پوریا ناظمی

در پایان هر سال رسم رسانه ها است که نگاهی به موثر ترین و پر دامنه ترین خبرهای جهان در سال گذشته بیاندازند و مروری بر مهمترین آنها داشته باشند. یکی از معروف ترین این مرور ها متعلق به مجله خبری تایم است. این مجله از سال ۱۹۲۷ سنتی را آغاز کرد که تا امروز آن را ادامه داده است و آن انتخاب چهره سال است. هر سال ،تحریریه این مجله خبری فرد، گروه، سازمان یا شی ای را به عنوان خبر ساز ترین و موثرترین چهره سال انتخاب کرده و جلد خود را به آن موضوع اختصاص می دهند.

نخستین چهره سال تایم چارلز لیندبرگ بود، مردی برای اولین بار توانست بدون توقف با هواپیما پلی میان دو قاره اروپا و آمریکا بزند. سفر او آغاز ارتباطات هوایی مستقیم میان دو قاره بود و او را به نخستین چهره سال تایم بدل کرد. از آن تاریخ تا کنون هر سال ادیتورهای تایم دست به انتخاب دشواری برای چهره سال خود می زنند. از زمانی که اینترنت توسعه پیدا کرده است،تایم از مردم عادی نیز دعوت می کند تا در فرآیند این انتخاب نقش داشته باشند. آنها می توانند نامزدهایی را معرفی و یا به نامزدهای نهایی رای بدهند هر چند این رای برای تایم الزام آور نیست و در نهایت ادیتورهای تایم هستند که چهره سال خود و البته منتخبی از چهره های برجسته را برای معرفی در آن شماره انتخاب می کنند.

افرادی در زمینه های مختلف تا کنون توانسته اند به جلد تایم راه پیدا کنند. در سال ۱۹۵۱ تایم محمد مصدق، نخست وزیر وقت ایران را به عنوان چهره سال خود انتخاب کرد. البته او تنها ایرانی نبود که به جلد تایم راه پیدا کرد و در سال ۱۹۷۹ آیت الله خمینی، رهبر انقلاب ایران به عنوان شخصیت سال از سوی این مجله انتخاب شد.

اولین سنت شکنی تایم در انتخاب شخصیت سال در سال ۱۹۵۰ رخ داد و برای اولین بار به جای یک فرد،  سربازان آمریکایی در نبرد کره را به عنوان چهره سال انتخاب کرد. در سال ۱۹۶۰ تایم جلد خود را به دانشمندان آمریکایی تقدیم کرد و در سال ۱۹۶۸، سه فضا نورد ماموریت آپولو ۸ یعنی جیمز لاولفرانک بورمن و ویلیلم آندرز جلد تایم را به خود اختصاص دادند. آنها نخستین انسان هایی بودند که توانستند نیمه تاریک ماه را ببینند و سفری کامل به مدار ماه را به انجام رسانده و به زمین باز گردند.

یکی دیگر از انتخاب های چشمگیر تایم در سال ۱۹۸۲ اتفاق افتاد و کامپیوتر به عنوان چهره سال انتخاب شد. شاید هیچ یک از منتخبین تایم به اندازه کامپیوتر در طی سال های بعد بر زندگی ما تاثیر نگذاشته اند و شاید این یک مورد یکی از بهترین و بدون حرف و حدیث ترین انتخاب های تایم بوده باشد.

در سال ۱۹۸۸ زمین به عنوان سیاره ای در خطر به عنوان چهره سال تایم انتخاب شد.

در سال ۱۹۹۹ در حالیکه تایم جفری پرستون کارآفرین آمریکایی را چهره سال خود انتخاب کرد اما در ویژه نامه ای دست به انتخاب چهره قرن زد و آلبرت انیشتین را به عنوان چهره قرن بیستم معرفی کرد.

در سال ۲۰۰۶ این مجله مخاطبان خود، مردم را به عنوان چهره سال و در در سال گذشته معترضان سراسر جهان را به عنوان چهره سال خود انتخاب نمود.

اکنون و در آستانه آغاز سال ۲۰۱۳ تایم بار دیگر فرآیند انتخاب خود را آغاز کرد و فهرستی متشکل از ۴۰ نامزد را به مخاطبانشان عرضه کرده است. در این فهرست چهره های سیاسی، ورزشی، فناوری اطلاعات و فرهنگی و علمی نیز حضور دارند. از باراک اوباما گرفته تا تیم کوک مدیر عامل اپل و تا دختر نوجوان افغان که به دلیل مبارزه اش برای توسعه آموزش و حق تحصیل زنان در افغانستان مورد هدف تیر طالبان قرار گرفت.

در این بین دو رویداد علمی خاص نیز به عنوان نامزدهای چهره سال انتخاب شده اند. بوزون هیگز و مریخ نورد کنجکاوی.

بوزون هیگز سال گذشته در صدر خبرهای علمی قرار داشت. تلاشی چند دهه ای در فیزیک نظری و تجربی باعث به دام انداختن ذره ای شد که با احتمال بالایی می توانیم مطمئن باشیم که بوزون هیگز است. و از سوی دیگر مریخ نورد کنجکاوی که سال گذشته سفر خود را به مریخ آغاز کرد اینک در همین چند ماهی که از فرودش می گذرد به کانونی از خبرهای علمی بدل شده است.

واقعیت این است که شانس انتخاب هر یک از این دو مورد به عنوان چهره سال تایم بسیار اندک است. البته مگر اینکه یافته ای که قرار است به زودی درباره دست آوردهای کنجکاوی اعلام شود آن قدر بزرگ و هیجان انگیز باشد که بتواند همه نامزدهای دیگر را کنار بزند و کنکجاوی را به اولین روبات منتخب تایم بدل کند.

اما واقعیت این است که حضور در همین فهرست کوتاه شده نامزدها هم مهم است. اکنون علم و فعالیت های علمی حتی از سوی رسانه های عمومی تر به رسمیت شناخته می شود و اثر بخشی این رویدادها آن قدر مهم شده است که نتوان از آن چشم پوشی کرد.

فارغ از انتخاب تایم – همانطور که در مطلبی که سال گذشته نوشتم بیان کردم – بوزون هیگز و مریخ نورد کنجکاوی هر دو در زمره مهمترین خبرهای علمی سال جاری میلادی هستند. باید چشم در انتظار سال آینده بود. سالی که با خود خبرهایی شگفت انگیز تر را در بر خواهد داشت.

http://pourianazemi.com/