تصویر بزرگتر
سحابی های سیاره نما، برخی از زیبا ترین اجرام در عالم به شمار می آیند. مراقب باشید تا نام آنها شما را دچار اشتباه نسازد، آنها هیچ نسبتی با سیارات ندارند. آنها زمانی شکل می گیرند که، ستاره به پایان عمرش نزدیک شده، لذا به تدریج لایه های بیرونی خود را از دست می دهد و گازهایش در فضا پخش می شوند. تصاویر فوق نیز چهار عکس متفاوت و بسیار خوب از همین اجرام را نشان می دهد که به تازگی از سوی تلسکوپ فضایی هابل منتشر شده اند.
هنگامی که ستاره ای مانند خورشید ما به پایان عمر طولانی خویش نزدیک می شود، لایه های سطحی خود را به گونه ای مهیج به بیرون پرتاب می کند. نور فرابنفش از ستاره، سبب درخشش مواد آن، و همچنبن باعث ثبت در عکس هابل شده است. همچنین این طیف الکترومغناطیسی ابرهای حاوی مواد را پراکنده٬ و آنها را به طرف خارج هدایت می کند، و در نهایت، موارد در فضای بیکران عالم پخش و به مرور ناپدید می شوند.
اگرچه انرژی موجود در ستاره به آن عمری 10 بیلیون ساله می بخشد، اما این سحابی های سیاره نما تنها بعد از 10000 سال به پایان عمر خویش رسیده اند.
در این عکس هابل چهار سحابی سیاره نما ثبت شده است.
در قسمت بالا سمت چپ سحابی He2-47 را ملاحظه می کنید که با نام " ستاره دریایی" (starfish)، نیز شناخته می شود، دلیل این نامگذاری، شکل ظاهری سحابی است. سحابی ستاره دریایی دارای شش گوشه است که اشاره ای بر این موضوع است: ستاره اصلی، سه بار و در سه جهت متفاوت مواد را به بیرون پرتاب کرده است. که در هر کدام از این بیرون ریزی ها نیز، 2 جت، حاوی ماده از ستاره خارج شده است.
بالا سمت راست سحابی NGC5315 را با ساختاری مانند حرف X ، مشاهده می کنید. در مقایسه با سحابی قبلی، این یکی دارای دو بیرون ریزی متفاوت بوده است، که در آن هنگام، دو جت آتشین از مواد ستاره ، در دو جهت مخالف، به بیرون پرتاب شده اند.
سحابی بعدی که در سمت چپ، پایین قرار دارد با نام IC4593 شناخته می شود، این سحابی در شمال صورت فلکی جاثی واقع است، توضیحات خوبی به قلم " فیل پلیت" (Phil Plait ) در مورد این سحابی نوشته شده که می توانید آن را از اینجا دریافت کنید.
و در آخر NGC5307 در قسمت پایین، سمت راست قرار دارد، این سحابی دارای طرحی مارپیچی و زیبا است. ستاره در حال مرگ این سحابی توانایی مملموسی در چرخش داشته است این در حالی است که همزمان با چرخشش، گازهایش را نیز به سمت بیرون پرتاب کرده و سبب تشکیل این ساختار چند جزئی شده است.
منابع: Universe Today و Hubble News Release