علی پزشکی

سالهای زیادی است که اخترشناسان، آسمان را به دنبال کوتوله های قهوه ای می کاوند. کوتوله قهوه ای که یکی از کاندیداهای ماده تاریک در کیهانشناسی است در واقع پیش ستاره ای است که به دلیل جرم کم (08/0 جرم خورشید) هرگز نمی توانند شرایط فیزیکی مناسب برای تولید انرژی هسته ای در مرکز خود را فراهم آورد و نور تابش کند. اگر جرم این ستاره های نارس کمتر از 13 برابر مشتری باشد، به قلمرو سیارات وارد می شوند.

اخترشناسان تا به حال موفق به شکار چندین کوتوله قهوه ای شده اند. به تازگی نامزد دیگری برای کوتوله های قهوه ای شناسایی شده است. اخترشناسان این ستاره ناقص را که جرمی در حدود 02/0 جرم خورشید دارد، در صورت فلکی شلیاق یافته اند. این مقدار کمتر از حد جرمی برای شروع واکنش های هسته ای است. برای مشخص شدن هویت جرم مذکور، دانشمندان در تلاشند تا با طیف نگاری این ستاره، آثاری از وجود لیتیوم در آن بیابند.

 در صورت اثبات وجود این عنصر، می توان با اطمینان بیشتری در مورد کوتوله بودن یا نبودن این ستاره اظهار نظر کرد. قابل ذکر است که واکنش های هسته ای که در مرکز ستاره ها رخ می دهد، لیتیوم موجود در جوّ ستاره ها را از بین می برد. به همین دلیل این عنصر می تواند شناساگر خوبی برای شناسایی کوتوله ها باشد.