عبدالرضا لاوری

بعد از سه روز برنامه ریزی جهت انجام یک برنامه مشترک با استانهای خراسان رضوی ، فارس و آذربایجان شرقی  وبا هدف اندازه گیری فاصله سیارک 400 متری ،عصر روز چهارشنبه 19 آبانماه  بهمراه تعدادی از همکاران (آقایان کرمی ،باغبانی ،گیتی زاده وخانمها ماهینی وهاشمی نسب)جهت رصد وعکاسی از سیارک عازم محل در نظر گرفته شده یعنی رصد خانه مهر متعلق به آموزش وپرورش استان بوشهر شدیم.قرار بود همه گروهها در ساعتهای خاصی از سیارک عکاسی کنند تا بکمک آنها وبا در نظر گرفتن فاصله زمینی بین مناطق محل رصد، فاصله سیارک که در آن زمان در حدود 800 هزار کیلومتر بود بکمک اختلاف منظر محاسبه شود.زمان در نظر گرفته شده برای عکاسی سیارک درکشورمان در نظر گرفته شده بود و چند ساعت قبل از این زمان ،سیارک از فاصله 324هزار کیلومتری زمین عبور کرده بود.

گزارشهای رسیده از استانهای نامبرده حاکی از سرد بودن هوا و مشکل بودن رصد بود در حالیکه دمای هوا در خراسان زیر صفر بود دمای بوشهر در حدود 17 درجه وبسیار مطبوع بود.ابزاری که همراه داشتیم علاوه بر تلسکوپ 16 اینچی رصد خانه یک تلسکوپ 80 میلیمتری آپو  مدل اسکای واچر بهمراه سه پایه موتور دار ویک دوربین عکاسی canon  متعلق به پژوهشسرای دانش آموزی شهید خوشبخت بود. از حوالی ساعت هفت ونیم بعد از مرور مکان سیارک در نرم افزار استاری نایت شروع به رصد با تلسکوپ 16 اینچی کردیم.

با وجودیکه به نظر می رسید یافتن سیارک به دلیل کم نور بودن(طبق پیش بینی ها قدر سیارک در این زمان می بایست در حدود یازده می بود) تغییر مکان سریع سیارک ،کم بودن نسبی میدان دید تلسکوپ و نور شدید ماه که تنها در فاصله 14 درجه ای از سیارک قرار داشت مشکل باشد  حدود 40 دقیقه به جستجوی سیارک پرداختیم  که البته تلاشی ناموفق بود.

وقت آن رسیده بود که به سراغ عکاسی برویم.تلسکوپ 80 میلیمتری را راه اندازی نموده وآنرا به سمتی که نرم افزار نشان می داد قراول کردیم.چشمی تلسکوپ ولنز دوربین را در آوردیم و دوربین را بکمک اتصال مربوطه در جای خودقرار دادیم، ابتدا عکسی آزمایشی با نور دهی 20 ثانیه وحساسیت 400 گرفتیم.نتیجه عکس رضایت بخش بود.تصمیم گرفته شد که نور دهی ها با همین زمان انجام شود وبعد از مدتی که به تنظیم دوباره سوی تلسکوپ به سمت آسمان در ناحیه مورد نظر صرف شد دوربین با تنظیم نوردهی های 20 ثانیه ای از ساعت حدود 9 و21 دقیقه کار خود را شروع کرد.بعد از چندین بار وقفه وبررسی عکسها متوجه شدیم که ستارگان با قدر حدود 11 در عکسها قابل مشاهده هستند ولی همچنان خبری از شکار شدن سیارک نبود.بنابراین اولین نتیجه گیری این بود که احتمالا" قدر سیارک تیزپا باید از 11  کم نور تر باشد.علاوه بر این تصمیم گرفته شد که اندکی جهت گیری تلسکوپ تغییر کند که بعدا" متوجه شدیم  خوشبختانه همین تغییر جهت تلسکوپ، عاملی برای یافتن سیارک شده بود.(نقطه شکار سیارک با مکانی که نرم افزار استاری نایت پیش بینی کرده بود تفاوت فاحشی داشت).

نوردهی های 20 ثانیه ای تا ساعت 21 و40 دقیقه ادامه داشت ودر این زمان بود که کار عکاسی را پایان دادیم و رصد خانه را ترک نمودیم.......ساعت 2 بامداد بود که sms  خوشحال کننده "افتاده افتاده وسط تصویره!!!!!" را دریافت کردم .دوستم آقای گیتی زاده با کمک نرم افزار فوتو شاپ موفق به ظهور سیارک در عکسها شده بود.با پردازش تصاویر، ستارگان تا قدر 14 ونیم خود را نشان داده بودند و رد زیبای سیارک تیز پا هم در میان ستارگان آشکار شده بود.در عکسی که مشاهده می کنید قدر تعدادی از ستارگان در کنار آنها نوشته شده است.رد ناپیوسته سیارک ناشی از وقفه حدود 2 ثانیه ای بین نوردهی های اتوماتیک 20 ثانیه ای است.

نتایج بدست آمده از رصد:

1-       آشکار شدن ستارگان تا قدر 11 بکمک تلسکوپ 80 میلی متری آپو در یک فریم با نور دهی 20 ثانیه در حالیکه فاصله با ماه در حدود 14 درجه بود.

2-       آشکار شدن ستارگان تا قدر 14.5 بعد از پردازش حدود 20 فریم عکس 20 ثانیه ای

3-       جابجایی سیارک درحدود 380 ثانیه قوسی طی حدود 420 ثانیه زمانی

4-       قدر سیارک با مقایسه با ستارگان نزدیک در تصویر در حدود 14 تخمین زده می شود.کم نور تر از مقداری که توقع آن می رفت.

5-       در هر شرایطی امید خود را ازدست ندهید.بعد از گذشت یک ساعت از شروع رصد، یکی از استانهای همکار با عنوان اینکه در عکاسی بدلیل وجود نورماه ستارگان تا قدر 7  قابل آشکارسازی هستند کار رصد را تعطیل نمودند .

6-       پروژه های رصدی مشترک دارای ارزش  و جاذبه علمی بیشتری هستند  و بعنوان یک کارگروهی ،اطلاعات علمی بیشتری ازآنها قابل استخراج است.

انشاالله در آینده نزدیک با کمک سایر دوستان شرکت کننده در برنامه بقیه اطلاعات قابل استخراج از رصد را در اختیار دوست داران آسمان زیبا قرار خواهیم داد.