|
پنج شنبه 7 آبان ماه قسمتهایی از ماه گرفتگی از سراسر ایران قابل مشاهده است.
تصاویری از این ماه گرفتگی که از ایران تهیه شده است.
ماه گرفتگی زمانی رخ میدهد که زمین سد راه نوری که از خورشید به ماه می تابد بشود. ماه گرفتگی ها با توجه به مکان قرار گیری ماه در سایه زمین میتواند ناقص یا جزیی – نیم سایه ای و کامل باشد.
ماه گرفتگی در ساعت 4:44 دقیقه بامداد روز 5 شنبه 7 آبان ماه 1383 به صورت جزیی شروع شده و در ساعت 5:54 دقیقه بامداد ماه گرفتگی کامل آغاز میشود . ماه گرفتگی کامل امسال در زمان طلوع خورشید رخ میدهد و به این ترتیب قسمت اعظم آن زمانی اتفاق می افتد که خورشید در ایران طلوع کرده است . به علت نزدیکی زیاد ماه در این زمان به افق غربی اسمان و همچنین غلظت جو و آلودگی جوی در شهر ها ماه به صورت نارنجی رنگ مشاهده خواهد شد .مدت کوتاهی نیز پس از این زمان ماه در افق غربی اسمان غروب کرده و خورشید از سوی دیگر اسمان طلوع میکند.
ترکیه و سایر کشورهای اروپایی مکانهای مناسبتری برای مشاهده این ماه گرفتگی هستند.
پخش مسفقیم ماه گرفتگی از اینترنت
برای مشاهده این ماه گرفتگی از طریق شبکه اینترنت از ساعت 4 بامداد روز 5 شنبه به www.parssky.com و یا www.adibastronomy.com مراجعه نمایید. این ماه گرفتگی از چند سایت دیگر اینترنتی خارجی نیز قابل مشاهده است.
• AstroNet, Netherlands
• High Moon, Switzerland
• Saro Group Scientific Expeditions, Canary Islands
• Universidad de Sonora, Mexico
چگونه از ماه گرفتگی عکاسی و فیلمبرداری کنیم ؟
گرفتگی،همواره یکی از فعالیتهای لذت بخش آماتورها بوده است.از آغاز تا پایان ماه گرفتگی،تغییرات زیادی در روشنایی ماه بوجود می آید بطوریکه قدر ظاهری آن از منفی 12.7 قبل از گرفت،به حدود مثبت 4 کاهش می یابد.به همین دلیل،اطلاع از نوع دوربین،نوع فیلم و زمان نوردهی در مراحل مختلف ماه گرفتگی،الزامی است.
تقریبا از هر نوع دوربین،به غیر از دوربین های خودکار می توان برای عکسبرداری از ماه گرفتگی استفاده کرد.بیشتر عکاسان نجومی از دوربینهای تک لنزی بازتابی(موسوم به SLR) 35 میلیمتری استفاده می کنند. (از نوع موجود در بازار های ایران میتوان به - زنیت - کانن - نیکون - المپوس - پراکتیکا و ... نام برد.)
|
|
 |
|
◄ دوربین های آنالوگ (مکانیکی) و دیجیتال برای عکس برداری از ماه گرفتگی مناسب هستند. |
نوع لنز بکار رفته نیز اهمیت بسیاری دارد.برای این کار می توان از لنزهای تله فوتو(telephoto) و یا تلسکوپ استفاده کرد.اگر لنز تله فوتوی 400 میلیمتری را بر روی یک دوربین 35 میلیمتری ببندیم،مثل این است که با یک دوربین دوچشمی با بزرگنمایی 7 برابر به ماه نگاه کنیم.ترکیب فوق،کوتاهترین فاصله کانونی مناسب برای ثبت جزئیات قابل توجه بر روی ماه را بدست می دهد.
حتی با لنزهای معمولی یا لنزهای با میدان دید وسیع(wide angle) که بین 28 تا 55 میلیمتر باشند نیز می توان تصاویر زیبایی از ماه گرفتگی بدست آورد؛بویژه در صورتیکه بخواهیم ستاره ها و سیاره های اطراف ماه نیز در تصویر پیدا باشند.از لنزهای 28 تا 55 میلیمتر یرای گرفتن تصاویر ترکیبی از کلیه مراحل گرفت ماه نیز می توان بهره برد.
به کمک لنزهای تله فوتوی متوسط(100 تا 400 میلیمتر)می توان دنباله ای از سایه زمین بر روی ماه را با چند نوردهی مختلف بر روی یک فریم(frame) از فیلم عکاسی ثبت کرد.البته برای گرفتن این تصاویر،باید دوربین عکاسی را بر روی تلسکوپی که مجهز به موتور چرخشی است قرار داد تا مسیر حرکت ماه در آسمان را دنبال کند.
برای عکسبرداری از ماه در مواقع غیر گرفت،تقریبا از هر نوع فیلم عکاسی با حساسیتهای مختلف می توان استفاده کرد ولی برای ماه گرفتگی،شرایط کاملا فرق می کند.برای این کار باید از فیلمهای با سرعت بالا(ISO 400 یا بالاتر)استفاده کرد،مگر اینکه از یک تلسکوپ موتوردار استفاده شود.مزیت فیلمهای با حساسیت بالا این است که زمان نوردهی را کاهش می دهند و در نتیجه،میزان کشیدگی تصویر ماه(بعلت چرخش زمین بدور خود) کم می شود.فیلم اسلاید(positive) و یا فیلم چاپی معمولی(negative)،هر یک معایب و محاسن خاص خود را دارند.فیلم اسلاید نیازی به چاپ ندارد ولی فیلمهای چاپی،در هنگام چاپ باعث ایجاد خطاهای زیاد در تصویر گرفته شده می شوند. فیلمهای متداول برای عکاسی از ماه گرفتگی عبارتند از:
- Fujicolor Superia 100,200,400
- Konica 100,200,400
- Professional 400 NPH
- NHG II 800
- Super G Pus 800
- Kodak Royal Gold 100,200,400
- Gold Max 100,200,400
فیلم های اسلاید مناسب عبارتند از
- Kodal Elite Chrome 100,200,400
- Konica 100,200,400
- Kodachrome 200
- Fujichrome Sensia II 100,200,400
- Fujichrome MS 100/1000 Professional
عواملی نظیر وضعیت آسمان محل،ارتفاع ماه در آسمان و میزان تیرگی سایه زمین بر روی سطح ماه،تعیین "دقیق" مدت زمان نوردهی را غیر ممکن می سازد.با این وجود،با استفاده از جدول زیر می توان با توجه به حساسیت فیلم و نسبت کانونی دوربین(عدد f)،زمان نوردهی لازم در مراحل مختلف گرفت را بدست آورد.مثلا با توجه به این جدول،برای عکسبرداری از ماه در هنگام گرفت کامل،با دوربینی با نسبت کانونی 8(f/8) و فیلم ISO 400،زمان نوردهی مناسب 15 ثانیه است.چنانچه نسبت کانونی دوربین شما در جدول زیر موجود نیست،عددی را انتخاب کنید که کمترین اختلاف را با نسبت کانونی مورد استفاده دارد.
دوربین های دیجیتال
تقریبا با اکثر دوربینهای دیجیتال موجود در بازار میتوان از این پدیده زیبا تصویر گرفت. کافی دوربین شما در حالت فاصله بی نهایت قرار گیرد. و آن را روی عکاسی شب تنظیم کنید . و همچنین آن را روی سه پایه یا محلی که لرزشی نداشته باشد نگه دارید. و سپس نوردهی نمایید. ولی برای ثبت تصاویر با کیفت بالا بهتر است که از دوربینهای دیجیتال مناسبتر و پیشرفته تری استفاده کرد. بهتر است میزان حساسیت را در زمان ماه گرفتگی جزیی 100 و در زمان ماه گرفتگی کلی روی 400 تنظیم کنید.
|
|
|
◄ مراحل مختلف ماه گرفتگی در یک فریم عکس . میتوانید با خاصیت عکاسی چند بار نوردهی( Multi Exposure) دوربین های آنالوگ یا دیجیتال و با استفاده از یک سه پایه ثابت تمام مراحل یک ماه گرفتگی را در یک فریم ثبت کنید. |
|
|
|
◄ نوردهی ممتد در حالت Bاز ماه گرفتگی ساده ترین کار باز گذاشتن دوربین در حالت B و اسقرار دوربین روی یک سه پایه است تا دوربین مراحل مختلف ماه گرفتگی را ثبت کند. فراموش نکنید که اگر در شهر هستید به علت آلودگی نوری موجود در جو عکس شما پر نور و یا حتی ممکن است فیلم شما خراب شود. نزدیکی ماه گرفتگی به افق غربی اسمان را نیز در نظر داشته باشید |
|
|
|
◄ نوردهی ممتد در حالت Bاز ماه گرفتگی .
ساده ترین کار باز گذاشتن دوربین در حالت B و اسقرار دوربین روی یک سه پایه است تا دوربین مراحل مختلف ماه گرفتگی را ثبت کند. میتوان تا 3 ساعت دریچه دوربین را باز گذاشت و از ماه گرفتگی روی یک فریم عکاسی کرد. اگر در شهر هستید به علت آلودگی نوری موجود در جو , عکس شما پور نور و یا حتی ممکن است فیلم شما خراب شود. در نظر داشته باشید که ماه گرفتگی امسال نزدیک به زمان طلوع خورشید رخ میدهد و زمان نوردهی شما نیز باید تغییر کند و کاهش یابد |
فیلم برداری از خسوف
برای فیلم برداری دوربینهای هندی کم کار را بسیار ساده وراحت کرده اند. یک سه پایه برای نگه داشتن دوربین و استفاده از زوم اپتیک دوربین. اگر از زوم دیجیتال استفاده شود ممکن است کیفیت تصویر ماه کمی پایین تر آمده و تصویر مطلوب حاصل نشود. این تنظیمات برای زمان خسوف جزیی توسط دورین به صورت خودکار انجام میشود. در این حالت میتوان نور ورودی را نیز کاهش داد تا سطح ماه نیز در تصویر ثبت شود. زمانی که ماه به صورت کامل گرفت میتوانید نور ورودی دوربین را بیشتر نمایید تا جبران کم نور شده سطح ماه در آن جبران و رنگ قرمز ماه در این حالت روی فیلم ثبت شود.
|