به گزارش سرويس «علمي» خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، «حفرههاي سياه» عنوان مقالهاي به قلم دكتر محمد تقي ميرترابي، از همكاران قديمي نجوم و اختر فيزيكدان عضو هيات علمي دانشگاه الزهرا(س) است كه در آن به زبان ساده به موضوع سياهچالهها، شرايط شكل گرفتن آنها و چگونگي اين امر و توضيح اصطلاحات رايج در حوزه بررسي سياهچالهها پرداخته شده است.
«چشمههاي تازه جوشيده در مريخ» خبر مقالهاي جذاب به قلم بابك امين تفرشي، سردبير ماهنامه نجوم است كه به خبر اخير مبني بر كشف آب در سياره سرخ ميپردازد.
دانشمندان ماموريت مدارگرد نقشه بردار مريخ، فضاپيمايي كه اتفاقا در چند هفته اخير ارتباطش به كل با زمين قطع شد، در خبري اعلام كردند كه با مقايسه تصاوير جديد سطح مريخ با تصاوير 7 سال پيش تغييرات شگرفي را مشاهده كردند. در تصاوير جديد اثر جاري شدن سيالي روي خاك مريخ به وضوح ديده ميشود. در واقع در همين چند سال اخير چشمهاي در اين منطقه جوشيده است.
«سواري گرفتن از مارپيچ كيهاني» مقاله جالبي است كه نويسنده در آن به بررسي تاريخچه مطالعات و اكتشافات انجام شدهخ درباره كهكشان آنرومدا، نزديك ترين كهكشان همسايه راه شيري پرداخته است. از يادداشتهاي كهن بازمانده از عبدالرحمن صوفي رازي در كتاب صورالكواكب، تا اختراع تلسكوپ و آغاز رصدهاي تلسكوپي، تا رصدهاي شارل مسيه، اختر شناس رصدگر فرانسوي و ثبت آندرومدا در فهرستش، سرانجام تا ابزارهاي مدرن امروز و اكتشافات جديد در قلمرو اين كهكشان زيبا.
در مقاله جالب و خواندني «رويايي كه به واقعيت پيوست» با تاريخچه سفرهاي فضايي، اين بار از زاويهاي ديگر، آشنا ميشويد.
بررسي متنهاي مربوطه به سفرهاي فضايي و امكان آنها در ميان دست نوشتههاي دانشمندان و محققان ابتداي قرن بيستم در حالي دست مايه اين مقاله است كه در آن زمان حتي فكر كردن به چنين سفرهايي «احمقانه» و دور از «عقل سليم» تلقي ميشد؛ اما ميبينيم كه چطور همين نوشتههاي مخفي و گاه پر كنايه راه آيندگان را مشخص كرد.
«اين كتاب عظيم هستي براي هميشه در برابر چشمان ما گشوده شده است و زباني دارد؛ اما بدون دانستن آن فهم حتي يك واژه هستي ناممكن به نظر ميرسد. آن زبان، رياضي است.»
اين جمله به نقل از گاليله، اختر شناس ايتاليايي، آغاز گر مقاله جذاب «زبان هستي» است كه آيرين شيوايي از نويسندگان جومان و توانا و همكار ماهنامه نجوم، آن را نوشته است. در اين مقاله به سادگي ميبينيم كه بسياري از پديدههاي اطرافمان از نظر رياضي چگونه شرح داده ميشود.
«رصدخانه ملي، شروعي دوباره» مصاحبه فريبا ثابت با دكتر رضا منصوري، مجري طرح رصدخانه ملي است. اين طرح بيش از يك سال پيش به عللي متوقف شده و حالا چيزي است كه دوباره آغاز شده و روند اجرايش سرعت گرفته است.
طرح ساخت رصدخانه ملي ايران - كه قرار است رصد خانهاي مجهز به تلسكوپ يك متري باشد - در اسفند سال 1382 در هيات دولت تصويب شد و اميد ميرود كه در سال 1390 به بهره برداري برسد.
اين طرح آروزهاي چهل ساله پژوهشگران كشور را برآورده ميكند و جاني دوباره به هويت علمي كشور ميبخشد و ما را از كساني كه فقط به تاريخمان افتخار ميكنيم به عواملي تاثير گذار در روند توليد علم در جهان امروز تبديل ميكند.
بخشهاي ثابت مجله همچون هميشه تازه ترين خبرها و آسمان در اين ماه است.
ماهنامه نجوم از مهر سال 1370 براي علاقه مندان به اختر شناسي و فضا و با هدف ارتقاي سطح دانش عمومي ايرانيان و ترويج زيباييهاي آسمان شب منتشر ميشود.
براي اطلاعات بيشتر درباره اين نشريه و دسترسي به خلاصه مقالههاي هر شماره به نشاني www.nojum.ir مراجعه كنيد.