عبدالرضا لاوری
مواجهه با یک سیارک 400 متری و پیشنهاد یک پروژه
یک سیارک با قطر 400 متر با نام 2005 YU55 در حال نزدیک شدن به زمین است.این سیارک در تاریخ 17 و18 آبان ماه( 8 و9 نوامبر)از فاصله 324 هزار کیلومتری زمین یعنی در حدود 85 صدم فاصله زمین تا ماه خواهد گذشت.(زمان دقیق حداقل فاصله با زمین ساعت 2:58 دقیقه بامداد چهارشنبه به وقت ایران و زمان دقیق حداقل فاصله با ماه نیز 10:43 همان روز واز فاصله 239 هزار کیلومتری می باشد)
بسیاری از تلسکوپهای رادیویی ,مادون قرمز و دیدگانی بزرگ دنیا چه در روی زمین وچه در فضا خود را برای رصد این سنگ بزرگ آماده می کنند.ستاره شناسان ناسا هم خود را برای تهیه تصاویر رادیویی با دقت دو متر از آن آماده می کنند.مشخص شدن شکل, اندازه, دینامیک چرخش و طیف سنجی از آزمایشهایی هستند که دانشمندان طی چند روز رویارویی با این سیارک (حدود 4 روز قبل و4روزبعدازحداقل فاصله در هشتم نوامبر) در نظر گرفته اند.
عکسی از سیارک که توسط تلسکوپ رادیویی آرسیبو در سال 2010 تهیه شده است.
این سیارک در سال 2005 توسط رابرت مک میلان کشف شده (حرف لاتین Y نیز نشان دهنده کشف سیارک در اواخر سال 2005 می باشد) در سال 2010 نیز توسط تلسکوپ رادیویی آرسیبو در پرتوریکو مورد مطالعه کاملی قرار گرفته است.
آشکار شده با توجه به سرعت واندازه ,این سیارک هیچ اثری روی زمین( برای نمونه اثرات جزرومدی یا جابجایی پوسته زمین بر اثر گرانش )نخواهد داشت.دلیل اینکه دانشمندان از عدم برخورد یا اثر گذاری سیارک با زمین با اطمینان کامل صحبت می کنند همین مطالعات گسترده روی سیارک وشناخت پارامترهای مداری آن طی شش سال گذشته بوده است.(این سیارک تا حداقل صد سال آینده امکان برخورد با زمین ندارد).
این سیارک نسبتا" گرد که ازسیارکهای رده C بوده (حرف C نشاندهنده درصد زیاد کربن است )دارای ضریب بازتاب کمی بوده ودر طول موجهای دیدگانی تیره به نظر می رسد. دارای دوره تناوب یک و22 صدم سال بدور خورشید و دوره حدود 18 ساعته بدور خود می باشد.گرچه این سیارک بطور منظم از نزدیکی سیاره زمین (همینطور سیارات زهره و مریخ )می گذرد نزدیکی امسال ,نزدیکترین مواجه سیارک در 200 سال گذشته بوده و تا سال 2028 نیز هیچ سیارکی تا این اندازه به زمین نزدیک نخواهد شد .در سال 1976 نیز آخرین سیارک قابل مقایسه با این سیارک از نزدیکی زمین گذشته است.
برای دیدن تصاویر انیمیشن مسیر عبور سیارک به آدرس زیر مراجعه نمایید:
http://www.jpl.nasa.gov/images/comet/20110502/comet20110502.gif
شرایط رصدی سیارک در ایران:
به نظر می رسد زمان کمترین فاصله طی روز بوده ودرپهنه کشور عزیزمان ایران قابل مشاهده نیست.در زمان نزدیکی قدر ظاهری سیارک حدود 11 پیش بینی شده که با یک تلسکوپ 6 اینچی نیز قابل مشاهده است .ولی دو مشکل رصد سیارک را دشوار می نمایند:
1- در زمان نزدیکی سیارک با زمین , ماه در هلال شب 12 و13 بوده و نور روشن آن مسیر عبور سیارک را تحت تاثیر قرار داده ورصد سیارک را دشوار خواهد کرد بنابراین برای رصد آن احتیاج به تلسکوپهای بزرگتر می باشد.
2- یکی دیگر از مشکلات رصد سیارک سرعت زیاد آن در میان ستارگان آسمان وشناسایی آن است . بعضی منابع سرعت عبور آن را به اندازه قطر ماه در هر سه دقیقه یا 17 برابر قطر ماه یا هشت ونیم درجه در یک ساعت اعلام نموده اند.
زمانهای مشاهده درایران:
سیارک در غروب سه شنبه در سمت غرب آسمان در حالیکه فاصله آن با زمین از 520 هزار کیلومتر کمتر شده و نورانیت آن بیشتر می شود(قدر از حدود12 به 11 می رسد) به تدریج ارتفاعش کم می شود و در حدود ساعت 8 و 32 دقیقه غروب می کند.بر اساس چیزی که نرم افزار استاری نایت نشان می دهد ارتفاع سیارک در ساعت 7 در حالیکه دارای قدر 12 است در حدود13 درجه می باشد.شناسایی جرم با چنین درخشندگی کمی کار بسیار دشواری است.پیشنهاد می شودیک یا دو روز قبل یعنی غروب یک شنبه یا دوشنبه با تلسکوپی که دراختیار دارید امکان مشاهده چنین جرمی باچنین نورانیتی را بررسی نمایید.
تصویر بالا مدار سیارک در سه شنبه شب ساعت 7:33به افق بوشهر را نشان می دهد(نرم افزار استاری نایت)
سیارک در غروب چهار شنبه در حالیکه با سرعت مداری زیاد خود از نزدیکترین فاصله با زمین عبور کرده وبه فاصله بیشتر از 800 هزار کیلومتری رسیده از قدر اندکی بیشتراز 10 وهفت دهم در شرق آسمان قابل مشاهده می شود .اما اینبار اشکال اول که در بالا به آن اشاره شده خود نمایی می کند.نور ماه که تنها در حدود 15 درجه با سیارک فاصله دارد رصد سیارک را دشوار می کند.با گذشت زمان وباتوجه به دورشدن سیارک از زمین هم نور آن کاسته می شود وهم فاصله ظاهری آن باماه کمتر می شود.بنابراین بهترین زمان پیشنهادی برای رصد سیارک اوائل شب چهارشنبه می باشد.
تصویر بالا مسیر عبور سیارک در چهارشنبه شب ساعت 7:33 را نشان میدهد(نرم افزار استاری نایت)
مکان دقیق سیارک در آسمان
در آدرس می توانید به اطلاعات مختصات مکان سیارک از دید محل خود دست بیابید(مکان این سیارک بکمک نرم افزار استاری نایت نیز قابل دستیابی است)
سایت CALSKY.COM قسمت ASTEROIDS قسمت OPPOSITIONS/CLOSE APPEROACHES
پروژه پیشنهادی:
در این برنامه پیشنهادی هدف این است که فاصله سیارک با زمین به روش اختلاف منظر پیدا شود.برای اینکار کافیست در یک ساعت مشخص که با هماهنگی سایر گروههای علاقه مند اعلام می شود موقعیت دقیق سیارک نامبرده در میان ستارگان آسمان بکمک رصد دیدگانی یا عکاسی بهمراه طول وعرض جغرافیایی محل رصد یا عکاسی گزارش شود.برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با ایمیل info@haftaseman.ir ویا شماره 09174402022 تماس حاصل نمایید. لطفا" نظرات وپیشنهادهای خود را با در میان بگذارید.
-