عبدالرضا لاوری

ماهواره روسی فوبوس گرانت(گرانت در زبان روسی به معنای خاک)بامداد روزهای شنبه ، یکشنبه ودوشنبه برفراز خاک ایران عبور خواهد کرد.این ماهواره ناکام 125 میلیون دلاری که قرار بود به سیاره مریخ سفر کند ونمونه هایی از خاک قمر آن یعنی فوبوس را با خود به زمین بیاورد بعد از پرتاب از ایستگاه فضایی طبق برنامه درمدار زمین قرار گرفت ولی موتور آن که می بایست در یک تاریخ مشخص روشن می شد تا آنرا به سمت مریخ هدایت کند درست کار نکرد واکنون در مداری ناپایدار اطراف زمین در حال گردش است. طی روزهای گذشته تلاشهای زیادی انجام گرفت تا بتوان با آن ارتباط برقرار کرد ودستور روشن شدن موتور آن راصادر کرد که متاسفانه تمام آنها ناموفق بودند.متخصصان پیش بینی می کنند این ماهواره بین 3 تا 4 هفته دیگر با کم شدن ارتفاع از سطح زمین حرکت شیرجه ای خود را در جو آغاز کرده ودر جو زمین خواهد سوخت.با اینحال گفته شده که قطعاتی از آن بر سطح زمین فرو خواهند افتاد البته با توجه به اینکه بیشتر سطح زمین از دریاها پوشیده شده احتمال برخورد با تاسیسات وموجودات سطح زمین منجمله انسان بسیار ناچیز است. این ماهواره دارای حدود 8هزار لیتر سوخت می باشد که البته با توجه به اینکه مخزن مورد استفاده از جنس آلومینیوم است در جو زمین بطور کامل خواهد سوخت. گفتنی است در این ماهواره مقدار ناچیزی عنصر رادیو کتیو هم قرار دارد.

سه نقشه زیر مسیر عبور ماهواره  بعلاوه ساعت عبور را نشان می دهد .نورانیت ماهواره دربامداد شنبه در حدود قدر دو ، در بامداد یکشنبه در حدود یک ونیم ودر بامداد دوشنبه در حدود 2 می باشد.در بامداد دوشنبه ساعت عبور ماهواره آسمان تاریکتر ودر نتیجه مشاهده ماهواره آسانتر خواهد بود.واضح است که هر چه مکان شما از محل عبور دورتر باشد ارتفاع ماهواره هم کم تر است.

این ماهواره به صورت ستاره ای متحرک احتمالا" با نور متغییر دیده می شود که به آرامی آسمان را طی 6 تا 7 دقیقه طی می کند.زمان دقیق مشاهده این ماهواره ( نسبت به ستارگان زمینه آسمان)،گزارش نحوه تغییرات نوری و در صورت امکان عکاسی از آن می تواند کمکی باشد به متخصصانی که روی مدار آن کار می کنند .دانشمندان به کمک این گزارش ها می توانند زمان ومکان احتمالی سقوط  را با دقت بیشتری  محاسبه نمایند.