هشتمین رقابت مسیه با همکاری شرکت گلرخ حامی طرح هزار و یک شب هزار و یک شهر در 22 فروردین سال جاری برگزار می شود. مکان برگزاری: پارک ملی کویر، کاروانسرای قصر بهرام (150 کیلومتری جنوب شرقی تهران).
طول و عرض جغرافیایی به ترتیب حدود 52 درجه و 12 دقیقه شرقی و 34 درجه و 47 دقیقه شمالی و ارتفاع حدود 1000 متر از سطح دریا
شروع ساعت 19:15 - پایان ساعت:305.
زمان تجمع برای حرکت: ساعت 9 صبح پنجشنبه 22 فروردین
نشانی: تهران، خیابان آزادی، تقاطع خیابان زنجان، روبه روی ساختمان سازمان ملی میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری . مسیر حرکت از ری به سوی ورامین و پیشوا و سپس مسیر بیابانی پارک ملی کویر است (طی مسیر به مدت حدود 5 ساعت).
افق رصدگاه باز است و از جنوب تا حدود 5 درجه به دلیل قرارگیری سیاه کوه بسته است. آلودگی نوری در جنوب کمترین و در شمال به دلیل قرار گیری تهران و گرمسار بیشترین است. حد قدر آسمان در شبهای تاریک بین 6 تا 5/6 است. در برنامه رصد یک استراحت نیم ساعته در نظر گرفته شده است.
برای رصدگران، دو وعده نهار در روزهای پنجشنبه و جمعه، شام سبک در شب پنجشنبه، صبحانه صبح روز بعد و وعده های میان غذایی تدارک دیده شده است و رصدگران نیازی به تهیه وعده های غذایی ندارند.
در پایان رقابت و پس از استراحت و صرف صبحانه، مراسم معرفی برگزیدگان و ارائه جوایز انجام می شود و پس از آن علاقه مندان می توانند با حضور راهنمای محیط زیست پیاده روی کوتاهی را برای بازدید از منطقه انجام دهند.
بازگشت به تهران بین ساعت 17 تا 19 جمعه 23 فروردین، در مقابل ساختمان سازمان ملی میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری خواهد بود.
هماهنگی برای رفت و برگشت گروهی رصدگران به تهران:
با برخی همکاران و رصدگران با تجربه در شهرستان ها برای رفت و برگشت گروهی رصدگران به سوی تهران هماهنگی شده است. این همکاران از جمله داوران رقابت هشتم خواهند بود و یا از بین با تجربه ترین نفراتی انتخاب شدند که از هر استان در این رقابت شرکت می کنند. در صورتی که از یکی از استان های زیر در رقابت شرکت می کنید، همکاران ما تا 17 فروردین ماه برای هماهنگی جهت سفر به تهران با شما تماس تلفنی خواهند گرفت. توصیه می شود به دلیل بالا بردن ضریب امنیت و سهولت در سفر و کمک های احتمالی به یکدیگر برای حمل و نقل ادوات گوناگون رصدی، به همراه همشهریان و هم استانی های خود، به صورت گروهی به تهران رفت و آمد کنید.
استان هایی که تاکنون با آنها برای رفت و آمد گروهی رصدگران به تهران هماهنگی شده است :
اردبیل : فاطمه محمد پور اصفهان : محمد رحیمی خراسان : علی فتح الله زاده قم : سجاد مهدی زاده زنجان : علیرضا اسکندری قزوین : وحید طاهر خانی یزد : حسین حائری اردکانی شیراز : اسماعیل محمدی خوزستان : خسرو جعفری زاده سمنان : ندا قاسمی کرمان : سعید بهرامی نژاد
اجرام اصلی رقابت مسیه هشتم
تمام اجرام فهرست مسیه به استثنای 74M که در روشنایی خورشید دیده نمی شوند. اجرام بحرانی رقابت امسال در هنگام غروب خورشید، M77 و M33 هستند و در هنگام طلوع خورشید جرم بحرانی نداریم. همچنین:
1. NGC3242، سحابی سیاره نما (روح مشتری)، با قدر 9 در صورت فلکی شجاع
2. NGC884 & NGC869، خوشه باز (hوx)، با قدر 5و6 در صورت فلکی ذات الکرسی
3. NGC2903، کهکشان، با قدر 6/9 در صورت فلکی اسد
4. NGC2403، کهکشان، با قدر 4/8 در صورت فلکی زرافه
5. NGC4565، کهکشان با قدر 2/10 در صورت فلکی گیسوان برنیکه
6. NGC6946، کهکشان با قدر 5/10 در مرز صورت فلکی قیفاووس و دجاجه
7. NGC6388، خوشه کروی با قدر 7/6 در صورت فلکی عقرب
8. NGC7662، سحابی سیاره نما (گلوله برفی آبی)با قدر 2/9 در صورت فلکی فرس اعظم
9. NGC2264، خوشه باز با سحابی (درخت کریسمس) با قدر 9/3 در صورت فلکی تکشاخ
10. NGC2392، سحابی سیاره نما (اسکیمو) با قدر 3/9 در صورت فلکی جوزا
11. NGC3201، خوشه کروی با قدر 8/6 در صورت فلکی شراع
12. NGC3521، کهکشان با قدر 5/10 در صورت فلکی اسد
13. NGC1023، کهکشان با قدر 8/13 در صورت فلکی برساووش
14. NGC7331، کهکشان با قدر 10 در صورت فلکی فرس اعظم
15. NGC5139، خوشه کروی (امگا قنطورس) با قدر 9/3 در صورت فلکی قنطورس
16. NGC5128، کهکشان (قنطورس A) با قدر 6/7 در صورت فلکی قنطورس
17. سیاره نپتون، با قدر 8 در صورت فلکی جدی
جزییاتی در باره ماراتن هشتم رده رقابتی
امسال نیز همانند سال گذشته نحوه امتیاز دهی بدین صورت است که به اجرام رصد و تایید شده توسط داوران یک امتیاز، به جرم رصدی که توسط داور دیده نشده اما محل آن مورد تایید داور است نیم امتیاز، رصد اجرام بحرانی اشاره شده در بالا دو امتیاز و اجرام بحرانی دیده نشده توسط داور یک امتیاز تعلق می گیرد.
امسال بر خلاف سال گذشته طرح کشیدن از اجرام و پرسش نجومی اجرا نمی شود. اما در اولویت دوم بعد از تعداد امتیازات افراد پرسش های رصدی مطرح می شود. این امر بدین صورت است که داوران درباره تعداد معدودی از اجرام بارز به تشخیص خود داور (3 یا 4 جرم) از رصدگران سوالات رصدی می پرسند تا رصدگران بر جرم رصدی دقت بیشتری داشته باشند. برای مثال درباره کهکشان M31 پرسیده می شود که این کهکشان از چه نوعی است، اگر مارپیچی، چند بازو دیده می شود و از روبرو دیده می شود یا لبه. بدیهیست که در حین مطرح شدن این سوالات امکان استفاده از نقشه و راهنمای رصدی وجود ندارد و رصدگران تنها با دقت در جرم مذکور در پشت ابزار رصدی امکان پاسخگویی به سوالات دارند. امتیاز رصدگران در این بخش در اولویت دوم قرار دارد و تنها در صورتی که تعداد امتیاز نفرات برابر باشد مورد استفاده قرار می گیرد.
جزییاتی در باره ماراتن هشتم رده آموزشی
در این رده رصدگران با کمک مربیان و استفاده از تجربیات آنها اجرام را رصد می کنند. از پرتلاش ترین رصدگران در این رده، در هنگام اهدای جوایز بخش آموزشی تقدیر می شود.
همراه داشتن وسایل زیر ضروری است:
1- ابزار رصدی (شامل تلسکوپ یا دوربین دوچشمی) که بایستی از نظر اپتیکی سالم و با کیفیت لازم باشد.
2-اطلس آسمان از هر نوع که فکر می کنید به آن نیاز خواهید داشت. استفاده از برنامه های کامپیوتری به سبب نور مزاحم در محیط توصیه نمی شود.
3- مقداری آذوقه غذایی انرژی بخش و ترجیحا یک وعده غذای سبک.
4- چراغ قوه (فقط با نور قرمز). افرادی که از چراغ قوه با نور شدید استفاده کنند به دلیل مزاحمت برای رصدگران دیگر از دور مسابقه حذف می شوند.
5- با توجه به برودت هوا و کاهش انرژی شرکت کنندگان پس از نیمه شب، همراه داشتن لباس گرم ضروری است.
6- کیسه خواب (در صورت ابری شدن هوا) و برای استراحتی کوتاه پس از رقابت و تا پیش از مراسم معرفی بهترین رصدگران.
ثبت نام نهایی
رصدگر برای ثبت نام قطعی می بایست پیش از این مبلغ ثبت نام خود را به شماره حساب انجمن واریز و اسکن رسید بانکی را به نشانی الکترونیک messier.marathon@gmail.com ارسال کرده باشد.
پذیرش نهایی فقط با توجه به موارد زیر صورت می گیرد:
اطلاعات ارائه شده در فرم اینترنتی که رصدگر پر کرده است درست و مطابق واقعیت باشد.
شرکت کننده در آغاز سفر اصل رسید بانکی خود را به همکاران اجرایی برنامه ارائه کند
داوران
در ماراتن امسال 120 رصدگر یا گروه رصدی شرکت خواهند کرد. شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران با وجود افزایش شمار شرکت کنندگان در رقابت هشتم متاسف است که به دلیل حفظ کیفیت برگزاری برنامه نمی تواند از تمام درخواست کنندگان شرکت در این برنامه پذیرش نماید و ناچار است که فقط رصدگرانی را که بیشترین تجربه رصدی را دارند بپذیرد. بدیهی است که این انجمن برنامه های آموزشی و مقدماتی متعددی را هر سال برای علاقه مندان تازه کار ارائه می کند تا پس از گذراندن این دوره ها و کسب تجربه های رصدی آماده شرکت در ماراتن مسیه شوند. در ماراتن هشتم از 21 داور مربی برای دو رده آموزشی و رقابتی برای شرکت در این برنامه دعوت شده است که اسامی آنان به ترتیب حروف الفبا عبارت است از:
رده آموزشی (مربی)
1. محمد حسین الماسی: مدرس نجوم، رصدگر باتجربه هلال ماه و از برگزیدگان ماراتن های قبل
2. سید مصطفی امام: مدرس نجوم، داور دوره های پیشین رقابت مسیه و رقابت صوفی
3. حمید رضا پیرایش: همکار کمیته رقابت‌ها در شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران، داور ششمین رقابت مسیه و رقابت صوفی، از برندگان پیشین رقابت مسیه و دبیر رقابت مسیه هشتم
4. هاشم سيماب : رصدگر باتجربه، كارشناس رصدي موسسه آسمان شب
5. اسدالله قمری نژاد: هیئت دبیران شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران و داور دوره های پیشین رقابت مسیه
6. احمد کریمی: مدیر سابق رصدخانه صدرا (شیراز)، داور دوره های پیشین رقابت مسیه و رقابت صوفی، از برندگان پیشین رقابت مسیه و دبیر رقابت مسیه هشتم
7. علی متین فر: مدرس نجوم، برنده و داور دوره های پیشین ماراتن
8. پوریا ناظمی: دبیر گروه دانش روزنامه جام‌جم، همکار تحریریه و سایت ماهنامه نجوم، هیئت دبیران شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران، دبیر رقابت صوفی، داور دوره های پیشین رقابت مسیه و رقابت صوفی
رده رقابتی (داور)
1. علی ابراهیمی‌سراجی: از برندگان پیشین رقابت مسیه و رقابت صوفی، سرپرست گروه علمی حلقه الماس
2. بابک امین تفرشی: سردبیر سابق ماهنامه نجوم و مدیر سایت نجوم، هیئت دبیران شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران، دبیر برگزاری رقابت مسیه ایران در دوره های قبل
3. حامد پورخرسندی: رصدگر باتجربه و از برندگان پیشین ماراتن
4. خسرو جعفری زاده: مدرس نجوم، داور دوره های پیشین رقابت مسیه، از برندگان پیشین رقابت مسیه و مدیر پایگاه اینترنتی nightsky.ir
5. سپیده سلمانیان: رصدگر با تجربه و از برندگان پیشین ماراتن
6. آیرین شیوایی: همکار تحریریه و سایت ماهنامه نجوم، داور رقابت صوفی و از برندگان پیشین رقابت مسیه
7. علی فتح الله زاده: رصدگر با تجربه و از برندگان پیشین ماراتن مسیه
8. ندا قاسمی: رصدگر باتجربه و از برندگان پیشین ماراتن
9. کاوه کشاورزیان: رصدگر با تجربه و از برندگان پیشین ماراتن
10. کاظم کوکرم: دبیر رقابت صوفی، همکار کمیته رقابت‌ها در شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران، داور ششمین رقابت مسیه و رقابت صوفی، از برندگان پیشین رقابت مسیه
11. اسماعیل محمدی:رصدگر باتجربه و از برندگان پیشین ماراتن
12. بنفشه مقامی: همکار تحریریه ماهنامه نجوم، از برندگان پیشین رقابت مسیه
13. محمد نیلفروشان: داور رقابت صوفی و از برندگان پیشین رقابت مسیه
دیگر همکاران و حامیان
در این برنامه متخصصان طبیعت گردی و باستان‌شناسی، خبرنگاران و عکاسان چند رسانه و گروه مستندساز برنامه تلویزیونی آسمان شب شبکه چهار سیما شرکت‌کنندگان را همراهی می‌کنند. بخش اجرایی این برنامه مانند سالهای پیش به سرپرستی پورنگ پورحسینی (منجم آماتور، راهنما و برنامه‌ریز باتجربه گشتهای نجوم و طبیعت، کارشناس کمیته ملی طبیعت‌گردی) و گروهی باتجربه در این زمینه است که وقت و توان خود را صادقانه در اختیار این برنامه گذاشته‌اند. با توجه به اینکه هزینه‌های برگزاری رقابت مسیه ایران بیش از دو برابر مبلغی است که از حق ثبت نام در این برنامه فراهم می‌شود، حامیانی از موسسات مستقل و ارگانهای دولتی انجمن را در تهیه امکانات فنی و اجرایی این برنامه یاری می‌کنند و این برنامه با همکاری شرکت گلرخ، حامی طرح هزار و یک شب هزار و یک شرح انجام می شود. دیگر حامیان برنامه عبارتند از: شرکت ماه سرخ پرشیا در بخش امداد، شرکت صنایع اپتیک اصفهان و موسسه و فروشگاه آسمان و طبیعت پارس.
گروه های رقابت
رقابت مسیه ایران در سه رده دوربین‌های دوچشمی، تلسکوپ، و تلسکوپهای الکترونیک برگزار می شود و برگزیدگان در هر رده جداگانه سنجیده و معرفی می شوند. رصدگران با تلسکوپهای مجهز به سیستم الکترونیک گوتو (ردیابی خودکار) مجاز به استفاده ازکنترل الکترونیکی جا به جا کننده تلسکوپ هستند اما نمی توانند از سیستم گوتو بهره ببرند و داوران از قطبی نبودن دستگاه آنها در طول برنامه مطمئن می شوند.
شرایط شرکت گروهی
تمام شرکت کنندگان چه انفرادی و چه گروهی باید پذیرفته شده و در فهرست زیر باشند. رصدگران نمی توانند همراه گروهی خود را که پذیرش نشده است اضافه کنند. به دلیل شمار بسیار شرکت کنندگان و محدودیت محل برگزاری و تلاش برای حفظ کیفیت برنامه افزودن نفرات جدید نیز به فهرست پذیرفته شدگان ممکن نیست. رصدگران با دوربین های دوچشمی فقط به صورت انفرادی می‌توانند شرکت کنند و امکان شرکت گروهی با دوربین های دوچشمی و تلسکوپهایی با دهانه کوچک تر از ۹ سانتی متر نیست. شرایط پذیرش گروهی چه در رده آموزشی و چه در رده رقابتی به صورت زیر است: گروه ۲ نفره برای تلسکوپهای ۹ سانتی متر و بزرگتر و دوربین دوچشمی با قطر شیئی ۱۲۰ میلی متر(یا دوربین های ۱۰۰ میلی متر تلسکوپی با استقرار چنگالی) که البته رصدگر می تواند با چنین ابزارهایی به صورت انفرادی نیز شرکت کند. گروه ۳ نفره برای تلسکوپ ۱۲ اینچ (۳۰ سانتی متر) و بزرگتر یا دوربین دوچشمی با قطر شیئی ۱۵۰ میلی متر که رصدگر می‌تواند به صورت انفرادی نیز با چنین ابزارهایی شرکت کند.
سخن پایانی
موفقیت برگزاری رقابت مسیه ایران وابسته به نظم گروهی و همکاری با گروه برگزار کننده است. برای اجرای منظم برنامه ها به همکاری صمیمانه تک تک شرکت کنندگان نیاز است تا شب بی نظیری به یاد بماند. رعایت پاکیزگی و قوانین حضور در یک منطقه حفاظت شده محیط زیست که غنی از حیات وحش است بسیار مهم است. رصدگران تدارک یک شب رصدی تمام عیار را به درستی ببینند، ابزار رصدی خود را از پیش کنترل کنند(در صورتی که تصویر ابزار رصدی بیش از حد نا واضح باشد سبب اختلال در برنامه و کار داور آن گروه می شود)، چراغ قوه نور قرمز به همراه بیاورند، زیر انداز، لباس گرم، کیسه خواب (در صورت ابری شدن هوا) و آذوقه غذایی انرژی بخش به همراه داشته باشند. افرادی که از چراغ قوه با نور شدید استفاده کنند به دلیل مزاحمت برای رصدگران دیگر از دور مسابقه حذف می شوند.
رقابت مسیه ایران با هدف گرد هم آمدن بهترین رصدگران اعماق آسمان از سراسر ایران در یک شب رصدی و زیر آسمان پر ستاره، یعنی همان چیزی که همه ما را دلباخته خود کرده است، برگزار می شود. هدف اصلی با هم بودن، ایجاد ارتباط میان منجمان آماتور باتجربه و محک زدن توانایی های رصدی است برای هر شرکت کننده است. رقابت هدف دوم است.