مهدی فاتحی

اخترشناسان برای اولين بار وجود ميدان مغناطيسی در يکی از درخشانترين ستاره های آسمان را با کمک تجهيزات طيف نگار تلسکوپ برنارد- ليوت به ثبت رساندند.

به گزارش پارس‌اسکای به نقل از گروه دانش خبرگزاری مهر، گروهی از دانشمندان با استفاده از طيف سنج قطبی تلسکوپ برنارد- ليوت واقع در فرانسه موفق به مشاهده تاثير ميدان مغناطيسی، مشهور به تاثير "زيمان" بر روی نور تابيده شده از ستاره نسرواقع(وگا) شدند.

به دليل اينکه ستاره وگا بسيار درخشان و نزديک به زمين است، معمولاً مورد مطالعه قرار می گيرد اما زمانی که با کمک تجهيزات قدرتمند مورد مطالعه قرار می گيرد، معمولا حقايق جديدی را آشکار می کند. زمان چرخش مداری اين ستاره کمتر از يک روز است در حالی که خورشيد طی 27 روز چرخش خود را کامل می کند. نيروی گريز از مرکز شديد وگا که توسط چرخشهای بسيار سريع اين ستاره به وجود آمده باعث مسطح شدن قسمتهای قطبی ستاره و ايجاد تفاوت حرارتی متغيير و بيش از 1000 درجه سلسيوس ميان دو قطب و قسمتهای استوايی خواهد شد.

اختر شناسان طی مطالعات جديد خود نور قطبی شده اين ستاره را بررسی کرده و موفق به رديابی ميدان مغناطيسی بسيار ضعيفی در آن شدند. البته اين پديده امری شگفت انگيز به شمار نمی رود زيرا حرکت ذرات باردار در ستاره ها عامل ايجاد ميدانهای مغناطيسی هستند.

با اين حال برای ستاره های بزرگتر از خورشيد، مانند وگا مدلهای زمين ساختی توانايی پيش بينی شدت و ساختار ميدان مغناطيسی را نخواهند داشت. به همين دليل پس از مطالعات نا موفق متعدد طی دهه گذشته، اخترشناسان در نهايت موفق به رديابی اين پديده با کمک تلسکوپی قدرتمند در ستاره وگا شدند.

بر اساس گزارش ساينس ديلی، شدت ميدان مغناطيسی ستاره وگا 50 ميکرو تسلا تعيين شده است که در برابر شدت ميدان مغناطيسی زمين و خورشيد کاملا ناچيز به شمار می رود. اخترشناسان معتقدند اين کشف قدمی کليدی در درک ميدان مغناطيسی بين ستاره ای و تاثير آنها بر روی تکامل ستارگان به شمار می رود.

ستاره نسرواقع(وگا) يکی از مشهورترين ستاره ها در ميان اخترشناسان حرفه ای و آماتور است و در فاصله 25 سال نوری از زمين در صورت فلکی چنگ(ليرا) واقع شده است. اين ستاره پنجمين ستاره درخشان آسمان زمين به شمار می رود. وگا همچنين به عنوان مقياس برای سنجش ميزان نور ديگر ستارگان آسمان مورد استفاده قرار می گيرد. اين ستاره ابعادی دو برابر خورشيد داشته و تنها يک دهم خورشيد عمر دارد.