یک ماه و چند روایت!

بدون شک رویت هلال ماه، موضوع جذابی است که از دیرباز، همواره مورد توجه عام و خاص در جهان اسلام بوده است. پیچیدگی حرکات ماه و جذابیت رویت پذیری آن از یک سو، و گره خوردن آن با باورهای دینی و ارتباط تنگاتنگش در تعیین مناسبات مذهبی در شرع مقدس اسلام از سوی دیگر این زیبایی ها و جذابیت ها را دو چندان کرده است.
به دلیل نقش تعیین کننده رویت هلال در تقویم اسلامی، پیگیری این موضوع برای عوام مردم نیز همواره مورد توجه بوده است تا جایی که گاهی اوقات افراد غیر متخصص نیز در این خصوص لب به سخن گشوده و اظهار نظر های غیر کارشناسانه ای را بر زبان می آورند.
در این میان، کارشناسان متخصص در این حوزه، صدا و سیما، روزنامه ها و مجلات کثیر الانتشار و سایر رسانه های ذی صلاح نقش خطیری در اطلاع رسانی صحیح، پاک سازی اذهان عمومی و زدودن باورهای غلط در جامعه دارند. به گونه ای که اطلاع رسانی نامناسب، استفاده گزینشی و سلیقه ای از مطالب پراکنده و عدم تسلط و تخصص در ترجمه، ویرایش و انتحاب منابع ، موجب تحریک و آلودگی افکار مردم، شایعه پراکنی در جامعه و برنگیختن احساسات عوام و خواص خواهد شد و واکنش مردم را به دنبال خواهد داشت. به طوری که مردم با استناد به اطلاعات غلط رسانه ها، به تفسیر آن میپردازند و به تدریج فضای جامعه را مسموم میکنند.
به همان اندازه که اطلاع رسانی صحیح و حرفه ای " به ویژه در حوزه رویت هلال ماه " قابل ستایش و تحسین می باشد، انتشار مطالب ناصحیح، غیر حرفه ای و غیر مسئولانه ، مذموم بوده و نه تنها موج انحراف افکار مردم می شود، بلکه زمینه ساز بروز آثار مخرب و باورهای غلط در جامعه در کوتاه مدت و بلند مدت خواهد بود.
در این خصوص نمونه ای از این رفتار غیرحرفه ای را که اخیرا در فضای مجازی از سوی یکی از پایگاه های اطلاع رسانی پرمخاطب شاهد هستیم مورد بررسی قرار می گیرد.
در آستانه عید سعید فطر، مطلبی با عنوان " پیش بینی ستاد استهلال عربستان "در این پایگاه قرار گرفته است که تصویر آن را مشاهده می فرمایید.

در ابتدای این مطلب چنین آمده است: ستاد استهلال عربستان، روز سه شنبه را روز احتمالی رؤیت هلال عید سعید فطر پیش بینی کرد. !!! این اظهار نظر از چند جنبه جای شگفتی دارد! اول اینکه اساسا، در عربستان سعودی نهادی با عنوان ستاد استهلال وجود ندارد! و دوم اینکه چنانچه روز سه شنبه ، روز احتمالی رویت هلال عید فطر در عربستان باشد، عید فطر روز چهارشنبه خواهد بود و ماه رمضان در ام القرا 31 روزه خواهد شد!!! هرچند عبارت اظهار شده به خودی خود، مغایر با سایر مطالب موجد در متن می باشد!
جای تردید نیست که متخصصین رویت هلال بی دریغ با اشکالات متعدد این متن روبرو خواهند شد ؛ ولی مخاطبان عام با مطالعه این خبر دچار خطا و تصورات ذهنی غلط خواهند شد.
متاسفانه هیچ اثری از مترجم، گردآوردنده و ارائه دهنده این مطلب نیست که مسئولیت آن را بپذیرد. بعید نیست، مترجم متن مورد نظر از ابزارهای ساده ای مثل موتورهای جستجو برای برگردان کردن متن استفاده کرده باشد! اشکالات پیاپی در این متن کوتاه مؤید این موطلب می باشد.
برای مثال در بخشی از متن که ظاهرا قرار بوده آقای محمد شوکت عوده، به عنوان رئیس آیکوپ (المشروع الاسلامی لرصد الاهله ) معرفی شود، ایشان اینگونه معرفی شده اند: محمد شوکت عوده، رئیس ستاد اسلامی رصد مناسبت ها!!!
البته این نخستین بار نیست که رسانه هایی از این قبیل، اینچنین غیر حرفه ای عمل می کنند. برای مثال، حدود 3 سال پیش نیز همین پایگاه اطلاع رسانی، در آستانه عید سعید فطر ، بدون اطلاع اینجانب، اقدام به استفاده غیرمجاز همراه با تحریف یکی از مقالات نگارده با عنوان " یک ماه و چند روایت " نمود و بدون اشاره به نویسنده مطلب، در پایان، از بنده به عنوان رصدگر معروف مصری یاد کرده است!

این بی توجهی به رسالت ارزشمند اطلاع رسانی و عدم امانتداری در استفاده و یادکرد از مطالب، مایه تاسف و شرمساری و موجب بی اعتمادی مردم، کارشناسان و علاقمندان خواهد شد.
به امید روزی که رسانه های متصدی، در زمینه اطلاع رسانی و آگاه کردن مردم رفتار مسئولانه تری داشته باشند....

با شادباش عید سعید فطر
محمد سلطان الکتابی