با نزدیک شدن به پایان سال ۲۰۱۱، نشریات مختلف بهترین نوشته‌ها و مطالب سال را انتخاب و منتشر می‌کنند. چند روز پیش نشنال جئوگرافیک، بهترین عکس‌های سال ۲۰۱۱ را همراه توضیحاتی منتشر کرده است که توجه شما را به آنها جلب می‌کنم. در میان ۱۵ عکس برتر انتخاب شده، عکسی از بابک امین تفرشی -چهره دوست‌داشتنی نجوم آماتوری و روزنامه‌نگاری علمی کشورمان- هم به چشم می‌خورد.

۱-  شاتل فضایی اندیور: قرار بود، مأموریت اندیور آخرین مأموریت شاتل‌های ناسا باشد، اما با تصویب یک مأموریت فضایی اضافی برای آتلانتیس، این شاتل افتخار انجام آخرین مأموریت شاتل‌ها را نصیب خود کرد و دوره سی ساله مأموریت‌های شاتل‌ها به پایان رسید.

در این عکس که در ماه می گرفته شده است، شاتل اندیور را می‌بینید که در پیرامون‌اش روشنایی شهرهای زمین پیدا است.

۲- ستاره دریایی ماداگاسکار: این عکس زیبا در اگوست امسال توسط آژانس فضایی اروپا گرفته شده است. عکس رود بتسیبوکا در شمال غربی ماداگاسکار را نشان می‌دهد که به خلیج بُمبِتوکا می‌ریزد، این خلیج هم به نوبه خود به کانال موزامبیک می‌پیوندد.

این عکس، نمایی شبیه ستاره دریایی پیدا کرده است و رسوبات بین شاخه‌های رود، نمای رنگی زیبایی به وجود آورده‌اند.

۳- شفق قطبی جزیره: این عکس در یکی از جزایر ایسلند گرفته شده است و در آن شفق قطبی سبزرنگ، کهکشان راه شیری را مثل قابی احاطه کرده است. این عکس در جریان دومین مسابقه عکاسی «زیبایی آسمان شب» برنده جایزه اول شد.

۴- بقایای ابرنواختر (سوپر نووا): در ماه مارس ناسا با استفاده از رصدگر اشعه ایکس کانادا، عکس تازه‌ای از بقایایی ابرنواختر تایکو Tycho گرفت.

نور حاصل از انفجار این ابرنواختر قرن‌ها پیش یعنی در سال ۱۵۷۲ به زمین رسید و آنقدر زیاد بود که در طول روز هم با چشم غیرمسلح دیده می‌شد. این ابرنواختر ۱۳ هزار سال نوری با ما فاصله دارد.

در این عکس، اشعه ایکس با انرژی کم با رنگ قرمز و اشعه ایکس با انرژی زیاد با رنگ آبی نشان داده شده است.

۵- کهکشان پیچ و تاب خورده: این عکس در اگوست امسال با دوربین تلسکوپ فضایی هابل از کهکشانی به نام NGC 2146 گرفته شده که اندکی از کهکشان راه شیری کوچک‌تر است. یکی از بازوهای این کهکشان ۴۵ درجه خمیدگی دارد و درجلوی هسته کهکشان قرار گرفته است. احتمالا نیروی جاذبه یک کهکشان ناشناخته نزدیک، باعث این طرز قرارگیری بازو شده است.

۶- حلقه خورشیدی: این عکس در ماه مارس به وسیله فضاپیمای مشاهده‌گر ناسا از فوران پلاسمای خورشید گرفته شده است.

۷- در ۲۲ اکتبر، «جفری برکس» این عکس را در پنسیلوانیا از شهاب‌ها گرفت، در حالی که صعود ماه، که در این عکس در پشت شاخ و برگ درختان در پاییز پنهان است، او را نگران کرده بود که قادر به عکس گرفتن نباشد، او موفق شد عکس‌های زیبایی از شهاب‌ها بگیرد.

۸- ستاره پرسرعت: این عکس به وسیله تلسکوپ فروسرخ طیف گسترده ناسا یا WISE گرفته شده است، ستاره آبی مرکز عکس، با چشم غیرمسلح به رنگ قرمز دیده می‌شود و Zeta Ophiuchi نام دارد.

گمان می‌رود که این ستاره، پیشترها، ستاره همدمی در کنار خود داشت، اما با انفجار آن ستاره، ستاره Ophiuchi تنها ماند و با سرعت افزون‌تری در ابر غباری پیرامونش، حرکت کرد.

۹- در این عکس فضانورد ناسا -مایک فوسام- در اتاقکی در ایستگاه فضایی بین‌المللی دیده می‌شود.

۱۰- رود ستارگان در دره «ماردی خولا»ی هیمالایا. این عکس در نپال و با استفاده از نوردهی طولانی گرفته شده است.

۱۱- این عکس را بابک امین تفرشی در ایران و از فراز کوه‌ها البرز گرفته است. در این عکس ماه در خسوف کامل است، اما تابش غیرمستقیم نور خورشید، باعث شده با نور زرد مایل به قرمز مشخص باشد.

خسوف ماه ژوئن، طولانی‌ترین و کامل‌ترین خسوفی بود که در این دهه رخ داد. بهترین جاهایی که می‌شد این کسوف را دید، شرق آفریفا، خاورمیانه، آسیای مرکزی و غرب استرالیا بود.

می‌توانید در وب‌سایت نیوساینیست، تعدادی از عکس‌های زیبای بابک امین تفرشی را ببینید.

۱۲- این عکس با استفاده از تلسکوپی در صحرای شمال شیلی گرفته شده است. این عکس اولین عکس منتشرشده برای عموم از کهکشان Antennae است.

تلسکوپی که صحبت از آن شد ALMA نام دارد و ساخت آن در سال ۲۰۱۳ به پایان می‌یابد. این پروژه بزرگ‌ترین پروژه ساخت تلسکوپ روی سطح زمین است. ALMA متشکل از ۶۶ آنتن است که در پهنه‌ای ۱۶ کیلومتری پراکنده هستند، اطلاعات این آنتن‌ها با فیبر نوری به هم می‌پیوندند و یکی می‌شوند تا در مجموع کار یک تلسکوپ بزرگ را بکنند. برای خواندن اطلاعات بیشتر در مورد این رادیوتلسکوپ، به اینجا بروید.

۱۳- این عکس در یکی از شهرهای برزیل از غروب خورشید گرفته شده است و در آن یک لکه بزرگ خورشیدی به خوبی پیداست.

۱۴- گودال‌های سطح عطارد: این عکس در ماه سپتامبر با استفاده از کاوشگر عطارد گرفته شد. این عکس گودال‌های عجیبی روی سطح سیاره نشان می‌دهد که محتوای ناشناخته‌ای دارند که نور را بازتاب می‌دهد.

۱۵- مردی در آینه: تصویر دانشمندی به نام مارک کلامپین در آینه‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب افتاده است. آینه اصلی این تلسکوپ، ۱۸ بخش شش ضلعی دارد که با پیوستن به هم یک آینه با عرض ۶٫۵ متر شبیه نمای یک کندوی عسل ایجاد می‌کنند. تلسکوپ فضایی جیمز وب قرار است در سال ۲۰۱۸ به فضا پرتاب شود.