ناو کیهانی سایوز تی.ام.آ-14 ام نیمه شب دیشب در حالی سکوی شماره 1 بایکونور را به مقصد ایستگاه فضایی بین المللی ترک کرد که بعد از 17 سال یک زن فضانورد روس را به فضا می برد.
به گزارش سرویس فناوری ایسنا، این ناو یکصد و بیست و سومین فروندی به شمار می رود که از سال 1967 به شکل سرنشیندار راهی مدار زمین شده است.
سرنشینان این ناو عبارت بودند از ازدو فضانورد روس به نام های الکساندر ساماکوتیایف و یلناسیروا و فضانورد آمریکایی بریویلمور. یلنا سیروا که چهارمین زن فضانورد روسیه به شمار می رود یکی از مهندسان طراح سامانه های فضایی موسسه صنعتی انرگیا است ازسال 2006 به جمع فضانوردان روسیه پیوست.
ساماکوتیایف فرمانده ناو، خلبان نیروی هوایی روسیه از 16ژوئن2003 در دانشگاه فضانوردی گاگارین، برای سفر به فضا آموزش می بیند و در سال 2011 هم سفری 164 روزه در ایستگاه فضایی بینالمللی داشته است.
سرنشینان سایوز
ویلمور خلبان نیرو دریایی آمریکا در سال 2000 به عنوان فضانورد ناسا پذیرفته شد. نخستین ماموریت مداری ویلمور در سال 2009 و پرواز شماره 129 شاتل فضایی گرفت که ویلمور و همراهانش سفری که 11روز به ایستگاه فضایی بین المللی داشتند.
مراحل پرتاب ناو سایوز
ساعت 1855 (به وقت گرینویچ) خدمه وارد ناو شدند . در داخل ناو، طبق دستورالعمل، ساماکوتایف در وسط و سروا در سمت چپ او و ویلمور در طرف راست قرار گرفته و یا تسمه های ویژه بسته میشدند. سپس در ناو بسته و کیپ بودن آن مورد آزمایش قرارگرفت. در گام بعدی، فضانوردان سامانه های بخش فرودیو اتصال سامانه حیاتی لباس به ناو را بررسی شد.
در ساعت 1945 سامانه کنترل موشک و سیستم ژیروسکوپ راه اندازی شد. در همین زمان فضانوردان گزارش دادند بررسی عدم وجود نشتی در لباس فضایی وآزمایش سامانه های بخش فرودی به پایان رسیده و همه چیز مرتب است.
در ساعت 1958 طبق برنامه و توسط کارشناسان مرکز هدایت پرواز، سامانه موشک نجات اضطراری فعال شد. این سامانه ماموریت دارد تا اگر قبل از پرتاب یا در حین مراحل رسیدن موشک به مدار، حادثه ای اتفاق افتاد، بخش سرنشیندار را از دیگر قسمت ها جدا کند. قسمت سرنشیندار می تواند در محل امنی با چتر فرود آید.
سایوز
در ساعت 2000 خدمات مرتبط با سکوی پرتاب (کابل های ارتباطی و غیره) به کلی قطع شد.
در ساعت 2010 مرکز هدایت پرواز اعلام کرد بررسی نهایی نشتی لباس فضایی به پایان رسیده همچنین سامانه نجات اضطراری در حالت خودکار قرار گرفته است.
5 دقیقه قبل از پرتاب سامانه های بخش هدایت ناو کاملا فعال شدند، در این مرحله فضانوردان باید با بستن کلاه خود لباس فضایی، کاملا از سامانه های لباس برای تنفس استفاده کنند.
3 دقیقه قبل از پرتاب تزریق نیتروژن به محفظه احتراق طبقه اول موشک آغاز شد یک دقیقه بعد هم سوخت مخزن تحت فشارقرار گرفت.
و بالاخره پرتاب...
سایوز
در زمان به اصطلاح صفر که برابر بود با ساعت 2025 به وقت جهانی گرینویچ، موشک سایوز سکوی پرتاب را به مقصد مدار تعیین شده در اطراف زمین ترک کرد.
1 دقیقه و 58 ثانیه بعد از پرتاب چهار موشک تقویتی از بدنه اصلی جدا شدند و حدود یک دقیقه پس از آن نوبت جدا شدن موشک نجات اضطراری بود. صدای سیروا در مرکز هدایت پرواز به گوش میرسید که به عنوان کمک خلبان، اطلاعات مربوط به پرتاب به برای مرکز اعلام می کرد.
4 دقیقه و 58 ثانیه بعد از پرتاب، طبقه دوم موشک از طبقه سوم جدا شد.
9 دقیقه بعداز پرتاب و در ساعت 2034 ناو کیهانی در مدار قرار گرفته است و به این ترتیب ماموریت طبقه سوم موشک نیز به پایان رسید. به دنبال قرار گرفتن ناو سایوز در مدار زمین باید دو سکوی باتری خورشیدی این ناو باز می شد اما یکی از آنها به وظیفه خود عمل نکرد.
سخنگوی ناسا در مرکز هیوستن ضمن اعلام این نقص فنی اظهار داشت اشکال باتری خورشیدی مانع ادامه ماموریت نخواهد شد و فضانوردان خواهند توانست سفینه خود را به ایستگاه فضایی بین المللی برسانند. در اطلاعیه ناسا همچنین آمده بود که سه سرنشین ناو را خطری تهدید نمی کند.
در گذشته برای رسیدن به مدار مورد نظر برای اتصال به ایستگاه مداری، ناو کیهانی باید حدود دو شبانه روز راه می پیمود اما در حال حاضر این زمان به حدود شش ساعت تقلیل پیدا کرده است.
سرانجام ناو سایوز تی.ام.آ-14 ام. توانست تحت نظارت ساماکوتایف اما به شکل خودکار درساعت 0211 روز جمعه با موفقیت به ایستگاه فضایی بین المللی پهلو بگیرد.
مراحل بررسی و همسان سازی فشار هوا بین ناو سایوز و ایستگاه فضایی حدود سه ساعت طول کشید و بالاخره دریچه بین دو ناو در ساعت 0507 باز شد و فضانوردان سایوز مورد استقبال ساکنان ایستگاه فضایی قرار گرفتند.
این گروه تا 12 مارس 2015 در ایستگاه فضایی بین المللی فعالیت خواهند داشت.
علاقمندان می توانند گزارش مربوط به فعالیت های انجام شده در ایستگاه فضایی را در ایسنا و تارنمای مجله مرزهای بیکران فضا دنبال کنند.
یلنا سیروا