تبلیغات
17 خرداد گذر زهره (ناهید) از مقابل خورشید
ارسال در: 1391/01/27-16:53
یکی از اتفاقات نادر نجومی گذر سیارات عطارد و زهره(ناهید) از مقابل خورشید است. امسال 17 خرداد ماه سیاره ناهید از مقابل خورشید عبور میکند. این اتفاق تا قرن آینده دیگر روی نخواهد داد.بخش خاورمیانه ای مجمع جهانی زمان سنجی اختفا
 

محمد رحیمی 

گذر زمانی رخ میدهد که یکی از سیارات ناهید یا عطارد از دید ناظر زمینی از مقابل قرص خورشید عبور کند. این صحنه از پشت یک تلسکوپ مجهز به پالایه مخصوص , شبیه به یک نقطه تیره رنگ روی سطح خورشید است که در طی ساعاتی از نقطه ای از خورشید وارد و ساعاتی بعد از آن خارج میشود. این همان اتفاقی است  که در 19 خرداد 1383 هم در ایران رخ داده بود. در آن سال ایران شاهد تمام مراحل عبور سیاره ناهید از مقابل خورشید بود. گذر ناهید در 17 خرداد 1391 در ایران کامل نیست و ما پس از طلوع خورشید میتوانیم از نیمه آن را مشاهده کنیم.

 ◄ گذر زمانی رخ میدهد که یکی از سیارات ناهید یا عطارد از دید ناظر زمینی از مقابل قرص خورشید عبور کند.تصویر گذر ناهید در 19 خرداد 1383 - اصفهان .

گذر چیست؟

گذرهای سیاره‌ای از مقابل خورشید از پدیده‌های کم‌یاب آسمان‌اند که از دید ناظر زمینی تنها برای دو سیاره تیر و ناهید (سیارات داخلی مدار زمین)رخ می‌دهند. گذرها پدیده‌هایی مثل خورشیدگرفتگی هستند، با این تفاوت که در خورشیدگرفتگی کامل، ماه تمام قرص خورشید را می‌پوشاند و دیگر نوری از خورشید به زمین نمی‌رسد، اما تیر و ناهید آن قدر از زمین دورند که هنگام گذر مثل لکه گرد سیاهی بر قرص درخشان خورشید دیده می‌شوند. موقع گذر، زمین، سیاره و خورشید بر یک خط قرار دارند. گذر تیر در هر قرن تا ۱۳ بار روی می‌دهد، اما گذر ناهید در بهترین شرایط هر قرن فقط ۲ بار تکرار می‌شود. هیچ گذر ناهیدی در قرن بیستم روی نداد. در واقع از زمان اختراع تلسکوپ تاکنون این پدیده تنها ۶ بار رخ داده‌است. هنگام گذر لکه گرد و سیاه (البته با رعایت نکات ایمنی رصد خورشید). لکه ناهید گرد و کاملاً تیره‌است، اما لکه‌های خورشیدی شکل دایره‌ای ندارند و تاریکی آنها هرگز به اندازه ناهید نیست. گذر ناهید چند ساعت طول می‌کشد.

رصد گذر

برای مشا هدهٔ گذر ناهید لزوما نیاز به ابزار اپتیکی نیست بلکه با چشم غیرمسلح هم می‌توان این پدیده را مشاهده کرد. هنگام رصد چشم نباید مستقیما به خورشید خیره شود بلکه باید چشم یا ابزار اپتیکی مورد استفاده را به فیلترهای مخصوصی مجهز کرد تا از صدمه زدن امواج فرابفش و مضر به چشم جلوگیری شود. سیاره ناهید با کمی دقت به شکل لکه گرد و سیاهی مشاهده می‌شود راحتی از لکه‌های خورشیدی قابل تفکیک خواهد بود زیرا لکه‌های خورشیدی شکل منظمی ندارند و به اندازهٔ ناهید تیره و سیاه رنگ نیستند.

مراحل گذر

  • تماس اول: لحظه‌ای که قرص سیاره از بیرون با خورشید مماس می‌شود. از این زمان گذر آغاز می‌شود.
  • تماس دوم: حدود بیست دقیقه بعد که قرص سیاره از درون با خورشید مماس می‌شود.
  • بعد از آن طی چند ساعت سیاره از مقابل خورشید حرکت می‌کند.
  • تماس سوم: زمانی که قرص سیاره به لبه دیگر خورشید می‌رسد.
  • تماس چهارم: سرانجام سیاره با خورشید از بیرون مماس می‌شود و گذر به پایان می‌رسد.

گذر سال ۱۳۹۱

 عبور سیاره ناهید از مقابل خورشید در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۹۱ (۵ ژوئن ۲۰۱۲م) از ساعت ۲:۴۰ تا ۹:۲۰ بامداد به وقت ایران (ساعت ۲۲:۰۹ تا ۴:۴۹ به وقت جهانی) خواهد بود. شروع گذر را می‌توان در سراسر آمریکای شمالی، هاوایی، مناطق انتهای شمالی و باختری آمریکای جنوبی، نوارهای شمالی و خاوری آسیا و استرالیا و زلاند نو تماشا کرد. تماشاگران در آلاسکا، آسیا، استرالیا، بخش‌هایی از آفریقا و خاور اروپا نیز مکان‌هایی مناسب برای دیدن پایان گذر خواهند بود، زمانی که ناهید از قرص خورشید بیرون می‌رود. در ایران تماس‌های اول و دوم سیاره ناهید با خورشید قبل از طلوع خورشید رخ خواهد داد و ساکنان ایران تنها قادر به مشاهده تماس‌های سوم و چهارم خواهند بود که منطقه سرخس و چابهار در ایران بهترین نقاط برای رؤیت هستند. این رخداد نجومی ۱۲۰ سال دیگر تکرار خواهد شد.

گزارش های گذر ناهید در ایران

آیا ایرانیان اولین رصد گران گذر زهره از مقابل خورشید بوده اند

◄ آیا ایرانیان اولین رصد گران گذر ناهید از مقابل خورشید بوده اند .  آیا ابن سينا اين گذر را در 24 مي 1032 ميلادي در حوالي همدان فعلي رصد كرده است؟ ابن سینا در فصل آخر کتاب شفا اشاره ای به رصد چنین واقعه ای داشته است.

 

  رصدگران آلمانی در سال 1874 اصفهان را برای رصد گذر ناهید انتخاب کرده بودند. مکان رصد آنها جایی به نام باغ زرشک در قسمت جنوبی سی و سه پل بوده است.

 سنگ نوشته ای که گروه آلمانی در محل رصد خود به جای گذاشتند, هم اینک در کلیسای وانک اصفهان نگهداری میشود.

پوريا ناظمي منجم آماتور , نویسنده و خبرنگار علمی با بررسي بخشهايي از تاريخ نجوم ايران و همچنين مراجعه به كتب و مقالات دانشمندان ايران در اويل هزاره دوم ميلادي شواهدي بر امكان رصد گذر ناهید در سال 1032 توسط ابن سينا به دست اورده است . با استناد به فصل اخر كتاب شفا و اشاره اي كه ابن سينا در اين كتاب به رصد گذر دارد  همچنين بررسي گذرهايي كه از ايران قابل مشاهده بوده به اين نتيجه رسيده كه  ابن سينا اين گذر را در 24 مي 1032 ميلادي در حوالي همدان فعلي رصد كرده است . بخشهايي از اين گذر تنها از مناطق غربي ايران قابل رويت بوده زيرا خورشيد دقايقي پس ازتماس دوم  غروب مي كرده .

روزهای آینده بخش ویژه گذر زهره همراه با مقالات و عکسهای اختصاصی و معرفی برنامه های ویژه این پدیده در صفحه ویژه آن در سایت آسمان پارس منتشر خواهد شد.


سایت های مرتبط

 

 

مجتبی عباس نژاد


جدول گذر زهره سال 91 در مراکز استان ها "به ترتیب اولویت طلوع خورشید"

 

ارتفاع خورشید

تماس چهارم

ارتفاع خورشید

تماس سوم

ارتفاع خورشید

اوج گذر

ارتفاع خورشید

تماس دوم

ارتفاع خورشید

تماس اول

طلوع خورشید

نام شهر

 

47.5 +

9:23:52

44.0+

9:06:32

7.7+

6:02:09

21.9 -

2:55:19

23.9 -

2:37:32

5:14

مشهد

 

45.6 +

9:24:00

42.2 +

9:06:40

6.5 +

6:02:05

22.0 -

2:55:04

-23.8

2:37:18

5:20

بجنورد

 

47.4 +

9:23:56

43.8 +

9:06:35

6.2 +

6:02:21

24.8 -

2:55:33

26.9 -

2:37:45

5:25

بیرجند

 

48.0 +

9:23:49

45.0 +

9:06:29

6.2 +

6:00:58

26.6 -

2:55:57

28.9 -

2:38:07

5:26

زاهدان

 

43.4 +

9:24:12

39.9 +

9:06:56

4.2 +

6:02:06

23.8 -

2:54:56

25.5 -

2:37:09

5:33

گرگان

 

45.6 +

9:24:06

41.9 -

9:06:45

3.5 +

6:02:29

27.0 -

2:55:36

30.1 -

2:37:47

5:39

کرمان

 

42.3 +

9:24:17

38.8 +

9:06:56

3.1 +

6:02:06

24.6 -

2:54:51

26.3 -

2:37:04

5:39

ساری

 

42.6 +

9:24:57

39.1 +

9:06:56

2.9 +

6:02:10

25.3 -

2:54:57

27.0 -

2:37:10

5:41

سمنان

 

43.4 +

9:24:16

39.7 +

9:06:55

2.0 +

6:02:23

27.0 -

2:55:17

29.9 -

2:37:29

5:46

یزد

 

41.0 +

9:24:24

37.5 +

9:07:02

1.5 +

6:02:08

25.0 -

2:54:48

27.6 -

2:37:01

5:48

تهران

 

44.7 +

9:24:10

40.8 +

9:06:48

1.6 +

6:02:39

30.9 -

2:55:48

33.1 -

2:37:57

5:50

بندرعباس

 

+ 40.7

9:24:25

+ 37.2

9:07:04

+ 1.2

6:02:07

26.1 -

2:54:46

27.6 -

2:36:59

5:50

کرج

 

+ 39.6

9:24:28

+ 36.1

9:07:07

+ 0.9

6:02:01

25.3 -

2:54:34

26.8 -

2:36:48

5:51

رشت

 

+ 39.9

9:24:28

+ 36.4

9:07:06

+ 0.7

6:02:05

26.0 -

2:54:40

27.6 -

2:36:53

5:52

قزوین

 

+ 40.6

9:24:27

+ 37.0

9:07:05

+ 0.6

6:02:11

27.1 -

2:54:51

28.8 -

2:37:03

5:53

قم

 

38.6 +

9:24:31

35.2 +

9:07:09

0.4 +

6:01:57

24.9 -

2:54:25

26.2 -

2:36:39

5:54

اردبیل

+ 41.2

9:24:26

+ 37.5

9:07:04

+ 0.3

6:02:19

28.5 -

2:55:03

30.3 -

2:37:14

5:55

اصفهان

 

38.7 +

9:24:33

35.2 +

9:07:11

0.2 -

6:02:02

26.2 -

2:54:32

27.7 -

2:36:45

5:57

زنجان

 

+ 41.7

9:24:24

+ 37.9

9:07:03

0.4 -

6:02:29

30.7 -

2:55:20

32.6 -

2:37:30

5:59

شیراز

 

+ 40.5

9:24:29

+ 36.8

9:07:07

0.4 -

6:02:19

29.2 -

2:55:01

30.9 -

2:37:12

5:59

شهرکرد

 

+ 39.6

9:24:32

+ 36.0

9:07:10

0.5 -

6:02:12

28.1 -

2:54:48

29.7 -

2:37:00

6:00

اراک

 

40.9 +

9:24:28

37.2 +

9:07:06

0.6 -

6:02:25

30.3 -

2:55:11

32.1 -

2:37:22

6:01

یاسوج

 

37.0 +

9:24:38

33.6 +

9:07:16

1.0 -

6:01:55

25.7 -

2:54:18

26.9 -

2:36:32

6:01

تبریز

 

38.7 +

9:24:35

35.1 +

9:07:13

1.0 -

6:02:09

27.9 -

2:54:40

29.4 -

2:36:53

6:02

همدان

 

38.5 +

9:24:37

34.9 +

9:07:15

1.8 -

6:02:13

29.1 -

2:54:45

30.7 -

2:36:57

6:06

خرم آباد

 

37.5 +

9:24:40

33.9 +

9:07:17

1.9 -

6:02:06

27.0 -

2:54:32

29.3 -

2:36:44

6:07

سنندج

 

40.2 +

9:24:31

36.4 +

9:07:09

1.0 -

6:02:30

32.1 -

2:55:16

33.9 -

2:37:26

6:08

بوشهر

 

36.0 +

9:24:43

32.6 +

9:07:20

2.1 -

6:01:56

26.5 -

2:54:15

27.7 -

2:36:29

6:08

ارومیه

 

37.5 +

9:24:40

33.9 +

9:07:18

2.3 -

6:02:09

28.9 -

2:54:36

30.3 -

2:36:48

6:09

کرمانشاه

 

38.6 +

9:24:38

34.9 +

9:07:15

2.5 -

6:02:21

30.9 -

2:54:56

32.5 -

2:37:07

6:10

اهواز

 

36.9 +

9:24:43

33.3 +

9:07:21

3.1 -

6:02:11

29.7 -

2:54:36

31.1 -

2:36:48

6:14

ایلام

 

تدوین و تنظیم جدول : مجتبی عباس نژاد

منابع:

 

این صفحه طی روزهای آینده تکمیل خواهد شد. در صورتی که شما فعالیت برنامه و یا نوشته ای در باره گذر ناهید دارید میتوانید برای ما ارسال کنید تا آن را منتشر کنیم و یا در این صفحه نشانی آن را برای دیگر علاقمندان قرار دهیم  Parssky@gmail.com

منبع :ParsSky.com ,Wikipedia.org
نظرات ارسالی:
 
مشارکت در بحث:
نام:
ایمیل:
متن پیام:
کد امنیتی:

Copyright © 2001-2019 Parssky.com All Rights Reserved 

اسپانسرها :   اسپانسرها :  تایم لپس timelapse اسلایدر عکاسی فیلمبرداری  عکاسی صنعتی طولانی عکاسی رشد پروژه برج خنک کننده فایبر گلاس عکاسی نجومی تلسکوپ دوربین دوچشمی تجهیزات نجوم فروش عکس پارس ویو Parsview.ir   عکس با کیفیت وضعیت آب و هوای ایران  تهویه ایران .بانک عکس و وکتور فروش عکس . طرح و وکتور فروش دوربین دوچشمی

طراحی سایت با آسمان پارس

با کلیک روی +۱ ما را در گوگل محبوب کنید