حدود یک ماه پیش، خبری مبنی بر کشف یک سحابی جدید در سایت خبری ماهنامه ی «Sky & Telescope» منتشر شد. این سحابی جدید که در نزدیکی سحابی M78 قرار دارد، در 23 ژانویه 2004 توسط یک ستاره شناس آماتور به نام «جی مک نیل» کشف شد. حال بنظر می رسد این سحابی جدید، ستاره شناسان و عکاسان آماتور و حرفه ای را کمی گیج کرده باشد!
به گفته ی «جان ولچ» از شهر فونیکس ایالت آریزونا، این سحابی تازه کشف شده، در واقع قبلا یکبار در کتاب «آلبوم مسیه» (جان اچ. مالاس و ایورد کرایمر، 1978) ذکر شده است. در این کتاب، یک عکس نور سفید 15 دقیقه ای چاپ شده که در 22 اکتبر 1976 توسط «کرایمر» گرفته شده است و اولین بار در شماره ی ژانویه 1970 مجله ی «اسکای اند تلسکوپ» (صفحه ی 27) چاپ شده است. اینک با مرور تصاویر آرشیوی مجله ی «اسکای اند تلسکوپ»، بنظر می رسد که این سحابی برای مدتی ستاره شناسان را بازی داده است!
در نقشه برداری که با استفاده از فیلتر قرمز در 29 نوامبر 1951 در رصدخانه ی پالومار بر روی M78 انجام شد، هیچ اثری از سحابی کشف شده توسط «مک نیل» در نزدیکی آن دیده نمی شود.
از سوی دیگر، در تصویر «کرایمر» در سال 1966، جرمی نسبتا نورانی در نزدیکی M78 دیده می شود، ولی در تصویر 90 دقیقه ای گرفته شده توسط «کیم زاسمن» در سال 1988، مجددا اثری از سحابی دیده نمی شود.
با مرور سایر تصاویر آرشیوی، مشخص شد که آخرین بار در یک تصویر مربوط به اواخر سال 2003، مجددا این سحابی خود را نشان داده است!
اخیرا «اسکای اند تلسکوپ» از ستاره شناسان آماتور و حرفه ای سراسر دنیا درخواست کرده است کلیه ی اطلاعات و تصاویر احتمالی خود، بویژه اطلاعات مربوط به دهه ی 60 و 70 میلادی در مورد تاریخچه ی این سحابی را از طریق آدرس editors@SkyandTelescope.com در اختیار این ماهنامه قرار دهند تا شاید سرانجام راز این بازی قایم موشک کیهانی مشخص شود!
M78 ◄ نورانی ترین سحابی بازتابی پخشی در آسمان است که اولین بار در سال 1780 میلادی توسط یک ستاره شناس فرانسوی کشف شد و در صورت فلکی شکارچی (جبار،Orion) قرار دارد. سحابی های پخشی (Diffuse Nebulae)، ابرهایی از ماده ی میان ستاره ای هستند که در صورت داشتن جرم کافی، محل تشکیل ستارگان جدید می شوند. برخی از ستارگان پرجرم و داغ موجود دراین سحابی ها باعث برانگیخته شدن گاز سحابی که عمدتا هیدروژن است می شوند. این نوع از سحابی های پخشی، سحابی های نشری (Emission Nebulae) نامیده می شوند. اما اگر دمای ستارگان این سحابی ها چندان بالا نباشد، نور آنها توسط غبار موجود در سحابی، بازتابیده می شود. این رده از سحابی های پخشی که به رنگ سفید یا آبی روشن در آسمان دیده می شوند را سحابی های بازتابی (Reflection Nebulae) می نامند. |