در ویژه نامه نوروزی آسمان شب می خوانید

یادداشت

پیام تبریک سال نو خورشیدی

گذرزهره: خال سیاهی بر خورشید 

بنیامین پیری

پدیده گذر یا عبور تنها برای سیاره‌های داخلی (عطارد و زهره) برای ناظران زمینی رخ می‌دهد. مفهوم گذر سیاره‌ها از مقابل خورشید بی‌شباهت به مفهوم پدیده خورشید‌گرفتگی (کسوف) نیست؛ در این مقاله اختصاصا به گذر زهره و تاریخچه رصدی آن می پردازیم.

روز ملی فناوری فضایی

محمدرضارضایی

  نگارخانه آسمان شب

محمد رحیمی

گفت وگو ویژه: مصاحبه با رییس انجمنجهانی نجوم

آتیلا پرو

انفجار بزرگ

برگردان: احسان سنایی اردکانی

مصاحبه: حکایت سیاره از یادرفته

نویسنده:احسان سنایی اردکانی

وقتی که نام سیاره زهره را می‌شنوید، اولین تصویری که در خاطرتان تداعی می‌شود چیست؟ با وضعیت فعلی آسمانِ این شب‌های سرد زمستان، جواب این پرسش از همیشه بدیهی‌تر به نظر می‌رسد. شاید هیچ نمایی بهتر از این جرم درخشان آسمانی، آن‌هم با آبی ِ سیر پس‌زمینه در غروب و ته‌رنگ سرخ افق، عکاسان آسمان را شیفته این رشته نوپا نکرده باشد. هلال باریک ماه، همیشه هماوردی چون زهره می‌خواسته تا زیبایی عکس‌های نجومی‌مان را دوچندان کند. اما مریخ چطور؟ وقتی‌که نام این سیاره آشنا را می‌شنوید، از خاطرتان چه فکری می‌گذرد؟ سرخی ِ چشم‌اندازهایی که ماهواره‌ها و سطح‌نشین‌ها در این چندین سال اخیر از این سیاره سرد و سنگلاخی به تصویر کشیده‌اند اول از همه ذهن‌تان را به خود مشغول کرده، یا سرخی ِ نور نسبتاً خیره‌کننده‌‌ای که هر شب اندکی در آسمان جابجا می‌شود؟ حدس پاسخی برای این سؤال هم آنقدرها دشوار نمی‌نماید. اما چرا زهره که نزدیک‌ترین و شبیه‌ترین سیاره به زمین است را به قدر همسایه دور و سردسیرمان مریخ، نمی‌شناسیم و به چشم‌انداز دشت‌های زرد و گدازانش عادت نکرده‌ایم؟ علتش هرچه باشد، از رازهای سر به مُهر این سیاره نخواهد کاست. بیایید این رازها را از زبان دانشمندی بشنویم، که مریخ و زهره تار و پود حیات علمی‌اش بوده و هستند.

 سفرنامه: برخورد در چیک سالوب

نویسنده: احمد دالکی

مطالعات زمین‌شناسی نشان می‌دهد که برای سیاره ما در زمان‌های گوناگون، وقایع عمده‌ای اتفاق افتاده که باعث شده بسیاری از گونه‌های زمینی و دریایی در دوره‌های کوتاهی نابود گردند و به‌نظر می‌رسد که مسبب اصلی این انهدام برخورد‌های شهاب‌سنگی به زمین بوده است.

کوچک ترین ذره جهان  بر علیه بزرگ‌ترین دانشمند،

نوترینو علیه انیشتین(بخش اول)

نويسنده: فرشاد اشكبوس

سالروز تلخ

نویسنده سیروس برزو

28ژانويه 1986 ، زمان پرتاب چلنجر، براي نخستين باريک شهروند عادي آمريکا بايد به فضا سفر می کرد وچه كسي می دانست چه سرنوشت تلخي در انتظار اين بانوي خوشبخت است؟

سلامی دیگر به ایستگاه فضایی بین المللی

 سیروس برزو

در  حالي‌كه  مردم روسيه خود را براي جشن سال نو آماده مي‌كردند، سه كيهان‌نورد از سه مليت مختلف در بايكونور، آخرين مراحل تمرين براي پرواز با ناو سایوزM  TMA-03  و سفر به ايستگاه فضايي بين‌المللي را مي‌گذراندند. اولگ كانوننكو كيهان‌نورد روس، دونالد پتیت، فضانورد آمريكايي و آندره کویپرس، فضانورد سازمان فضايي اروپا.

 سال 2011 و فناور ی های فضایی

محمدرضارضایی

در این مقاله نگاهی اجمالی به فناوری فضایی در سال 2011 می اندازیم و پیرامون رویدادهایی که در این سال رخ داد، در سه بخش تحولات پروازهای سرنشین دار، مروری بر ماموریت های اکتشافی فضا، بازار پرتابگرهای فضایی و صنعت ماهواره‌ها و در پایان به ارائه آمارهایی در سال 2011 خواهیم پرداخت.

اخبار فضا

محمدرضارضایی

اخبار علمی آسمان شب

 مهسا رفیعی- وحیدنصراصفهانی

آسمان اسفند ماه

مهسا رفیعی-احمدرضا قائدی

اختفاهای نجومی

فرزاد اشکر

عمق آسمان: چگونه کهکشان های پرانرژی را رصد کنیم؟

برگردان: نگین نقبایی

هر روز با اینشتین

برگردان: احسان سنایی

کوازا رها در خدمت مهندسی ژئوماتیک

نویسنده محمد امیرخانی دهكردی

 ما چیزهای بسیاری از درون زمین می‌دانیم؛ حال آنکه تاکنون هیچگاه به درون زمین نگاه نکرده‌ایم. با این حال ما به خوبی با اندازه زمین، شکل زمین، تغییرات محور قطبی، تغییرات سرعت چرخش زمین، حرکات پوسته زمین، جرم زمین و غیره آشنا هستیم و می‌توانیم مقادیر آنها را به دقت تعیین کنیم و حتی می‌توانیم موقعیت دقیق خود را در کیهانی که حتی انتهای آن را ندیده‌ایم مشخص کنیم و امروزه به دلیل همین توانمندی است که امکان نقشه‌برداری از کیهان را داریم. این موارد از محصولات فناوری‌ای است که آن را «تداخل‌سنجی طول مبنای بلند» یا VLBI می‌نامیم. در این مقاله تنها صحبتی ساده درباره نوع کار این فناوری و کاربرد‌های آن خواهیم داشت.

قمرهای تسخیرشده سیارات

برگردان: فرنوش مکارم نسب

رانش نوری 

نویسنده: محمد جواد قائدی

وقت آن رسیده تا فضاپیماهایی بزرگ با قابلیت حمل بار کم را کنار بگذاریم.؛ باید به دنبال تحولی جدید درعلوم موشکی باشیم.

آموزش عکاسی: تنظیم پارامترهای موثر در عکس

معیین پناهنده

معمولا دوربین‌های عکاسی دامنه‌ای از تنظیم‌ها را در اختیار کاربر قرار می‌دهند تا با توجه به نیاز خود این پارامتر‌ها را تنظیم و تعیین کند. گزینش مناسب و صحیح هر یک از مولفه‌های موثر در عکس که با دوربین عکاسی قابل تنظیم هستند، نقش به‌سزایی در بهبود اطلاعات و زیبایی انوع عکس‌ها، به‌خصوص عکس‌های نجومی ایفا می‌کند. 

تکنیکهای رصدی: فیلترهای ماه و سیارات

محمد بهرام پور- معیین پناهنده

امروزه همه رصدگران باتجربه آسمان شب، این موضوع را پذیرفته‌اند که فیلترهای ماه و سیارات نقش بسیار شایانی در ارتقا کیفیت تصویر، افزایش اطلاعات ثبت شده و معنادار کردن تصاویر ماه و سیارات دارند. تاثیرات فیلترهای ماه و سیارات به طور کلی به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود.  

رصد و رصدگران: عکاسی در ارتفاع پایین

برگردان: کاوه شوقی

 اختفای خراشان سیارکی

در این مقاله اختفاهای خراشان درخصوص یک سیارک که بسیار نادرند ، صحبت خواهیم کرد. در نوعی از اختفاها، یک سیارک از جلوی یک ستاره عبور می‌کند و در نتیجه باعث کاهش نور ستاره می‌شود .

90 آسمان شب: فراسوی ستارگان

برگردان: سپیده مکارمی

آلاچیق ترکمن

نویسنده: آتیلا پرو

تاریخ فضانوردی

نویسنده: سیروس برزو

تاریخچه رصدخانه ملی عراق

نویسنده: آتیلا پرو

المپیاد

محمد بهرام پور، نادیا پوروقار و امیرحسین موسوی

همه چیز درباره: موج سواری از نوع کیهانی

نویسنده: سمانه بیرجندی

 جهان، نواهای بسیار قوی گرانشی را برای ما می‌نوازد. این نوا‌ها آشفتگی‌هایی را در سطح فضا و زمان ایجاد می‌کند که پیامی از اتفاقات بزرگ ستاره‌شناسی را همراه دارد. این آشفتگی‌ها، امواج گرانشی هستند و اکنون نزدیک به یک قرن بعد، آشکار‌سازی آنها ممکن شده است. رصد امواج گرانشی، یک راه کاملا نوین برای رصد و فهم جهان و پیشرفت و تکمیل علم ستاره‌شناسی مر سوم، پیش روی ما می‌گذارد.

ستاره شناسی نوجوان

نویسندگان: الهام استکی، مریم بنادکیان و مهیا رفیعی