فضا متعلق به همه مردم جهان است.اين نكته بسيار مهمي است كه بايد در ذهن همه مردم جهان جا باز كند. من بيشتر اوقات ميكوشم براي مردم جلسات گفتگو يا سمينارهايي بگذارم و معمولا در اين جلسههاي سخنراني يكي از نقاط كليدي كه به آن اشاره ميكنم و تقريبا در همه سخنرانيها نيز آن را تكرار ميكنم، نمايش اسلايدي است كه 2 تصوير پياپي را نشان ميدهد. در يكي از اين تصاوير مردم عكسي از سياره زمين را ميبينند كه فضا نوردان ماموريتهاي آپولو آن را گرفتهاند.
در اين تصوير زماني كه به زمين نگاه ميكنيد كرهاي زيبا و آبي رنگ را ميبينيد كه ابرهاي سپيد بخشهايي از آن را پوشاندهاند. شما در اين تصوير يك زمين ميبينيد، زميني واحد بدون هيچ خط و مرزي و همان طور كه واقعا وجود دارد. با ديدن اين تصوير به اين فكر ميافتيم كه با سيارهاي يكپارچه مواجهيم كه مهد زندگي و تمدن بشر است.
بلافاصله پس از اين تصوير نقشهاي از يكي مناطق بحراني سياره زمين مانند خاورميانه را نشان ميدهم.
در تصوير دوم شما مردمي را ميبينيد كه خودشان را به خاطر تفاوتهاي اجتماعي، سياسي، فرهنگي، مذهبي و نژادي از هم جدا كردهاند. ما خودمان همه اين جداييها را به وجود آوردهايم و تمام آنها ساخته و پرداخته ذهن ما و مصنوعي است.
زماني كه ما در انديشه اين تفاوتها غرق ميشويم، تنها چيزي كه باقي ميماند اختلافهاي غيراساسي است و فقط تفاوتها را ميبينيم، اما هنگامي كه از دور به اين سياره مينگريم اين تفاوتها رنگ ميبازد و زميني را ميبينيم كه خانه همه ماست. همان طور كه قبلا هم گفتهام اگر زماني ما به مريخ يا گوشه ديگري از كيهان سفر كنيم، به نام انسان و بشر اين كار را انجام خواهيم داد و نه به عنوان فردي، ايراني، چيني، آمريكايي يا فرانسوي.
من مطمئنم اگر جايي در كيهان تمدني هم وجود داشته باشد، آنها نيز به همه ما به عنوان انسان نگاه خواهند كرد نه افرادي از كشورهاي مختلف. آنها ما را با وجود اختلافهايمان به عنوان يك كل خواهند شناخت و اين مساله مهمي است كه در ذات تحقيقات فضايي نهفته است.
بگذاريد مناسبت اين سال فرصتي باشد براي جشن گرفتن اشتراكاتمان به جاي جنگيدن بر سر تفاوتهايمان. من سازمانهايي مانند «منجمان بدون مرز» را كه تعدادي از ايرانيان خردمند نيز در شكلدهي آن موثر بودهاند، تحسين ميكنم. آنها اين ايده را در ذهن مينشانند كه فارغ از اين كه از كجاي جهان به آسمان نگاه كنيم از تهران، واشنگتن، بمبئي، كراچي، آتن يا نيكوزيا همه يك آسمان را بر فراز سر خود ميبينيم. مثل اين كه ما در اتاقهاي مختلف يك خانه زندگي ميكنيم، اما در نهايت همه در يك خانهايم و يك سقف بر فراز سر ما قرار دارد. ما نميتوانيم اتاقي را به آتش بكشيم بدون آن كه تمام خانه غرق آتش شود. بياييد همه در سال جهاني نجوم گردهم جمع شويم و آن را به سال جهاني صلح بدل كنيم.
دكتر فيروز نادري
معاون ارشد مركز اكتشافات رباتيك فضايي ناسا