پیرو مطلب اخیری
که در ژورنال 26 IOTA-ME در
خصوص پیش بپیش بینی اختفاهای سیارکی منتشر گردید و در راستای انجام پروژه‌های رصدی
هدفمند به اطلاع عموم گروههای رصدی و منجمین سراسر کشور می‌رساند، IOTA-ME از
تمامی گروههای نجومی حاضر در نوار اختفای سیارک (308)
Polyxo در
جهت انجام یک رصد و کار گروهی هدفمند دعوت به عمل می‌آورد. اطلاعات این اختفا به
قرار زیر است:
در روز 1 مارس
مصادف با جمعه 11 اسفند، اختفاي
سیارك (308)
Polyxo به
قطر 135 کیلومتر با ستاره‌ي2UCAC38207794 از
قدر 11.6 در حدود ساعت 20:05 به وقت ایران و در صورت فلکی گاو به وقوع می‌پیوندد.
این اختفا از شهرهاي تهران، مشهد، اهواز، خرم آباد، گلپایگان، الیگودرز، دلیجان،
کاشان و ... قابل مشاهده خواهد بود. ارتفاع ستاره از شهر دلیجان 67 درجه و در سمت
26 - درجه است و حداکثر مدتی که ستاره در پشت سیارك مخفی خواهد ماند 11.4 ثانیه
پیش‌بینی شده است. این بار نیز بخت با ماست و ماه مزاحمتی براي رصد ایجاد نخواهد
کرد. در این تاریخ سیارك پولیکسو 2.5 واحد نجومی با زمین فاصله دارد.
همان طور که در
نقشه‌ی مسیر عبور سیارک Polyxo مشخص
است مسیر عبور سیارک با چند رنگ متفاوت مشخص شده که در این جا لازم است به چند مطلب
در باب پیش‌بینی مسیر عبور سیارک اشاره شود.
- بسته به ابعاد سیارک، میزان سایه
سیارک و در حقیقت نوار اختفا بر روی زمین متغییر خواهد بود.
- هر چه از خارجی‌ترین نوار ها که با
قرمز کم رنگ مشخص شده به سمت نوار مرکزی که به رنگ سبز تعیین شده حرکت کنیم، مدت
زمان رصد اختفا افزایش خواهد یافت و در نوار سبز رنگ به بیشترین میزان خود خواهد
رسید.
همان طور که بار ها گفته شده رصد
اختفاهای سیارکی نیازمند یک کار گروهی و منسجم است و همانند سایر رویدادهای نجومی
اطلاعات مفیدی را در اختیار منجمان قرار می‌دهد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد
(از گروههایی که تمایل به همکاری دارند تقاضا می شود به این موارد توجه کنند).
تعیین شکل دو بُعدی سیارک: این کار
نیازمند پخش شدن گروه های مختلف در عرض نوار اختفاست و از جمله مواردی است که در
بررسی اشکال سیارک‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.
تعیین میزان سرعت: با بررسی زمان‌های
ثبت شده در رصدگاه‌های مستقر در طول نوار اختفا میسر خواهد بود.
بررسی احتمال وجود همدم برای سیارک
مورد نظر: تا کنون مواردی از وجود همدم برای چند سیارک با استفاده از روش اختفا به
ثبت رسیده است. در این موارد منجمان شاهد ناپدید شدن و پدیدار شدن ستاره‌ی هدف برای
دو بار پیاپی بوده‌اند. از همین جهت لازم است تغییرات نوری ستاره (ناپدید شدن و
پیدا شدن) از لحظاتی قبل و بعد از اختفا زیر نظر گرفته شود.
تعیین انحراف مداری: گاهی ممکن است بر
اثر عوامل مختلف در مدار سیارک تغییراتی به وجود آید که صد در صد با تغییر مسیر
نوار اختفا در روی سطح زمین همراه خواهد بود. در مواردی گروههای واقع در بخشهای
مرکزی نوار اختفا موفق به رصد اختفا نشده‌اند و در عوض گروههای مستقر در بخشهای
بالا یا پایین نوار شاهد این پدیده بوده‌اند. از این رو از گروههایی که در اطراف
نوار اختفای سیارک Polyxo واقع
هستند نیز دعوت به همکاری می‌شود.
یکی از مهمترین نکاتی که در بحث بررسی
علمی این پدیده وجود دارد، استفاده از روشهای زمان‌سنجی مناسب در طول اختفا است.
زمان‌سنجی مورد بسیار مهمی است که در انجام پروژه‌های علمی در زمان این پدیده باید
به دقت و صحت تمام انجام شود تا در بررسی های بعدی بتواند به عنوان یک داده‌ی علمی
دقیق مورد استفاده قرار گیرد. از بین روشهای متداول برای زمان‌سنجی یعنی استفاده از
جی پی اس و سیگنالهای رادیویی و اینترنت، استفاده از اینترنت ساده‌ترین راه برای
انجام زمان‌سنجی برای گروهها است.
برای مثال شما می‌توانید با در دست
داشتن یک گوشی همراه یا کورنومتر و یا استفاده از نرم افزارstopwatch از
لحظه‌ای به عنوان زمان مبدا، کار زمان‌سنجی (بر اساس زمان جهانی) را آغاز و بعد از
انجام زمان سنجی اصلی عددی را که به عنوان مثال از یک لحظه‌ی خاص مانند ناپدید شدن
ستاره‌ی مورد نظر ثبت کردید، به زمان مبدا خود اضافه کنید. به این ترتیب می‌توانید
زمان لحظات مختلف این اختفا را برحسب زمان جهانی به دست آورید.
البته این ساده‌ترین روش ممکن برای
زمان‌سنجی است که اشکالات مربوط به خود را دارد. لذا پیشنهاد می‌شود گروههایی که از
این روش جهت زمان‌سنجی استفاده می‌کنند، در صورت استفاده از تلفن همراه یا
کورنومتر، حدود 20 دقیقه قبل از زمان اصلی اختفا مبدا زمان‌سنجی خود را آغاز کنند.
این کار به دلیل جلوگیری از ایجاد خطا در زمان‌سنجی توصیه می‌شود و بعد از انجام
زمان‌سنجی به تصحیح زمان بپردازند. تصحیح زمان به این معناست که بعد از زمان‌سنجی
از مراحل اختفا، دوباره زمان کورنومتر یا تلفن همراه را با زمان اصلی موجود در
اینترنت تطبیق داده و میزان خطایی که در تلفن همراه یا کرنومتر به وجود آمده را
محاسبه کرده، تا به میزان هرچه بیشتر از خطای اندازه‌گیری ابزار کاسته شود. البته
اگر گروه یا افرادی، آگاهی و امکان استفاده از سایر روش ها ی زمان‌سنجی مانند
استفاده از جی پی اس را دارند، می‌توانند از همان روش‌ها استفاده کنند. برای
دریافت اطلاعات بیشتر به شماره های گذشته ی ژورنال IOTA/MEو
یا کتاب اختفاهای نجومی نوشته آتیلا پرو و پاول میلی مراجعه نمایید.
در راستای تعامل هر چه بیشتر
گروهها و انجمن‌های سطح کشور، موسسه‌علوم راشا مهر (انجمن نجوم آسمان مهر سابق)،
فرهنگ‌سرای علوم و نجوم مشهد، خانه نجوم پروفسور گنجی بیرجند و جامعه ستارگان پارسی
اراک، جهت انجام پروژه‌های گروهی و هدفمند و همچنین تبادل داده با IOTA-ME اعلام
به همکاری در رصد اختفای سیارک پولیکسو می‌نمایند.
مسئولیت اطلاع‌رسانی این اختفا به
عهده‌ی موسسه‌علوم راشا مهر (انجمن نجوم آسمان مهر سابق) می‌باشد و ابزار ارتباطی
آن در مرکز گفتگوی منجمان پارسی به آدرس زیر است:
http://patc.ir/Polyxo308
از گروه های رصدی که تمایل به همکاری
دارند تقاضا می‌شود موقعیت رصد و تلفن تماس خود را از طریق ایمیل زیر اعلام نمایند:
iotamiddleeast@yahoo.com
www.iota-me.com
Asteroid Occultation form
IOTA/MIDDLE EAST
iotamiddleeast@yahoo.com
General Information
1. Leader name:
2. Leader’s email:
3. Leader’s phone or Mobile number:
4. Observation team member names:
5. City of residence / Province / Country:
Objects
6. Name of star:
7. Name of Asteroid:
Date:
8. Year:
9. Month:
10. Day:
Observation coordinates (observing site)
11. The name of observation location:
12. Longitude:
13. Latitude:
14. Height (m):
Tools
15. Optical device type:
□Refractor □Newtonian □Cassegrain or Schmidt □Binocular □Other
16. Aperture:
17. Focal length:
18. Type of Mounting: □Equatorial □Altazimuth
19. GoTo: □Yes □No
20. Eyepieces:
21. Other Accessories:
Timing method
22. Method of Timing & recording: □Visual □CCD or Video recording
23. Time Source:
□Network Time Protocol (Internet) □GPS □Radio signal or TV □Other
24. Timing accuracy of the visual (PE):
□Between 0.3-0.5 □Between 0.5-0.8 □Upper than 0.8
Times (UT)
25. Disappear time:
26. Reappear time:
27. Start time of observation:
28. Observation end time:
Extra
29. Asteroid visible? □Yes □No
Climate during occultation
30. Temperature:
31. Humidity (%):
32. Percentage of Clear Sky (%):
33. Limiting magnitude:
By: Atila Poro (IOTA/ME President)
توضیحات:
* زمان های درخواست شده در
سوال های ۲۵ تا ۲۸ را برحسب زمان جهانی (+۳:۳۰) بنویسید.
* منظور از سوال ۳۲ میزان
ابری بودن آسمان است. بنابراین اگر آسمانتان بدون ابر و صاف بود باید عدد صفر و اگر
آسمانتان کاملا ابری بود عدد ۱۰۰ را درج کنید. همچنین در صورت نمیمه ابری بودن
آسمان، درصد ابری بودن را تخمین بزنید.
* منظور از سوال ۳۳ قدر حدی
آسمان است. برای این منظور قدر حدی آسمان را در منطقه وقوع اختقا محاسبه کنید.