علاوه بر خطرات کنونی سفرهای فضایی برای سلامت انسان، پژوهش جدید محققان دانشگاه روچستر برای اولین بار نشان داده که شرایط فضا میتواند برای مغز نیز مضر باشد چرا که تابش کیهانی ممکن است منجر به آلزایمر شود.
میدان مغناطیسی زمین بطور کلی از سیاره و ساکنانش در مدار زیر زمین از این تابش کیهانی محافظت میکند، اما هنگامی که فضانوردان مدار را ترک کنند، با بارش مداوم ذرات مختلف رادیواکتیو مواجه خواهند شد.
به گفته دانشمندان، قرار گرفتن در معرض سطوح تابشی معادل یک ماموریت در مریخ میتواند منجر به مشکلات شناختی و تسریع در تغییرات در مغز که با آلزایمر مرتبط هستند، شود.
آزمایشات بر روی موشهای مبتلا به مدلهای آلزایمر نشان داد که آنها پس از قرار گرفتن در معرض دوزهای مختلف تابش از جمله سطوح قابل مقایسه با آنچه فضانوردان در ماموریتهایی مانند سفر به مریخ تجربه میکنند، بسیار زودتر از زمان رایج پیدایش علائم، دچار اختلال عصبی میشدند.
مغز این موشها همچنین علائمی از تغییرات عروقی و میزان انباشت بیش از حد پلاکهای پروتئین را نشان داد که از نشانههای آلزایمر است.
فضانوردان با توصیههای مناسب میتوانند از خود در برابر برخی از انواع تابش محافظت کنند، اما همیشه گونههای دیگری از تابش کیهانی وجود دارد که بطور موثر نمیتوان خود را از آنها حفظ کرد.
هرچه یک فضانور زمان بیشتری را در فضای عمیق بگذراند، مواجهه با این تابش بیشتر است که این امر میتواند به یکی از نگرانیهای بزرگ ناسا تبدیل شود چرا که این سازمان قصد دارد یک ماموریت سرنشیندار را در سال 2021 به یک سیارک و در سال 2035 به مریخ بفرستد.
سفر رفت و برگشت به مریخ حدود سه سال طول خواهد کشید.ناسا هزینه مالی تحقیقات در زمینه تعیین خطرات احتمالی سلامت در سفر فضایی را برای 25 سال تامین کرده تا بتواند اقدامات احتیاطی را آماده ساخته و از ایمنی ارسال زنان و مردان فضانورد به ماموریتهای فضای عمیق اطمینان حاصل کند.
پژوهشهای دیگر احتمال بروز سرطان، مشکلات عروقی و تاثیر عضلانی اسکلتی تابش کیهانی را نشان دادهاند؛ اما این اولین بار است که یک پژوهش به بررسی تاثیرات احتمالی این تابشها بر انحطاط عصبی و بطور خاص آلزایمر پرداخته است.
این محققان که اکنون هشت سال است با ناسا همکاری میکنند، تاثیر یک شکل خاص از تابش موسوم به ذرات با جرم و بار بالا (HZE) را بررسی کردهاند که با نیروی ستارگان منفجر شده و با سرعت بالا در فضا حرکت کرده و شکلهای مختلفی دارند.
برای این پژوهش، دانشمندان از ذرات آهن استفاده کردند. برخلاف پروتونهای هیدروژن که با جرقههای خورشیدی تولید میشوند، جرم ذرات (HZE) مانند آهن در ترکیب با سرعت بالا، آنها را قادر به نفوذ در اجسام جامد مانند دیوار و سپر محافظ یک فضاپیما میکند.