نمایی خیالی از ماهواره تحقیقاتی بارش های استوایی / عکس از ناسا

در تاریخ 27 نوامبر سال 1997 میلادی، سازمان فضایی ناسا (NASA) با همکاری آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن (JAXA) ماهواره تحقیقاتی بارش های استوایی را به فضا پرتاب کرد. این ماموریت در ابتدا فقط برای سه سال برنامه ریزی شده بود اما عملکرد بسیار خوب و دستاوردهای ارزشمند ماهواره TRMM باعث شد ماموریت یاد شده، هفده سال ادامه یابد. این ماهواره به عنوان یک فضاپیمای پیشگام برای بررسی آب و هوا از ورای سیاره زمین، تاریخ‌ ساز شد و نخستین رادار مداری بارش در زمین نام گرفت. داده‌های دریافتی از ماهواره TRMM اهمیت زیادی در بررسی تغییرات جوی داشته و از اطلاعات آنها برای مطالعه گردبادهای گرمسیری، سیل، خشک سالی و... استفاده شده است.

سازمان فضایی ناسا به تازگی در بیانیه‌ای اعلام کرده که سوخت ماهواره تحقیقاتی بارش های استوایی (TRMM) به اتمام رسیده و راهی برای احیای سوخت این مدارگرد وجود ندارد. متخصصین این سازمان قصد دارند با کاهش تدریجی ارتفاع ماهواره تا سال 2016 میلادی، آن را به مدارهای پایین‌تر هدایت کرده تا در نهایت با ورود به جو زمین، سوخته و به قطعات بسیار کوچک تر تقسیم گردد.

اسکات براون، از دانشمندان این پروژه در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا واقع در ایالت مریلند آمریکا در این باره می گوید؛ ماهواره  TRMM بیش از هدف نخستین خود، برای ارتقای درک ما از توزیع بارش‌های استوایی و ارتباط آن با چرخه‌های آب و انرژی جهانی کار کرده است.

بنا به اظهارات سازمان فضایی ناسا علی رغم اتمام تدریجی سوخت مورد نیاز برای نگاه داشتن ماهواره در ارتفاع مطلوب، کلیه ابزارهای تحقیقاتی آن سالم بوده و تا نزدیک شدن به لحظه خاموشی در فوریه سال 2016 میلادی به فعالیت و ارسال داده به زمین ادامه خواهند داد. این ماهواره برای فعالیت در ارتفاع 400 کیلومتری از سطح زمین طراحی شده و پس از پایان ماموریت با کاهش تدریجی ارتفاع به 150-120 کیلومتر ، متلاشی خواهد شد.

از جمله ابزارهای تعبیه شده بر روی این ماهواره می توان به رادار آشکارساز بارش، تصویر بردار ریزموج، اسکنر نور مرئی و فروسرخ، حسگر انرژی تابشی از زمین و ابرها، حسگر تصویربرداری از رعد و برق، اشاره کرد. 

رصدخانه مرکزی اندازه‌گیری بارش جهانی (GPM) به عنوان جانشین این ماهواره در 27 فوریه سال 2014 میلادی، به مدار زمین پرتاب شد.

مهرشاد مروجی