با اتمام مرحله ی اصلی ماموریت مریخ نورد «اسپیریت»، مقامات ناسا موافقت خود را با تمدید ماموریت این کاوشگر تا پنج ماه دیگر اعلام کردند.
  مریخ نورد «اسپیریت» از زمان فرود خود در مریخ در 13 دی 1382 تا روز 15 فروردین 1383، مسافتی بیش از 600 متر را در سطح سیاره ی سرخ پیمود و بدین ترتیب ماموریت اصلی 90 روزه ی آن که در ابتدا در نظر گرفته شده بود به پایان رسید. به گفته ی مقامات مسوول ناسا، ادامه ی ماموریت این کاوشگر تا 5 ماه دیگر از لحاظ فنی امکان پذیر است.

  مریخ نورد «آپورچونیتی» نیز سه هفته پس از «اسپیریت» در مریخ فرود آمد. مدت زمان ماموریت اصلی سه ماهه ی کاوشگر «آپورچونیتی»، هفتم اردیبهشت سال جاری به پایان می رسد و در آن هنگام، تصمیم لازم در مورد امکان ادامه ی فعالیت مریخ نورد و مدت زمان تمدید ماموریت گرفته خواهد شد.
 
  «اورلاندو فیگوروا» مسوول برنامه ی کاوش مریخ ناسا در واشینگتون دی.سی می گوید: « با توجه به موفقیت شگفت انگیز کاوشگرهای اسپیریت و آپورچونیتی، مسوولان هدایت این دو کاوشگر، پیشنهاد تمدید این ماموریت را دادند که مورد موافقت قرار گرفت. » برای ادامه ی فعالیت این دو کاوشگر تا شهریور ماه سال جاری، بودجه ی اضافه ی 15 میلیون دلاری باید تخصیص داده شود. همچنین برای تمدید فعالیت ابزارهای فنی و علمی مریخ نوردهای این ماموریت، هفت هدف جدید در نظر گرفته شده است.

  دکتر فیروز نادری، مدیر برنامه ی کاوش مریخ ناسا در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) در پاسادینای کالیفرنیا می گوید: پس از اتمام فعالیت اصلی «آپورچونیتی» در 91 اُمین روز فعالیت آن در مریخ، اطلاعات ارسالی توسط این کاوشگر مانند اضافه حقوق محسوب می شود! به دلیل گرد و غباری که روی صفحه های خورشیدی مریخ نوردها می نشیند و نیز محدودیت انرژی وسایل الکترونیکی نصب شده بر روی این دو روبات شش چرخ، هیچ تضمین قطعی وجود ندارد که کاوشگرها بتوانند پس از 90 روز فعالیت در مریخ، باز هم بدون بروز هیچ مشکلی به ارسال داده ها به زمین ادامه دهند.

به گفته ی دکتر نادری، اگر چه مجوز ادامه ی فعالیت ماموریت «مریخ نوردهای کاوشگر مریخ» (MER) صادر شده است، ولی به دلیل شرایط دشوار جوی مریخ، ممکن است در هفته ها یا ماههای آینده فعالیت این دو کاوشگر با مشکل روبرو شود.

  اولین مریخ نورد ماموریت «MER»، موسوم به «اسپیریت»، بیستم خرداد ماه سال گذشته به فضا پرتاب شد و در سیزدهم دی، با موفقیت در دهانه برخوردی «گوسف» در مریخ فرود آمد و تصاویری از یک سرزمین خشک و سنگلاخی را به زمین ارسال کرد. چندی قبل حافظه ی «فلاش» این مریخ نورد به دلیل ذخیره ی بیش از حد اطلاعات دچار مشکل شد و برای چند روز ارسال داده های علمی کاوشگر به زمین متوقف گردید! اما با حل این مشکل توسط گروه کنترل کاوشگر در آزمایشگاه پیشرانش جت (JPL) در پاسادینای کالیفرنیا، فعالیت عادی کاوشگر مجددا از سر گرفته شد.

  به گفته ی «جنیفر تروسپر»، مدیر فعلی ماموریت کاوشگر «اسپیریت»، حتی هنگامی که به مدت دو هفته ارسال داده های علمی «اسپیریت» به زمین متوقف شد، گروه کنترل کاوشگر اطمینان داشت که این مشکل بالاخره حل می شود. با توجه به زمین سنگلاخی و ناهمواری که «اسپیریت» در آن فرود آمده بود، طی کردن مسافت از پیش تعیین شده (600 متر در طول 90 روز فعالیت در مریخ)، یک موفقیت بزرگ برای کاوشگر «اسپیریت» بحساب می آید.

▲ تصویر رنگ مجازی گرفته شده توسط کاوشگر «اسپیریت» در روز شنبه 15 فروردین 1383.  در چند روز آینده، مریخ نورد خود را به «تپه های کلمبیا» (در بالای تصویر) می رساند و به مطالعات علمی خود ادامه می دهد.

دستاوردهای مریخ نوردهای ناسا
  علاوه بر دستیابی به شاخص های کمی، از جمله طی کردن مسافت 600 متر در عرض 90 روز، استفاده از تمام ابزارهای تحقیقاتی کاوشگرها و بررسی دست کم هشت ناحیه ی مختلف از محل فرود کاوشگرها، نتایج کیفی بدست آمده از هر دو مریخ نورد ارسالی ناسا به سیاره ی سرخ نیز کاملا ارزشمند و جالب توجه است. کاوشگر «آپورچونیتی» شواهد محکم و قطعی مبنی بر وجود آب نمکدار در گذشته های دور مریخ در دشت «مریدیانی پلانوم» در نزدیکی استوای مریخ بدست آورد.

▲تصویر دشت صاف و هموار «مریدیانی پلانوم»، محل فرود کاوشگر «آپورچونیتی» که روز  18 فروردین 1383 به زمین ارسال شد.

  همچنین کاوشگر «اسپیریت» نیز به شواهد محکم مبنی بر وجود یک دریاچه ی آب در دهانه ی برخوردی «گوسف» در زمانهای گذشته دست یافت. یکی از هفت هدف تعیین شده برای تمدید فعالیت کاوشگر «اسپیریت»، بررسی و تعیین تاریخ زمین شناختی (مریخ شناختی!) دهانه ی برخوردی «گوسف» و نحوه ی جریان آب در گذشته در این ناحیه از مریخ است.

  همچنین مطالعه ی شرایط جوی مریخ در هر دو مکان فرود کاوشگرهای «اسپیریت» و «آپورچونیتی» و تطبیق داده های بدست آمده با داده های ارسالی توسط مدارگردهای اطراف مریخ، از جمله اهداف دیگر تمدید فعالیت کاوشگرها است. گروه زمینی کنترل کننده ی کاوشگرها قصد دارد به منظور بررسی بیشتر قابلیتهای حرکتی و فنی مریخ نوردهای شش چرخ ناسا و نیز بررسی عملکرد آرایه های خورشیدی نصب شده بر روی آنها، مسافت طی شده توسط هر یک از این دو کاوشگر را به بالای 1000 متر برساند.

  گفتنی است در حال حاضر دو فضاپیمای ناسا، موسوم به «نقشه بردار سراسر مریخ» (MGS) و «ادیسه ی مریخ 2001» و نیز یک فضاپیما موسوم به «مارس اکسپرس» متعلق به آژانس فضایی اروپا (اسا) در حال گردش بدور سیاره ی سرخ هستند که علاوه بر مطالعه ی آب و هوای مریخ و عکسبرداری از مناطق مختلف سیاره، وظیفه ی ارسال غیر مستقیم داده های مریخ نوردهای «اسپیریت» و «آپورچونیتی» به زمین را بر عهده دارند.

• از سیاره سرخ تا سیاره آبی  پنجشنبه6 فروردين 1383
• آخرین تصویر ارسالی اسپیریت  سه شنبه26 اسفند 1382
• کسوف در مریخ!  چهارشنبه20 اسفند 1382
• آب مایع در مریخ!  چهارشنبه13 اسفند 1382
• کشف یک مولکول جدید در جو مریخ!  سه شنبه12 اسفند 1382