محمد کمالی
تیمی از باستان‌شناسان بر این باورند که توانسته‌اند قدیمی‌ترین تقویم قمری جهان را در حوزه آبردین‌شایر کشف کنند.
حفاری‌های حوزه‌ای در قصر کارتز به شناسایی مجموعه‌ای از ۱۲ گودال منجر
شده که بنظر از مراحل ماه تقلید کرده و ماههای قمری را دنبال می‌کنند.
به گفته محققان دانشگاه بیرمنگام، سنت اندروز، استر و برادفورد، این بنای باستانی حدود ۱۰ هزار سال قبل ساخته شده است.
کارشناسانی که این گودالها را بررسی کرده‌اند از وجود صندوق پست چوبی در آنها خبر داده‌اند.
این تقویم میان‌سنگی هزاران سال قدیمی‌تر از بنای باستانی سنجش زمان رسمی شناخته شده در منطقه بین‌النهرین است.
این همترازی گودالی همچنین با طلوع آفتاب انقلاب زمستان برای ارائه
اصلاح نجومی سالانه به منظور پیگیری بهتر گذشت زمان و تغییر فصلها در یک
راستا قرار گرفته است.
حوزه وارن ابتدا در پی مشاهده علائم محصول غیرعادی خال‌خالی از هوا توسط
کمیسیون سلطنتی درباره آثار باستانی و تاریخی اسکاتلند کشف شد.
نتایج این پژوهش در مجله Internet Archaeology منتشر شده است.