مسابقه نجومی

تبلیغات

مسابقه نجومی

ارسال در: 1389/08/26-00:00

موضوع مسابقه:اندازه گیری ابعاد سیارک دیوتیما به کمک اندازه گیری زمان اختفاء نور یک ستاره.جوایز: دو اشتراک سه ماهه خبر نامه sms آسمان پارس به نفرات برتر

مدت زمان مسابقه: 3 دقیقه و 10 ثانیه

تاریخ مسابقه:ساعت 4:40 دقیقه تا 4:43 دقیقه بامداد جمعه 19 آذر ماه 1389

مکان مسابقه:استانهای بوشهر، فارس،یزد وخراسان رضوی

شرکت کنندگان در مسابقه: گروههای نجومی در استانهای نامبرده و سایر علاقه مندان

جوایزه : دو اشتراک سه ماهه خبرنامه sms آسمان پارس به دو نفر

ابزار مورد نیاز:تلسکوپهایی متوسط (از آنجاییکه زمان اختفاء ،ستاره در ارتفاع زیادی از افق حدود 85 درجه ،قرار دارد استفاده از دوربین دو چشمی دشوار به نظر می رسد)،GPS برای مشخص نمودن مکان دقیق رصد،وسیله ای برای اندازه گیری زمان مانند کرنومتر،دوربین فیلم برداری برای ثبت لحظات ،وسایلی برای گذراندن احتمالا" چند ساعت در فضایی آزاد وسرد مانند لباس وپوشش گرم،صندلی ،مقداری خوردنی وچای......و در آخر در نظر گرفتن وسایل امنیتی برای مقابله با حمله احتمالی حیوانات وحشی

هرچه تعداد اعضاء گروهها بیشتر باشد بهتر است.

جایزه:افزایش اطلاعات ستاره شناسی- محاسباتی ،افزایش توان انجام کارهای گروهی،آمادگی برای انجام رصدهای بعد از این ونهایتا" نشان دادن اینکه ما می توانیم.

شرح مسابقه:

سیارک دیوتیما با قطر حدود 173 کیلومتر یکی از سیارکها بزرگ منظومه شمسی است.این سیارک در تاریخ 19 آذر امسال از جلوی ستاره ای با قدر نه وچهار دهم در صورت فلکی شیر عبور کرده وموجب کم شدن نور ظاهری آن(رسیدن به قدر دوازده و هفت دهم) در بهترین حالت به مدت 25 ثانیه خواهد شد.سایه نسبتا" بزرگ سیارک با قطر حدود 173 کیلومتر، در ساعت 4:39:45بامداد از مرزهای آبی جنوب بوشهر با سرعت حدود شش وهشت دهم کیلومتر در ثانیه از روستای لاور وارد مرز ایران شده،بعد از عبور از شهرهای شیراز،مرودشت، یزد، طبس،تربت حیدریه ومشهد در آخر در ساعت حدود 4:42:55بامداد در حوالی شهر سرخس خاک ایران را ترک خواهد نمود. در حالیکه شهرهای شیراز،مرودشت وطبس بدلیل قرار گرفتن در نزدیکی محور اصلی عبور سایه شاهد بیشترین زمان اختفاء در حدود 25 ثانیه خواهند بود،شهرهای دیگر مسیر عبور با توجه به فاصله آنها با محور اصلی سایه شاهد زمانهای کمتری از مخفی شدن نور ستاره خواهند بود.بیشترین زمان اختفاء در استان بوشهر فاصله حدود 60 کیلومتری جنوب شرقی شهر، حومه شهر تربت حیدریه در حدود 16 کیلومتری شمال غربی مرکز شهر،در حومه یزد در حوالی 40کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد ودر حومه شهر مشهد در حوالی فاصله 40 کیلومتری جنوب شرقی خواهد بود.

در شکل بالا خط سبز مسیر عبور سایه مرکز سیارک است ونقاطی که در امتداد آن قرار دارند شاهد بیشترین زمان اختفاء خواهند بود.مناطقی که بین دو خط آبی قرار دارند شاهد پدیده البته با مدت زمان کمتر بوده وخط قرمز نشاندهنده حدود نهایی مناطق با احتمال مشاهده پدیده هستند.

روش کار بدین شکل است که گروههای شرکت کننده در فواصلی منظم و از پیش تعیین شده در امتداد مسیری عمود بر مسیر سایه به اندازه گیری مدت زمان اختفاء می پردازند.از تقسیم نمودن فاصله 173 کیلومتری بر تعداد گروههای شرکت کننده می توان به فاصله تقریبی بین گروهها پی برد.بعد از رخ دادن پدیده با قرار دادن نتایج همه رصدهای یک مسیر هم ردیف در صورتیکه زمان اندازه گیری همه رصدها با دقت بهتر از ثانیه انجام شده باشد براحتی می توان به تخمینی از اندازه سیارک پی برد. از آنجاییکه نور ستاره از بینهایت می آید اندازه سایه ایجاد شده سیارک روی سطح زمین دقیقا"به اندازه خود سیارک است.طبیعی است که هرچه تعداد گروههای شرکت کننده در طرح بیشتر باشد دقت اندازه گیری ابعاد سیارک نیز بیشتر خواهد بود.پیشنهاد می شود گروههای شرکت کننده چند روز قبل از رخ دادن پدیده تمام هماهنگی های داخلی لازم را انجام دهند. در انتهای مسابقه نتایج تمام گروهها بصورت یک گزارش نهایی به مجامع بین المللی ارسال خواهد شد.

به کمک یک دوربین فیلم برداری که توانایی تنظیم و نمایش زمان در گوشه تصویر دارد براحتی می توان ازتمام مراحل رصد فیلمبرداری نمود.

قبلا" باید بکمک اینترنت برای نمونه با مراجعه به آدرس(http://www.time.gov/timezone.cgi?UTC/s/0/java) به تنظیم دقیق ساعتهای خود بپردازید در این آدرس زمان دقیق به وقت نصف النهار مرکزی آمریکاست که باید دقیقا" 8 ساعت و30 دقیقه از آن کم کنید،توجه داشته باشید که عددثانیه بدون تغییر باقی می ماند. با شروع اختفاء کسی که از پشت چشمی رصد می کند می تواند شروع وخاتمه اختفاء را علاوه بر اعلام کلامی با حرکت دست نیز نشان دهد.بعدا" با بازبینی تصاویر ضبط شده و زمان نمایش داده شده در گوشه تصویر براحتی زمان شروع وخاتمه اختفاء را اندازه گیری نمود. معمولا" شخصی که پشت چشمی تلکسوپ نشسته (وباید شخصی با بیشترین تجربه وهمزمان دارای کوتاه ترین زمان عکس العمل باشد) شروع پدیده را با گفتن سریع off (خاموش)وآشکار شدن دوباره ستاره را با گفتن on اعلام می کند. نفرات دیگر گروه ویا حتی خود شخص رصدگرمی توانند با آغاز پدیده ،کرنومتر را راه انداخته ودر انتها آن را خاموش کنند همین سرعت عمل ودقت ها در اندازه گیری زمانهاست که به برنامه پیشنهادی این رصد حالت مسابقه می دهد.گروههایی به نتیجه بهتری از رصد خواهند رسید که خود بتوانند علاوه بر روشهای اولیه پیشنهادی به روشهای بهتری از اندازه گیری زمان بپردازند.با توجه به عدم قطعیت در لحظه آغاز پدیده توصیه می شود که از چند ثانیه قبل از اعداد زمانی اعلام شده رصد را آغاز نمایید.

برای پیداکردن زمان دقیق آغاز پدیده در مکانهای مختلف وکسب آخرین اطلاعات درباره آن به آدرس زیر مراجعه نمایید:

http://www.asteroidoccultation.com/2010_12/1210_423_22503_Summary.txt

در انتهای این صفحه اینترنتی اعدادی نمایش داده شده اند که در آن به ترتیب از سمت چپ، اعداد بیانگر طول جغرافیایی محلهای قابل رصد با بیشینه زمان اختفاء،عرض جغرافیایی،زمان آغاز اختفاء بر حسب زمان بین المللیUT (برای تبدیل این اعداد به زمان محلی کافی است یک ساعت وسی دقیقه به آن اضافه نمایید.)ارتفاع ستاره در زمان اختفاء،سمت ستاره در زمان اختفاء،ارتفاع خورشید از افق(علامت منفی به معنی زیر افق بودن است) وچهار ستون بعدی نشان دهنده طول جغرافیایی نواحی ای هستند که حد نهایی شمالی وجنوبی واحتمالی رویت پدیده می باشد.

در شکل شماره یک تنها مدت زمان اختفاء اندازه گیری شده وتوجهی به همزمانی ساعتها نشده است.شکل بدست آمده برای سیارک چندان درست نیست.در شکل دو علاوه بر مدت زمان کلی اختفاء ،لحظه آغاز اختفاء با ساعتهایی همزمان شده بین گروهها ثبت شده است. شکل بدست آمده از این روش به واقعیت نزدیکتر است. بر این اساس در شکل های بالا ابتدا دو گروه 7 و8 شاهد آغاز پدیده بوده،گروه 2 آخرین گروه رصد کننده وگروههای یک ونه نیز در سایه قرار نگرفته اند.موقعیت دو گروه 1 و9 بسیار مهم است چراکه موقعیت آنها نشان دهنده لبه انتهایی سیارک می باشد.همانطور که قبلا" ذکر شده هرچه تعداد گروهها بیشتر باشد اندازه سیارک با دقت بیشتری اندازه گیری خواهد شد.در دو شکل بالا محور افقی محور زمان،محور عمودی فاصله مکان رصد تا منطقه مرکزی اختفاء وخطوط قرمز مدت زمان مشاهده شده ناپدید و پدیدار شدن نور ستاره است.

در آدرس زیر نرم افزاری (با فرمت اکسل) جهت امتحان زمان عکس العمل اشخاص آمده است.این فایل دریافتی به صورت زیپ شده است وباید ابتدا باز شود.اگر احساس می کنید که عکس العمل شما بسیار سریع واز چهاردهم ثانیه کمتراست حتما" آنرا امتحان کنید.این را هم در نظر داشته باشید که کار کردن با یک نرم افزار واندازه گیری توان عکس العمل پشت لب تاپ وکامپیوترودر یک اتاق گرم وراحت با عکس العمل طبیعی در یک محیط سرد و احتمالا"بعد از چند ساعت بی خوابی بسیار متفاوت خواهد بود ولی در هر صورت آمادگی برای ثبت چنین لحظاتی به تمرین احتیاج دارد.

http://occsec.wellington.net.nz/software/other/React.zip

گفتنی است برای اجرای این برنامه جالب باید در نرم افزار اکسل (ز برنامه های آفیس )در قسمت امنیتی ماکروها وارد شده وآنها را فعال نمایید.

مشخص شده که زمان عکس العمل برای یک نفر با تجربه برای اعلام آغاز پدیده یا هر پدیده دیگر در حدود چهار دهم ثانیه وبرای اعلام انتهای پدیده حدود شش دهم ثانیه است.زمان عکس العمل به موارد زیر بستگی دارد:

1-تجربه قبلی 2- قدر ستاره ای که پوشیده خواهد شد(هر چه ستاره پرنور تر ومقدار تاریک شدن آن بیشتر باشد دقت اعلام زمان بیشتر است) 3-شرایط محیطی 4- طول زمان رصد 5- خستگی 6- عدم آگاهی از لحظه دقیق شروع پدیده

نقشه های زیر مکان ستاره در صورت فلکی شیر را نشان می دهند.در صورت نصب نرم افزار Win occult وآشنایی با نرم افزار C2A نقشه مکان ستاره در نرم افزار C2A هم قابل نمایش است.