§ انتخاب دوربین
تقریبا از هر نوع دوربین،به غیر از دوربین های خودکار می توان برای عکسبرداری از ماه گرفتگی استفاده کرد.بیشتر عکاسان نجومی از دوربینهای تک لنزی بازتابی(موسوم به SLR) 35 میلیمتری استفاده می کنند. (از نوع موجود در بازار های ایران میتوان به - زنیت - کانن - نیکون - المپوس - پراکتیکا و ... نام برد.)
دوربین های مکانیکی برای تصویر برداری از ماه گرفتگی مناسب هستند.
نوع لنز بکار رفته نیز اهمیت بسیاری دارد.برای این کار می توان از لنزهای تله فوتو(telephoto) و یا تلسکوپ استفاده کرد.اگر لنز تله فوتوی 400 میلیمتری را بر روی یک دوربین 35 میلیمتری ببندیم،مثل این است که با یک دوربین دوچشمی با بزرگنمایی 7 برابر به ماه نگاه کنیم.ترکیب فوق،کوتاهترین فاصله کانونی مناسب برای ثبت جزئیات قابل توجه بر روی ماه را بدست می دهد.
حتی با لنزهای معمولی یا لنزهای با میدان دید وسیع(wide angle) که بین 28 تا 55 میلیمتر باشند نیز می توان تصاویر زیبایی از ماه گرفتگی بدست آورد؛بویژه در صورتیکه بخواهیم ستاره ها و سیاره های اطراف ماه نیز در تصویر پیدا باشند.از لنزهای 28 تا 55 میلیمتر یرای گرفتن تصاویر ترکیبی از کلیه مراحل گرفت ماه نیز می توان بهره برد.
§ دوربین های دیجیتال
تقریبا با اکثر دوربینهای دیجیتال موجود در بازار میتوان از این پدیده زیبا تصویر گرفت. کافی دوربین شما در حالت فاصله بی نهایت قرار گیرد. و همچنین آن را روی سه پایه یا محلی که لرزشی نداشته باشد نگه دارید. و سپس نوردهی نمایید. ولی برای ثبت تصاویر با کیفت بالا بهتر است که از دوربینهای دیجیتال مناسبتر و پیشرفته تری استفاده نمایید. بهتر است میزان حساسیت را در زمان ماه گرفتگی جزیی 100 و در زمان ماه گرفتگی کلی روی 400 تنظیم کنید.
مراحل مختلف ماه گرفتگی در یک فریم عکس
نوردهی ممتد در حالت Bاز ماه گرفتگی ساده ترین گار باز گذاشتن دوربین در حالت B و اسقرار دوربین روی یک سه پایه است تا دوربین مراحل مختلف ماه گرفتگی را ثبت کند. فراموش نکنید که اگر در شهر هستید به علت آلودگی نوری موجود در جو عکس شما پور نور و یا حتی ممکن است فیلم شما خراب شود.
به کمک لنزهای تله فوتوی متوسط(100 تا 400 میلیمتر)می توان دنباله ای از سایه زمین بر روی ماه را با چند نوردهی مختلف بر روی یک فریم(frame) از فیلم عکاسی ثبت کرد.البته برای گرفتن این تصاویر،باید دوربین عکاسی را بر روی تلسکوپی که مجهز به موتور چرخشی است قرار داد تا مسیر حرکت ماه در آسمان را دنبال کند.
§ انتخاب فیلم عکاسی
برای عکسبرداری از ماه در مواقع غیر گرفت،تقریبا از هر نوع فیلم عکاسی با حساسیتهای مختلف می توان استفاده کرد ولی برای ماه گرفتگی،شرایط کاملا فرق می کند.برای این کار باید از فیلمهای با سرعت بالا(ISO 400 یا بالاتر)استفاده کرد،مگر اینکه از یک تلسکوپ موتوردار استفاده شود.
مزیت فیلمهای با حساسیت بالا این است که زمان نوردهی را کاهش می دهند و در نتیجه،میزان کشیدگی تصویر ماه(بعلت چرخش زمین بدور خود) کم می شود.
فیلم اسلاید(positive) و یا فیلم چاپی معمولی(negative)،هر یک معایب و محاسن خاص خود را دارند.فیلم اسلاید نیازی به چاپ ندارد ولی فیلمهای چاپی،در هنگام چاپ باعث ایجاد خطاهای زیاد در تصویر گرفته شده می شوند.
فیلمهای چاپی متداول برای عکاسی از ماه گرفتگی عبارتند از:
- Fujicolor Superia 100,200,400
- Professional 400 NPH
- NHG II 800
- Super G Pus 800
- Kodak Royal Gold 100,200,400
- Gold Max 100,200,400
فیلم های اسلاید مناسب عبارتند از:
§ Kodal Elite Chrome 100,200,400
§ Kodachrome 200
§ Fujichrome Sensia II 100,200,400
§ Fujichrome MS 100/1000 Professional
§ مدت زمان نوردهی
عواملی نظیر وضعیت آسمان محل،ارتفاع ماه در آسمان و میزان تیرگی سایه زمین بر روی سطح ماه،تعیین "دقیق" مدت زمان نوردهی را غیر ممکن می سازد.با این وجود،با استفاده از جدول زیر می توان با توجه به حساسیت فیلم و نسبت کانونی دوربین(عدد f)،زمان نوردهی لازم در مراحل مختلف گرفت را بدست آورد.
مثلا با توجه به این جدول،برای عکسبرداری از ماه در هنگام گرفت کامل،با دوربینی با نسبت کانونی 8(f/8) و فیلم ISO 400،زمان نوردهی مناسب 15 ثانیه است.
چنانچه نسبت کانونی دوربین شما در جدول زیر موجود نیست،عددی را انتخاب کنید که کمترین اختلاف را با نسبت کانونی مورد استفاده دارد.