ایستگاه بین المللی فضایی برای بیش از ده سال محل سکونت بی وقفه فضانوردان بوده است، اما اکنون برای اولین بار چشم انداز تخلیه آن حداقل به طور موقتی وجود دارد.ناسا این هفته اعلام کرد در صورتی است که علت سقوط یک فضاپیمای روسی که هفته گذشته دچار سانحه شد معلوم نشود و راه برطرف کردن آن یافت نشود، احتمال تخلیه فضانوردان از ایستگاه تا اواسط ماه نوامبر وجود دارد.

هم اکنون سه فضانورد روس، دو آمریکایی و یک ژاپنی مقیم آن هستند.جابجایی فضانوردان تا ماه ژوئیه با شاتل فضایی آمریکا یا با کپسول روسی سویوز انجام می شد.اما آخرین شاتل در ماه ژوئیه بازنشسته شد.به این ترتیب قرار است موشک های روسی این مسئولیت را حداقل تا اوسط دهه جاری به دوش بکشند.روز چهارشنبه هفته گذشته یک موشک روسی بدون سرنشین از نوع پروگرس برای رساندن تدارکات راهی فضا شد.اما این موشک دقایقی پس از پرتاب دچار سانحه شد و سقوط کرد.

مایکل سافردینی مدیر برنامه ایستگاه فضایی در ناسا پس از آن حادثه نسبت به ایمنی خدمه ایستگاه به خبرنگاران اطمینان داد: "ما از لحاظ لژستیکی در موقعیت خوبی برای تحمل حادثه از میان رفتن تدارکات به ایستگاه هستیم و در واقع می توانم بگویم که اگر لازم باشد می توانیم بدون تدارکات تازه تا چند ماه دوام آوریم."اما روسیه چند روز بعد اعلام کرد که پرتاب موشک بعدی برای اعزام فضانوردان به ایستگاه را عقب می اندازد. این پرتاب قرار بود ۲۲ سپتامبر انجام شود تا از جمله سه فضانورد ساکن ایستگاه را به زمین بازگرداند.علت این است که موشک سویوزی که فضانوردان با آن به فضا می روند مشابه موشکی است که حامل محموله تدارکات بود.

بیانیه این هفته ناسا نیز در همین بستر صادر شد.

آقای سافردینی روز دوشنبه گفت هدف ناسا در این دوره تامین ایمنی خدمه و ایستگاه است. او گفت که این ایستگاه سرمایه گذاری خیلی بزرگی برای دولت های شرکت کننده در پروژه است.ساخت این ایستگاه فضایی ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه داشته است.کریس رایلی تحلیلگر امور فضانوردی درباره تبعات احتمالی حادثه موشک روسی ابراز نگرانی می کند: "حادثه موشک روسی باعث جلب توجه به این مساله می شود که پروژه ایستگاه فضایی بدون شاتل تا چه حد آسیب پذیر است. چرا که اگر حادثه جدی تری اتفاق بیافتد آنوقت به وسیله ای به بزرگی شاتل برای انجام پیاده روی فضایی برای تعمیر ایستگاه لازم است تا امکان سکونت مجدد در آن وجود داشته باشد و بدون چنین امکانی که الان نداریم، ممکن است به کلی ایستگاه را از دست بدهیم."

کپسول های سویوز
 

با این حال خدمه در معرض خطر فوری نیستند.هم اکنون دو کپسول سویوز که هر کدام ظرفیت حمل سه نفر را دارد در ایستگاه پهلو گرفته است.برای استفاده از این کپسول ها محدودیت زمانی وجود دارد.بازگشت کپسول اول تا پانزده سپتامبر عقب انداخته شده تا ناسا و سازمان فضایی روسیه امکان بررسی گزینه هایشان را داشته باشند.سه خدمه باقی مانده در اواسط ماه نوامبر با کپسول دوم به زمین بازخواهند گشت. البته این به شرطی است که موشک سویوز تا آن زمان پرتاب نشود.سوالی که می ماند این است که ایستگاه بدون فضانوردان چه وضعی خواهد یافت.

گفته می شود که بعضی آزمایشگاه های آن مانند طیف سنج مغناطیسی آلفا می تواند بدون حضور فضانوردان از زمین کنترل شود.اما بعضی تحقیقات دیگر در آنجا تا زمان بازگشت مجدد شش فضانورد متوقف خواهد شد.و هرچند امکان کنترل عملیات روزانه ایستگاه از زمین وجود دارد اما در صورت وقوع شرایط اضطراری، ایستگاه ممکن است تهدید شود.آقای سافردینی می گوید: "خطر از دست رفتن ایستگاه وقتی بدون سرنشین است بیش از زمانی است که سرنشین دارد. وقتی ما پس از حادثه کلمبیا تصمیم گرفتیم ایستگاه را بدون سرنشین رها نکنیم دقیقا به همین دلیل بود. چون این افزایش خطر کم هم نیست."با بازنشستگی شاتل ها، موشک های سویوز تنها راه رفتن به فضا در چند سال آینده خواهد بود.

اکنون ناسا باید امیدوار باشد که این موشک ها به زودی بار دیگر آماده پرتاب شوند.ناسا قرار بود که شاتل ها را با کپسولی به نام اورایون جایگزین کند. اما دولت اوباما پس از سر کار آمدن آن را لغو کرد. تصمیمی که با اعتراض کنگره مواجه شد.دولت اوباما امیدوار است که شرکت های خصوصی از اواسط دهه جاری مسئولیت انتقال بار و فضانوردان را به تدریج به عهده گیرند.