اتا شاه تخته در صورت فلکی شاه تخته، ستاره ای متغییر است که در فاصله 8000 سال نوری از ما قراردارد.این ستاره 5 میلیون بار از خورشید پرنور تر است و  100 برابر آن جرم دارد.

این ستاره توسط  ابر های غیر عادی سحابی هومونکلوس احاطه شده است .دانشمندان عقیده دارند که این سحابی توسط انفجار های پی در پی لایه های سطحی این ستاره بو جود آمده است. به تازگی رصد خانه جمینی امواج انفجاری بسیار قدرتمندی که مواد حاصل از آن با سرعتی بالغ بر 500 کیلومتر در ثانیه را در فضا منتشر می شوند دریافت کرده است.

اگرچه سحابی هومونکلوس که ستاره مذکور را احاطه کرده است در طی مدت ها مورد مطالعه و بررسی دانشمندان و متخصصین بوده ، اما هنوز هم اسرار فراوانی در خود جای داده است. نا تا اسمیت از دانشگاه کلرادو و تیم همراهش با استفاده از طیف نگار مادون قرمز فونیکس با وضوح بالا تلسکوپ رصد خانه جمینی توانستند دو قطبی های این سحابی را کشف کنند.بدین ترتیب بخش مهمی  از تحولات  ستاره اتا شاه تخته  برای بررسی های بیشتر در اختیار  دانشمندان به قرار گرفت . نتایج بدست آمده از این مشاهدات تغییرات و واکنش مولکولی هیدروژن* و همچنین خط های اتمی آهن* یو نیزه شده  به دانشمندان کمک کرد تا بتوانند از لحاظ ساختار هندسی و همچنین سرعت انتشار،گسترش  گاز های این سحابی را باز سازی کنند .

در پژوهش های بعدی مشخص شد که ساختاری پوسته مانند با سرعتی در حدود 500 کیلومتر در ثانیه در حال گسترش می باشد. همچنین لایه ای ضخیم ،با حرارت زیاد  از آهن  توسط قشر بیرونی از هیدروژن با درجه حرارت کمتر ولی چگالی بیشتر احاطه شده است.اگرچه که قشر بیرونی از لایه بسیار نازکی از هیدروژن به صورت غیر یکنواخت  تشکیل شده است با این حال داری چگالی بسیار زیادی(107 ذره در سانتی متر مربع)  می باشد.

برپایه همین مشاهدات دانشمندان توانستند به ساختار پیچیده سحابی پی ببرند.مقدار زیادی از جرم این سحابی در هنگام انفجار های عظیم ستاره که در اواسط قرن نوزدهم میلادی اتفاق افتاده،از دست رفته است. پیش از این تصور می شد که این سحابی از تراکم و به هم فشرده شدن مواد اطراف ستاره بوجود آمده است.

ساختار خاص این سحابی و نوع پراکندگی و توزیع مواد آن  حاکی از آن است که از انفجار غیر کروی و انحنا دار ستاره ای بوجود آمده است.

برای اطلاعات بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید

http://arxiv.org/abs/astro-ph/0602464

منبع

Original Source: Gemini Observatory

www.gemini.edu

Universetoday.com