دانشمندان می گویند انفجار این ستاره اعظیم احتمالا به تشکیل سیاهچاله منجر شده است

انفجار خارق العاده مهیب یک ستاره عظیم در مراحل اولیه کیهان توسط تلسکوپ ها ثبت شده است. این دورترین شی واحدی است که تاکنون رؤیت می شود.

این انفجار ابتدا توسط تلسکوپ فضایی سوئیفت ناسا رصد شد که وظیفه اش ثبت اشعه گاما است که در اثر رویدادهای شدید ساطع می شود.

سپس سایر تلسکوپ ها علائم آن را دنبال کرده و منبع آن را شیئی در فاصله 13 میلیارد سال نوری رقم زدند.

دانشمندان می گویند که نابودی این ستاره احتمالا به ایجاد یک سیاهچاله منجر شده است.

پروفسور نیال تنویر از دانشگاه لیستر در بریتانیا گفت: "این ما را به حیطه ای می رساند که قبلا به آن پا نگذاشته بودیم."

او افزود: "این دورترین انفجار اشعه گاماست که تاکنون ثبت می شود، و همچنین دورترین شیئی است که تاکنون کشف می شود."

ماهواره سوئیفت در سال 2004 برای تحقیق درباره "فلاش" های کیهانی که انرژی خارق العاده عظیمی از آنها منتشر می شود و یکی از تکان دهنده ترین رویدادهای کیهانی به حساب می آید به فضا پرتاب شد.

پروژه سوئیفت تحت هدایت ناسا با حمایت گسترده دانشمندان بریتانیایی و ایتالیایی انجام شده است.

انفجار اخیر که "جی آر بی 090423" نامگذاری شده روز 23 آوریل توسط سوئیفت ردیابی شد.

رصدهای متعاقب آن توسط تلسکوپ مادون سرخ کینگدام و تلسکوپ شمالی ژمنای که هر دو بر کوه مونا کی در هاوائی مستقر هستند انجام شد.

انبساط فضایی

تحلیل طیف نوری این رویداد تایید کرد که "گرایش به سرخ" این انفجار 8/2 (هشت و دو دهم) است. گرایش سرخ مقیاسی برای سنجش میزان "کشیدگی" نور در اثر انبساط کیهان است.

هرچه گرایش به سرخ بیشتر باشد شیء دورتر و قدمت آن در تاریخ کیهان بیشتر است.

این انفجارها از شدیدترین رویدادهای کیهان تلقی می شوند

رقم 8/2 معادل فاصله ای بیش از 13 میلیارد سال نوری است. به عبارت دیگر، تصویری که از این انفجار به ما رسیده است متعلق به زمانی است که جهان فقط 630 میلیون سال قدمت داشت که تنها یک بیستم عمر کنونی آن است که 13 میلیارد و 700 میلیون سال رقم زده می شود.

رکورد دار قبلی از لحاظ قدمت و فاصله یک انفجار اشعه گاما بود که در سال 2008 - آن هم توسط سوئیفت - کشف شد. گرایش به سرخ آن انفجار 6/7 (شش و هفت دهم) بود که آن را 190 میلیون سال نوری از "جی آر بی 090423" نزدیکتر می کرد.

دانشمندان آنچه را که معتقدند ممکن است کهکشان های کم سوء با گرایش به سرخ 8 تا 10 باشد رؤیت کرده اند، اما ماهیت واقعی آنها هنوز موضوع تحقیقات است.

پژوهشگران خیلی مشتاقند این فاصله های دور را کاوش کنند زیرا به این ترتیب می آموزند که کیهان چگونه در مراحل اولیه تکامل یافت و این به آنها کمک می کند دریابند که چرا جهان اینگونه است که اکنون به نظر می رسد.

دانشمندان معتقدند که شرایط فوق العاده داغ موجود پس از "انفجار بزرگ" (Big Bang) در نهایت آنقدر سرد شد که پروتون ها، نوترون ها و الکترون ها فرصت یافتند اتم های خنثی هیدروژن و هلیوم را تشکیل دهند.

وقتی اولین ستارگان در اثر ریزش درونی ابرهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شدند، جهان روشن شد.

به علاوه آنقدر تشعشعات شدید فرابنفش از این ستارگان داغ و جوان ساطع شد که گاز اطراف را "سرخ" کرد و باعث جدا شدن الکترون ها از اتم های خنثی و ایجاد پلاسمای رقیقی میان ستارگان شد که امروز هم قابل ردیابی است.

ستاره ای که اکنون بقایای انفجار آن توسط سوئیفت ردیابی شده است به احتمال زیاد جزو آن گروه اولیه از غول هایی بود که مسئول این تحولات هستند.