اکنون چند روزي است که از آغاز سال 2008 ميلادي مي گذرد. دنياي نجوم و فضا در سال گذشته تحولات بي شماري را در عرصه علم فيزيک و نجوم به همراه داشت. سال 2007 سال ظهور دنباله دارهاي نوراني، پرواز دوباره شاتل ها به ايستگاه فضايي بين المللي و سال تحقيقات علمي درباره خورشيد بود. به پيشنهاد سازمان علمي و فرهنگي يونسکو سال 2007 ميلادي سال فيزيک خورشيدي لقب گرفت. حال گذر کوتاهي داريم به 12 رخداد مهم نجومي و فضايي سال 2007 ميلادي.
1- دنباله دار مک نات؛ در ماه فوريه و مارس (بهمن و اسفند 1385) دنباله دار مک نات با درخشندگي بسياري در آسمان ظهور کرد. نام اين دنباله دار برگرفته از نام يک منجم آماتور است که در سال گذشته اين دنباله دار را حين رصد شبانه کشف کرده بود. دم غباري مک نات که به صورت پره پره بود، از پديده هاي نادري است که تاکنون در يک دنباله دار ديده شده است. اين دنباله دار ابتدا در نيمکره شمالي زمين و سپس در نيمکره جنوبي قابل مشاهده بود. دنباله دار مک نات پرنورترين دنباله دار چهار دهه اخير است که در طول روز ديده مي شد. همچنين دنباله دار مهم ديگري در سال گذشته ميلادي ظهور کرد که منجمان آماتور سرتاسر دنيا تصاوير زيبايي از حرکت آن را در آسمان ثبت کردند. دنباله دار هلمز (که نامش برگرفته از شخصيت معروف داستان کارآگاه شرلوک هلمز است) با فوران هاي بسيار خود آسمان شب بسياري از مناطق زمين را همچون خطي نوراني روشن کرد.
2- فضاپيماي افق هاي نو؛ فضاپيماهاي افق هاي نو در ماه مارس (اسفند 1385) در طول مسير خود به سمت پلوتو از کنار سياره مشتري گذشت. آخرين فضاپيمايي که از مشتري گذر کرده و تصاويري از اين سياره را به زمين ارسال کرد، فضاپيماي گاليله بود. فضاپيماي افق هاي نو تصاوير بي نظيري را از فوران هاي قمر مشتري (يو) به زمين ارسال کرد. همچنين تصويربردار اکتشافي (LORRI) فضاپيماي افق هاي نو تصويرهايي را از پلوتو در زمان آزمايش جهت يابي اپتيکي (21 تا 24 سپتامبر) گرفت و آنها را تا زمان ارسال به زمين، در ابزار ضبط داده هاي فضاپيما ثبت کرد. فضاپيماي ديگري به نام سپيده دم نيز در سال قبل به نزديکي سياره مشتري پرتاب شد. اين فضاپيما براي بررسي کمربند سيارک ها به مرز سياره هاي مريخ و مشتري پرتاب شد.
3- تصويرهاي بي نظير هابل؛ برنامه ثبت تصاوير فضايي تلسکوپ فضايي هابل در سال 2007 بيشتر مربوط به عکسبرداري اعماق کيهان بود. تلسکوپ فضايي هابل در يکي از برنامه هايش تصاوير بي نظيري را از سياره اورانوس (که هم اکنون به اعتدالين رسيده است) گرفت. در سال 2007 پس از چهار دهه از ديد ناظر زميني حلقه هاي اورانوس از درون ديده شد.
4- ماموريت مريخ؛ ظاهراً ماموريت فضاپيماها و کاوشگرهاي مريخ از عمر آنها بيشتر شده است. مريخ نوردهايي که در سطح مريخ حرکت مي کنند در تابستان امسال از توفان هاي سهمگين اين سياره که بر بخشي از آن حکمفرما بود، جان سالم به در بردند. پس از آن روبات هاي مريخ نورد توانستند وارد دهانه يي با نام ويکتوريا شوند که عمق آن 80 متر تخمين زده مي شود. در آخرين تصويرهايي که از مريخ به زمين ارسال شده است، چاه هايي در سطح مريخ ديده مي شود که ديواره دارند و عمق آن 50 تا 100 متر برآورد مي شود. هم اکنون مدارگرد مريخ (MRO) بر فراز سياره سرخ در گردش است و مريخ نورد روح و دو مريخ نورد وايکينگ در سطح اين سياره حضور دارند.
5- خرده سياره اريس؛ حال که انجمن بين المللي نجوم پلوتو را از فهرست سياره هاي منظومه خورشيدي خارج کرده است، هر چند مدت يک بار خرده سيارک هاي جديدي نامزد جانشيني دهمين سياره منظومه خورشيدي مي شوند. اين سيارک ها همگي در منطقه يي وراي سياره نپتون به نام کمربند کوئي پر قرار دارند. در سالي که گذشت ثابت شد خرده سياره يي به نام اريس که در اين منطقه قرار دارد از پلوتو بزرگ تر است. اين موضوع، داستان حذف، جانشيني يا نه سياره يي بودن منظومه خورشيدي را هر روز سخت تر مي کند.
6- ماموريت هاي فضايي؛ در سال 2007 پرواز شاتل هاي فضايي سازمان فضايي ناسا که در پي صدمات و اتفاقات خطرناک بي شمار شاتل ها در هنگام عزيمت به مدار زمين و بازگشت از آن متوقف شده بود، دوباره از سرگرفته شد. آغازگر اين پروازها ماموريت شماره 117 شاتل بود که براي نصب تجهيزات و تعويض ساکنان ايستگاه فضايي بين المللي انجام شد. در سال فيزيک خورشيدي دو فضاپيما براي بررسي و تحقيقات بيشتر درباره خورشيد به فضا پرتاب شدند. فضاپيماي اينودي سازمان فضايي ژاپن و استريو سازمان فضايي ناسا دو فضاپيمايي هستند که قرار است از دو منظر متفاوت به تصويربرداري از خورشيد بپردازند.
7- سياره هاي فراخورشيدي؛ در سال 2007 تحول عظيمي در شناخت سياره هاي فراخورشيدي رخ داد. تاکنون پنج سياره فراخورشيدي در منظومه 51 خرچنگ کشف شده است. اين منظومه بسيار شبيه به منظومه خورشيدي ما است که در آن پنج سياره در مدارهاي مختلف به دور ستاره بزرگ منظومه 51 خرچنگ در گردش اند. لازم به ذکر است که تاکنون بيش از 270 سياره فراخورشيدي کشف شده است.
8- کشف قمر جديد زحل؛ در اين سال، قمرهاي جديد زحل (ششمين سياره منظومه خورشيدي) کشف شد و تعداد اقمار اين سياره به عدد شصت رسيد.
9- برنامه هاي فضايي چين؛ شايد کسي فکرش را نمي کرد که چيني ها تا اين اندازه در علوم فضايي پيشرفت داشته باشند. آنها که دو سال پيش اولين فضانورد چيني را از پايگاهي در چين به مدار زمين فرستادند، چند ماه قبل با ارسال فضاپيمايي به ماه رقيبي جدي براي کشورهاي شرق آسيا در عرصه فضا شدند.
10- پرنورترين ابرنواختر؛ پرنورترين ابرنواختر در طول تاريخ نجوم رصد شد. اين ابرنواختر که SN2006JY نام گرفته در فاصله 240 ميليون سال نوري از زمين قرار دارد.
11- تصوير ميرا قيطوس؛ تلسکوپ فضايي فرو سرخ اسپيتزر تصاوير دقيقي را از ستاره متغير ميرا قيطوس و توده هاي جدا شده از آن ثبت کرد. اين ستاره که يک غول سرخ است، به خاطر نوسان هاي بسياري که دارد پس از انبساط، لايه هايي را از خود جدا مي کند که در فضا کشيده مي شود. وسعت اين توده ها بيش از 10 سال نوري است.
12- کلاس درس در فضا؛ از ديگر رخدادهاي جالب توجه سال ميلادي 2007 برگزاري اولين کلاس درس در فضاي خارج از زمين بود. خانم «باربارا مورگان» اولين معلم فضانوردي بود که به فضا رفت و در آنجا در ارتباطي زنده کلاس درس خود را براي شاگردانش در زمين برگزار کرد.