مطالعات تیمی از دانشمندان دانشگاه کلورادو بولدر با کمک تلسکوپ فضایی هابل نشان میدهد کهکشانهای مارپیچی مانند کهکشان راه شیری بسیار بزرگتر و عظیمتر از آنچه پیشتر تصور میشد، هستند.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مشاهدات جدید با «طیفسنج منشأ کیهانی» هابل یا COS نشان میدهد که کهکشانهای مارپیچی معمولی با هالههایی از گاز احاطه شدهاند که قطر آنها به یک میلیون سال نوری میرسد.
قطر تخمینی کنونی کهکشان راه شیری حدود 100 هزار سال نوری است و هر سال نوری معادل یک تریلیون مایل است.
ماده هالههای کهکشانی که این تیم علمی کشف کردهاند، اساسا با انفجار ستارگانی موسوم به ابرنواختر از کهکشانها ساطع میشوند. ابر نواختر محصول فرایند شکلگیری ستارهیی است.
این گاز ذخیره شده و سپس از طریق یک هاله کهکشانی منبسطشده بازیافت میشود و برای تجدید نیروی نسل جدیدی از شکلگیری ستارهای بر روی کهکشانها سقوط میکند.
به گفته استاک یکی از اعضای تیم علمی، این حلقهای گمشده در تکامل کهکشانی است که دانشمندان برای داشتن تصویری دقیق از این فرایند به آن نیاز دارند.
این تحقیق مبتنی بر مطالعات پیشینی بود که ابرهای گازی غنی از اکسیژن در اطراف کهشکانهای مارپیچی را شناسایی کردند.
تیم علمی حاضر در تحقیق جدید دریافت که چنین ابرهایی حاوی تقریبا جرمی به بزرگی جرم تمامی ستارگان در کهکشانهایشان بود.
این یافتههای تعجببرانگیز پیامدهای مهمی را برای چگونگی تغییر کهکشانهای مارپیچی در طول زمان به دنبال دارد.
افزون بر این، تیم علمی دانشگاه کلورادو ذخایر عظیمی از گاز را کشف کرد که دمای آن میلیونها درجه فارنهایت برآورد شده است.
این گاز کهکشانهای مارپیچی و هالههای تحت مطالعه را میپوشاند. هالههای کهکشانهای مارپیچی نسبتا خنکتر بودند.
پیش از نصب COS بر روی هابل در سال 2009، مطالعات نظری نشان داده بود که کهکشانهای مارپیچی باید حاوی پنج برابر گاز بیشتر در مقایسه با آنچه ستارهشناسان میگفتند، باشد.
مشاهدات جدید با COS فوق العاده حساس بیشتر با این نظریهها مطابقت دارد.
تیم علمی از کوازارهای دوردست (مراکز چرخان هالههای سیاهرنگ غولپیکر) به عنوان "فلش نوری" برای رهگیری نور ماورای بنفش هنگام عبور آن از خلال هالههای گازی انبساط یافته کهکشانهای پیشزمینه استفاده کرد.
نور جذبشده توسط این گاز با طیفسنج مزبور به مشخصههای منحصربهفرد رنگ شکسته میشود که دما، تراکم، سرعت، فواصل و ترکیبات شیمیایی ابرهای گازی را آشکارسازی میکند.