انجمن نجوم آیاز تبریز نیز همراه با گروه
های نجومی سراسر دنیا برنامه های خاصی را برای ثبت و رصد نادرترین پدیده
نجومی قرن تدارک دیده بود. تپه پرچم پارک ائل گلی تبریز ، یکی از
مناسب‌ترین نقاط شهر برای رصد گذر زهره از مقابل خورشید، در بامداد ۱۷
خرداد ۹۱ میزبان علاقه مندان به این رخداد بود.
با توجه به حساسیت و اهمیت این پدیده
گروهی از رصدگران انجمن که تعداد آنها به ۳۰ نفر می‌رسید از شب قبل در محل
رصد حضور پیدا کرده و به آماده‌سازی تلسکوپ‌ها بالاخص قطبی کردن مقرهای
استوایی پرداختند و همچنین فرصت مناسبی بود برای کالیبره کردن و آزمایش
ابزارهای مورد استفاده در طول گذر.
با نزدیک شدن به طلوع خورشید چهارشنبه ۱۷
خرداد به تعداد علاقه مندان و شرکت کنندگان در این برنامه و هیجان رصد
پدیده ای که تا نسل‌ها بعد تکرار نخواهد شد، افزوده می شد. دقایقی قبل از
طلوع، توضیحات اولیه، نکات ایمنی و همچنین شرح برنامه توسط قاضی‌طباطبایی
رئیس انجمن ارائه شد. ابزارهای اپتیکی قابل توجهی انتظار این پدیده را می
کشیدند که در ادامه ابزارهای اپتیکی ثبت شده از طرف انجمن آمده است:
- تلسکوپ ۸ اینچ نیوتونی با مقر استوایی – EQ5 GoTo
- تلسکوپ ۸ اینچ نیوتونی با مقر استوایی – EQ5
- تلسکوپ ۸ اینچ نیوتونی با مقر استوایی – EQ5
- تلسکوپ ۸ اینچ نیوتونی با مقر استوایی – EQ5
- تلسکوپ ۸ اینچ دابسونی
- تلسکوپ ۶ اینچ نیوتونی با مقر استوایی – EQ3
- تلسکوپ ۱۲۰ میلیمتری شکستی لوله بلند با مقر استوایی – EQ3 GoTo
- تلسکوپ ۱۲۰ میلیمتری شکستی لوله کوتاه با مقر استوایی – EQ3
- تلسکوپ ۴٫۵ اینچی نیوتونی با مقر استوایی – EQ2
- تلسکوپ ۴٫۵ اینچی نیوتونی با مقر استوایی – EQ2
- تلسکوپ ۸۰ میلیمتری شکستی لوله کوتاه با مقر سمتی ارتفایی – AZ
- تلسکوپ ۷۶ میلیمتری دابسونی
- تلسکوپ ۷۶ میلیمتری نیوتونی با مقر سمتی ارتفایی – AZ
- دوربین دوچشمی ۲۰×۸۰
- دوربین دوچشمی ۲۰×۸۰
- دوربین دوچشمی ۲۰×۸۰
- دوربین دوچشمی ۱۵×۷۰
- دوربین دوچشمی ۷×۵۰
- دوربین دوچشمی ۷×۵۰
- دوربین عکاسی ۶۰D با لنز تله ۵۰۰ میلیمتری
- دوربین عکاسی ۵۰۰D با لنز تله ۳۰۰ میلیمتری
یکی از قسمت های مهم برنامه پخش مستقیم
گذر روی پرده با استفاده از چشمی الکترونیکی متصل به تلسکوپ ۱۲۰ میلیمتری
شکستی و ویدئو پروژکتور بود که با استقبال علاقه مندان و شرکت کنندگان در
این برنامه روبرو شد. آقای امید اکبری با همکاری دیگر دوستان مسئولیت این
بخش را بر عهده داشتند.
یکی از دیگر بخش های برنامه پخش زنده گذر
روی وبسایت انجمن آیاز بود که با استقبال قابل توجه علاقه مندان در فضای
مجازی اینترنت روبرو شد. عکس‌های این قسمت با تلسکوپ ۸ اینچ نیوتونی و
دوربین عکاسی ۵۰۰D Canon تهیه، تنظیم و روی سایت قرار می گرفت آقای مهدی
آجیلی و خانم مریم پرتوی مسئولیت این قسمت را بر عهده داشتند.
بخش علمی و پروژه های عملی و قابل اجرا در
این برنامه توسط خانم هانیه امیری و آقای رسول آزمایش برای شرکت کنندگان
توضیح داده و برگه‌های طراحی و ثبت و زمان سنجی بین گروه های رصدی توزیع
شده بود.
در این برنامه حدود ۹۰ نفر از اعضای انجمن
و دهها نفر از علاقه مندان و بازدید کنندگان شرکت کرده بودند تا این
برنامه به یکی از برنامه های با شکوه در ایران برای گذر زهره تبدیل شود. در
دو روز قبل از گذر تیم رصدی از طرف انجمن در پارک ائل گلی مستقر شده بود
تا علاوه بر اطلاع رسانی در مورد این گذر و برنامه‌های آیاز برای آن،
علاقه‌مندان با رصد ایمن این پدیده آشنا شوند.
و اما با سپری شدن ساعات گذر و با نزدیک
شدن به لحظه تماس سوم هیجان بیشتری بین شرکت کنندگان و رصدگران ایجاد و
سکوت به این کمپ رصدی حکم فرما شده بود. تماس سوم اعلام شد و شمارش معکوس
برای اتمام آخرین گذر زهره در قرن ۲۱ ام در حالی آغاز شد که تابش مستقیم
خورشید گرمای طاقت فرسایی در محل ایجاد کرده بود.
سرانجام با اعلام تماس چهارم از طرف گروه
های رصدی تنها تصاویر و شوقی وصف ناپذیر در دل شرکت کنندگان از این پدیده
تکرار نشدنی تا نسل‌ها باقی مانده بود.
در انتها از تمامی اعضای انجمن که با
هماهنگی و همراهی مثال زدنی در هرچه با شکوه تر برگزار شدن این برنامه تلاش
کردند سپاس گزاریم و تشکر ویژه داریم از مسئولین محترم سازمان پارکها و
فضای سبز شهرداری تبریز بالاخص جناب آقای مهندس وکیلی‌آذر به خاطر همکاری و
همراهی در برگزاری این برنامه. به امید برنامه‌های نجومی هرچه بیشتر و
بهتر در تبریز.
(گزارش علمی برنامه و تصاویر این گذر به زودی در پستی مجزا در سایت آیاز منتشر خواهد شد.)
عکس ها:
آماده سازی تلسکوپ‌ها و محل رصد شب قبل از گذر
نمایی از تپه پرچم پارک ائل گلی
دقایقی قبل از طلوع خورشید و توضیحات اولیه
دقایقی قبل از طلوع خورشید
ساعات اولیه طلوع خورشید و رصد گذر
برنامه رصد گذر زهره در انجمن آیاز تبریز - پخش تصویر زنده گذر روی پرده
پخش تصویر زنده گذر روی پرده
پخش تصویر زنده گذر روی پرده و استقبال علاقه‌مندان
پخش تصویر زنده گذر روی پرده و استقبال علاقه‌مندان
پخش تصاویر زنده گذر روی سایت انجمن
فیلم برداری و عکس برداری های تمام وقت از گذر
نمایی از شهر تبریز از بالای تپه پرچم پارک ائل گلی