بسم الرب النور

شصت و سومین نشست باشگاه نجوم اصفهان با سخنرانی آقای نیما سینا و با موضوع "دینامیک کهکشانها" آغاز شد. ایشان با این جمله که"هیچ نقطه ای در جهان ما ثابت نیست و جهان در حال انبساط است" سخن خود را شروع کرد و در ادامه گفت:در نبود آلودگی نوری نوار 10درجه ای کهکشان راه شیری در آسمان خودنمایی می کند.کهکشانها ابعاد متفاوتی دارند و برای اندازه گیری ابعاد راه شیری دو سیستم مختصات تعریف شده که در یکی مرکز کهکشان مبدا است و دردیگری خورشید.گاهی کهکشانها بصورت گروهی دور یکدیگر هستند و بر یکدیگر نیرو وارد می کنند که گاها این نیرو باعث فرم گیری شکل کهکشانها می شود و دینامیک حرکتی آنها را تحت الشعاع قرار می دهد. و گاهی این بر هم کنش نیرویی باعث تصادف کهکشانها می شود و کهکشان پرجرم تر کهکشان دیگر را می بلعد و در خود محو میکند!

انواع کهکشانها عبارتند از: نامنظم، بیضوی و مارپیچی. نوعی از مارپیچی، مارپیچی میله ایست که تفاوتش با مارپیچی در استوانه ای بودن شکل هسته آنهاست، طبق مطالعات راه شیری جزء این دسته است.برای محاسبه جرم کهکشانها چند راه وجود دارد که یکی از آنها با استفاده از دوره تناوب (240روز)و شعاع خورشید، طبق فرمول های ریاضی بدست می آید.ایشان با نشان دادن تصاویر متعددی از انواع کهکشانها سخن خود را تکمیل کرد وبا جملاتی از مرحوم محمد تقی جعفری بحث را به پایان رساند:

مرحوم محمد تقی جعفری: حال ما شبیه کوهنوردی است که در کوهستانی، بی نقشه سرگردان است و هرگز نمی داند پس از قله ای که پیش رو دارد و از آن بالا می رود قله بلندتری هست، ارزش این سفر به منزل آخر آن نیست بلکه به خود سفر بسته است.

در دومین قسمت از این نشست آقای میلاد اکرام نیا پیرامون حیات و اخترزیست در کیهان سخن گفت. سخنان وی در چند بخش زیر ارائه شد:

1)کیهان و کهکشان:عمر جهان 13/7میلیارد سال است و تا کنون 500میلیارد کهکشان تخمین زده شده و 78درصد آنها از نوع مارپیچی است.

2)شکل گیری ستارگان و سیارات:حداقل جرم برای بوجود آمدن ستاره ها 75برابر جرم مشتری است،بین 13تا75 برابر ایجاد کوتوله قهوه ای می کند و کمتر از آن باعث ایجاد سیاره می شود.روند تکامل سیارات مشابه ستارگان است.

3)ویژگیهای سیارات برای به وجود آمدن حیات

4)بررسی نوار حیات در منظومه شمسی

5) ابرهای بین ستاره ای                         

6)سیارات خارجی منظومه شمسی و روش پیدا کردن آنها

7)رابطه ای که تعداد کهکشان های مناسب برای حیات را تخمین می زند

پارامترهای موثر در ایجاد حیات عبارتند از:نوع ستاره، خاکی بودن سیاره، اثرات جزر و مد، درخشندگی ستاره ها، چرخه کربنات سیلیکات، و اثرات محیط بین ستاره ای.البته به دلیل ذیق وقت از توضیح چند عنوان آخر خودداری شد.

ساعت از 17 به 18:45 رسیده و آقای سید رضا منجمی مسئول مرکز آموزش نجوم ادیب اسامی برندگان مسابقه نجوم که در هفته نجوم برگزار شده بود را اعلام کرد و به رسم یادبود هدایایی به آنها اهدا نمود.

و اما آخرین سمینار باشگاه این ماه تحت عنوان روانشناسی فضانوردان بود! خانم الهه نوربخشیان با مطالعات خود در این زمینه برای اولین بار به این موضوع پرداخت که مورد توجه حضار قرار گرفت. وی در حین سخنان خود به این مطالب اشاره کرد: در کنار پیشرفت علوم فضایی، رشد روانشناسی فضانوردی بسیار حائز اهمیت است و با اینکه فضانوردان از بین افراد توانمند ازنظر جسمی و روحی انتخاب می شوند و مشکل جسمی و روانی ندارند با این حال از زمان شروع تمرینات تا پرتاب و بازگشت به زمین دچار مشکلات زیادی میشوند، هم جسمی هم روحی، جسمی مثل تحلیل عضلانی و روانی مثل افسردگی و آستنیا است.آستنیا در واقع خستگی غیر طبیعی، بد خلقی،پریشانی حافظه و...را به دنبال دارد. با توجه به تجاربی که از ایستگاه فضایی میر و آی اس اس بدست آمده به نتایج مفیدی در مورد حفظ سلامتی روانی فضانوردان رسیده اند از جمله اینکه مدت زمان استقرار فضانوردان در ایستگاه ها بیشتر از سه ماه نشود وهمچنین به این نکته رسیدند که ارتباط رادیویی یا تلویزیونی فضانوردان با نزدیکانشان موجب طراوت،شادی وسلامت آنها می شود.

وی در پایان کلیپی از ترکیب عکسهای فضایی و روانشناسی را به تصویر کشید. لازم به ذکر است که این گزارش تنها بیانگر گوشه ای از مطالب ارائه شده توسط سخنرانان بود، امید است که علاقه مندان با حضور مداوم خود بتوانند از مطالب بسیار مفید آن استفاده کنند.