضای بیکران شناور شد. در مدت زمانی که الکسی لئونوف در بیرون از فضاپیمای به سر می‌برد، این فضاپیما در مدار زمین مسیری از شمال آفریقا تا شرقسیبری را طی نمود.
9. با فرستادن سفینه فضایی ونرا به سوی زهره باز هم لقب کشور پیشگام را در فرستادن اولین سفینه به سوی یک سیاره دیگر به خود اختصاص داد.
10. در مرحله بعد با فرستادن اولین ماهواره به سوی ماه توانست نیمه تاریک ماه را که از نظر ما پنهان است، نقشه برداری کند و باز در این عرصه پیشگام باشد.
اما این موفقیت شوروی زیاد دوام پیدا نکرد. امریکایی ها با فرود آوردن اولین انسان بر سطح ماه شوروی را شکست داد و این پیروزی به تمام نگرانی های امریکایی ها پایان بخشید. به خاطر اینکه در چندین موردی که نام بردیم شوروی همیشه پیشگام بود، خیلی ها فرود آمدن نیل آرمسترانگ اولین فضانورد امریکایی را به سطح ماه یک دروغ بزرگ تصور میکردند و باور شان نمی آمد که واقعیت داشته باشد.
کشور های طرفدار بلوک شرق یا شوروی سابق سعی داشتند تا این اتفاق را دروغ ثابت کنند و می گفتند که هرگز کسی به ماه نرفته و فیلم و تصاویر مربوط به آپولوی 11 را در واقع یک صحنه سازی زمینی قلم داد می کردند و تا کنون هم خیلی با دیده شک به سفر اولین انسان به ماه می نگرند. ولی باید بگوییم که بعد از نیل آرمسترانگ 11 نفر دیگر هم به ترتیب به ماه سفر کردند که همه شان امریکایی بودند.