هفتمین باشگاه نجوم اردکان، پنجشنبه، ششم دیماه سال جاری، توسط گروه نجوم شفق، برگزار گردید. این برنامه مطابق زمان اعلام شده، از ساعت 18، با آشنایی با پاره ای از اصطلاحات نجومی آغاز، و در ساعت 21 با رصد عمومی آسمان شب، به پایان رسید. در ابتدا، قسمت آشنایی با پاره ای از اصطلاحات نجومی به مدت 15 دقیقه توسط خانم هاتفی ارائه گردید که در آن آشنایی با اصطلاحاتی نظیر ابرنواختر، بارش شهابی، مقابله و مقارنه؛ ارائه گردید. پس از آن، حسین حایری، مهمترین اخبار و رویدادهای ماه گذشته را به مدت 15 دقیقه به اطلاع شرکت کنندگان رسانید. سپس احسان سنایی توضیحات کوتاهی را درباره پروژه تصویر برداری از سطح مریخ بوسیله ماهواره MRO را توسط گروه نجوم شفق، ارائه کرد. بر اساس این پروژه، گروه نجوم شفق، با همکاری دانشگاه ایالتی آریزونا و پروفسور Virginia Gulick، یکی از مسئولان تصویربرداری دوربین فوق پیشرفته HiRISE، موفق شد تا برای نخستین بار در خاورمیانه، 4 تصویر را از سطح مریخ تهیه کند. جزئیات بیشتر را می توانید در اینجا مشاهده نمائید. سپس توضیحاتی به مدت 20 دقیقه پیرامون ریشه های تاریخی شب یلدا و جشن زایش خورشید و نیز آشنایی مختصری با نظام چارتاقی ها در ایران باستان، با کمک مدل سه بعدی از چارتاقی نیاسر کاشان، داده شد. در این بخش به علت مشکلات ایجاد شده جهت برقراری ارتباط مستقیم تلفنی با دکتر رضا مرادی غیاث آبادی، متاسفانه این مصاحبه مستقیم صورت نگرفت و قرار شد تا این مصاحبه در روزهای آتی ضبط گردیده و در وبلاگ گروه قرار داده شود.
پس از آن، 15 دقیقه به استراحت و پذیرایی پرداخته شد که در این مدت زمانی نیز، نظرسنجی عمومی مبنی بر زیباترین تصاویر رنگی و سیاه و سفید تهیه شده توسط ماهواره کاسینی، با نمایش 50 تصویر برگزیده توسط بنیاد CICLOPS، برگزار شد که در پایان برنامه نیز به قید قرعه، به 5 نفر از شرکت کنندگان، جوایزی اهدا شد. لازم به ذکر است که این برنامه از طرف مدیر هیئت تصویربرداری ماهواره کاسینی، پروفسورCarolyn Porco نیز مورد تقدیر قرار گرفت.
پس از آن، پیام صلح و دوستی Frank Borman، فضانورد و فرمانده پروژه های Gemini 7 و Apollo 8، به مناسبت ایام کریسمس به ایرانیان از طرف گروه نجوم شفق، در آستانه 39 سالگی انجام پروژه Apollo 8 (پرتاب نخستین انسان ها به مدار ماه) ابلاغ شد. 39 سال پیش، Borman، پیام تبریک کریسمس را به همراه دو فضانورد همراه خود، از مدار ماه به زمین مخابره کرده بود.
سپس، عبدالرضا خدائی، توضیحاتی را راجع به صداهای دریافتی توسط ماهواره های بین سیاره ای نظیر کاسینی و ویجر 1و2 به همراه پخش قسمت هایی از آنها ارائه کرد. ویژه برنامه 4 سالگی فرود مریخ نوردهای Spirit و Opportunity نیز به مدت 30 دقیقه با مقدمه کوتاهی توسط احسان سنایی و عبدالرضا خدائی، آغاز شد و بخش اول مصاحبه اختصاصی گروه نجوم شفق با دکتر فیروز نادری پخش گردید که متاسفانه به علت بروز مشکل فنی در سیستم صوتی سالن، قسمت دوم مصاحبه پخش نشد. علاقه مندان می توانند قسمت اول این مصاحبه را در وبلاگ گروه نجوم شفق مشاهده نمایند. در پایان نیز به تعدادی از سوالات شرکت کنندگان در مراسم پاسخ داده شد و رصد عمومی نیز با وجود آلودگی نوری شهر اردکان، برگزار گردید. در این مراسم، گروه هایی از شهرهای یزد، میبد و مهریز نیز حضور داشتند.
باشگاه نجوم شهرستان اردکان، پنجشنبه اول هرماه از ساعت 18 الی 21 برگزار می شود.
پنجاه و ششمین نشست ماهانه باشگاه نجوم اصفهان با نمایش کلیپ 5 دقیقه ایی در مورد پیدایش جهان و منظومه های شمسی دیگر آغاز گردید.
برنامه بعدی با موضوع "من و کهکشان من" و با سخنرانی آقای داریوش ذوالفقاری راد ارائه شد. مثل همیشه هدف از سخنرانی تفکر و تعمق درباره خودمان، منظومه شمسی و کهشکانمان بود، که مفهوم آن، ابعاد، اجرام کهکشان و کهکشان در گستره آسمان مورد بحث واقع گردید.
آقای ذوالفقاری راد گفت: تا زمانیکه داخل کهکشان هستیم آن را درک نخواهیم کرد. درست مانند فردی که در جنگل است و از عظمت آن خبر ندارد ولی می تواند زیبایی درخت را درک کند. در این سمینار همچنین در مورد زمان رسیدن به اجرام منظومه شمسی چون ماه، مریخ و غیره صحبت شد و در پایان به این نتیجه رسیدیم که تقریبا صدهزار سال نوری طول می کشد تا در مورد انواع کهکشان ها و اجرام پیرامون آنها صحبت کنیم و بهتر است تنها به الفاظ تکیه نکنیم.
پس از مدتها بار دیگر شاهد حضور دوباره آقای علیرضا تیموری در باشگاه نجوم بودیم و اینبار نیز مثل همیشه موضوعی نو و پر از خلاقیت، "عکاسی از سیارات"، عنوان سمینار وی بود. چگونگی عکاسی با WEBCAM که حدود 8-9 سال توجه عکاسان را به خود جلب کرده است، بیشترین موضوع مورد بحث بود. وی درباره وب کم حرارتی و سی سی دی، دیافراگم دوربین، عدسی بارنورد، عکاسی فریم به فریم و عکاسی توسط فیلم، نرم افزارهای پردازشگر و نحوه کار آن توضیحاتی ارائه کرد.
اولین پیشنهاد آقای تیموری برای استفاده از این نرم افزارها تجربه عکاسی از اجرام روی زمین بود. سپس عکاسی از ماه به دو شکل: اول توسط تلسکوپ های بزرگ که در این صورت عکس ما با جزئیات بیشتری حاصل می شود و دوم توسط تلسکوپ های کوچک که تصویر کل ماه بدست می آید. وی در ادامه درباره عکاسی از سیارات سخن گفت. زهره با جوی پر از ابرهای اسیدسولفوریک که در تصاویر همیشه سفید دیده می شود، سپس عکاسی از مریخ در حال چرخش، مشتری توسط تلسکوپ 16 اینچ و قمر آن گانیمید با مشخص کردن قطر ظاهریش، زحل و سرانجام عکسبرداری از دنباله دار و پیداکردن هسته آن مورد بررسی قرار گرفت. در پایان نیز روش عکسبرداری از سیاره های اورانوس و قمرهایش و نپتون نمایش داده شد.
بخش دوم برنامه باشگاه این ماه پس از استراحت و پذیرایی با سمینار آقای اکبر زمانی تحت عنوان " یلدا در آینه آسمان" آغاز گردید. در این سمینار که با تعاریف کره سماوی، استوای سماوی، دایره البروج، نقاط اعتدالین و انقلابین آغاز گردید، به سئوالاتی چون چرا در قطب هوا سرد است، چرا چهار فصل داریم، نقش حرکت تقدیمی زمین و طلوع و غروب خورشید در ایجاد 4 فصل و غیره پاسخ داده شد. تاریخچه یلدا و مراسم مربوطه نیز از دیگر مباحث یاد شده در این نشست بود.
سمینار آقای محمد سلطانی ارائه نگردید و باشگاه این ماه در ساعت 20:00 به پایان رسید. www.Isfastro.com
این ماه سالن 400 نفره ی وارشِ مجتمع فرهنگی هنری خاتم الانبیاء میزبان هجدهمین باشگاه نجوم رشت بود. این باشگاه در بعد از ظهر بیست ونهمین روز دی ماه 1386 ، یک شب قبل از طولانی ترین شب سال ، با حضور پرشور و دلگرم کننده ی علاقمندان به نجوم از ساعت 17 عصر به مدت 3 ساعت برگزار گردید.
در ابتدا داوود همتی در اولین اولین سخنرانی به توضیح مفاهیم پایه ی نجوم از جمله جدایی زاویه ای ، قطر زاویه ای ، اختلاف منظر ، شهابسنگ ها ، اختفاها و واحدهای فواصل در نجوم پرداخت. این برنامه جهت آشنایی علاقمندان ، با مبانی اولیه ی نجوم تدوین و اجرا می گردد.
دومین برنامه ی باشگاه مقاله ی آشنایی با سیارات منظومه ی شمسیِ سعید قربانی از کانون نجوم سهای دانشگاه گیلان بود. وی در این مقاله به بررسی خصوصیات سیارات داخلی منظومه ی شمسی یعنی عطارد ، زهره و مریخ پرداخت و با شرح ویژگیهای هر یک از سیارات اطلاعات خوبی را در اختیار مخاطب های خود قرار داد.
اما بخش جذاب آشنایی با صورت های فلکی ، که علاقمندان خاص خود را در باشگاه نجوم دارد ، با اجرای خوبِ علی رازقی سومین برنامه ی هجدهمین باشگاه نجوم رشت بود. در این ماه صورت فلکی ثور به همراه اجرامش برای حاضران تشریح گردید. وی از اجرامی چون ستارگان دوتاییِ این صورت فلکی ، خوشه ی پروین ، سحابی خرچنگ (M1) و بسیاری از اجرام ستاره ای و غیر ستاره ای که برای بسیاری از منجمان با تجربه ی باشگاه هم تازگی داشت ، صحبت به میان آورد.
پس از اتمام این بخش ، حدود 10 دقیقه وقت برای استراحت در نظر گرفته شد تا بازدید کنندگان در حین پذیرایی بتوانند از بازارچه ی نجومی باشگاه ، که شامل دو غرفه بود ، دیدن کنند.
شهابواره ها و تهدیدهای ناشی از آنها برای سفینه های فضایی عنوان چهارمین برنامه ی باشگاه نجوم بود که توسط آرش نبی زاده ارائه گردید. وی در این مقاله به بررسی خطرات میکرو شهابواره ها بر سفینه های فضایی پرداخت. او در بخشی از این گفتار با توجه به اهمیت این موضوع خاطر نشان کرد که در یکی از اوجهای بارش شهابی اسدی بیش از 2000 شهابواره با ایستگاه فضایی میر برخورد نمود. در ادامه ی این مقاله وی به بررسی یک رابطه ی ریاضی در مورد احتمال برخورد این اجرام با سفینه ها و مدارگرد های فضایی پرداخت که بحثی تازه و جذاب بود.
اما مهمان ویژه ی باشگاه این ماه ، عرفان اسماعیلی دارنده ی مدال طلای المپیاد جهانی نجوم در کشور تایلند بود که موجب خوشحالی نجوم دوستان حاضر در باشگاه گردید. وی با شرح تغییرات اساسی در المپیاد جهانی نجوم به این نکته اشاره کرد که از سال آینده قرار است المپیاد نجوم در یک رده ی سنی برگزار شود. در پایان او با تقدیر از اساتید خود که در جلسه حضور داشتند از زحمات آنها قدردانی نمود. باشگاه نجوم رشت نیز به پاس زحمات و تلاش این نوجوان با استعداد خطه ی گیلان لوح تقدیری به رسم یادبود به وی اهدا نمود.
آخرین بخش این باشگاه اختصاص به مقاله ی شهاب فقیه زاده با عنوان کلی نجوم و فیزیک نظری بود که این بار به الگوی ماده و فضا اختصاص داشت. وی در این برنامه به شرح کارآیی علم و چگونگی مدل کردن پدیده های فیزیکی پرداخت و در ادامه به یک مدل استاندارد برای تببین مسایل فیزیکی در توضیح و تشریح ماده اشاره نمود و از کوارک ها و لپتون ها بحث به میان آورد.
باشگاه نجوم رشت این بار نیز همچون گذشته شاهد چهره های جدید و علاقه مند به خصوص دانش آموزان در میان شرکت کنندگان بود.
باشگاه نجوم رشت بدینوسیله از زحمات تمامی همکاران این باشگاه خصوصاً حضار و علاقمندانی که با حضور خود گرمی بخش این محفل علمی هستند، قدردانی می نماید.
باشگاه نجوم رشت؛ گردهمایی منجمان آماتور گیلانی و دیگر علاقه مندان است که با همکاری گروهها و موسسات نجومی گیلانی از قبیل انجمن علمی و پژوهشی نجم شمال- موسسه ی ستاره شناسی روجا – انجمن نجوم اکلیل شمالی و گروه نجوم سمپاد گیلان، همگام با سراسر کشور در پنجشنبه ی پایانی هر ماه برگزار می شود.
باشگاه نجوم رشت (R.A.C)
rasht.astroclub@gmail.com