تبلیغات
از زمین تا آسمان با چند هلال
ارسال در: 1392/02/25-18:54
سوال اصلی که ذهن مرا در این سفر معطوف خود کرده بود فلسفه وجود هلال ماه بر فراز گنبد یا مناره مساجد بالاخص مسجد الحرام  و مسجد النبی بود. که با تحقیقات و پرسجوهایی که آنجا انجام دادم به جوابهای کوتاهی رسیدم ولی قانع نشدم و بدین منظور به محض ورود به ای
mohamadkamaly@gmail.com

از زمین تا آسمان با چند هلال

سال قبل در همچین ایامی بود که از سفر زیارتی خانه خدا و مسجدالنبی و دیگر اماکن مذهبی عمره مفرده آمده بودم سفری که آرزوی هر مسلمان است و امید وارم که قسمت همه علاقمندان حضرت دوست گردد.

خاطرات زیادی که توام با آموزه های دینی، مذهبی، اخلاقی و تجربیات بسیار دیگر که شاید دیگر موفق به تجربه آن نشوم به یادگار با خود آوردم و به رشته تحریر در آوردم.

که در اینجا بصورت یک مقاله که با سوالی مطرح می شود به آن می پردازم البته شایان ذکر است که کاستیهای زیادی دارد و به همین دلیل در معرض دید همگان قرار دادم تا با نقطه نظرات دوستات تکمیل گردد.

سوال اصلی که ذهن مرا در این سفر معطوف خود کرده بود فلسفه وجود هلال ماه بر فراز گنبد یا مناره مساجد بالاخص مسجد الحرام  و مسجد النبی بود. که با تحقیقات و پرسجوهایی که آنجا انجام دادم به جوابهای کوتاهی رسیدم ولی قانع نشدم و بدین منظور به محض ورود به ایران به تدوین این مقاله پرداختم.

ماه جذابیت خاصی برای ما دارد، روشنترین شیء در آسمان شب است و چرخه اهله های ماهانه آن از زمان انسان های اولیه در جنگل زندگی می کردند تا زندگی آنها در سرزمینهای سبز، صادقانه به ما خدمت می کند و خبر می دهد فرهنگ انسانهای مملو از خرافات و خبرهای مربوط به ماه است.

هنوز عده ای از مردم بر این باورند که نور ماه باعث دیوانگی می شود. به بیشتر بچه ها اخطار داده شده است که « به ماه نگاه نکنید، دیوانه می شوید» کلمه دیوانه از زمانی آمد که همه دکتر ها فکر می کردند که مجنونها همه ماه زده هستند ماه زده کسی است که از ابتدای تولد دیوانه باشد و شاید در سراسر دنیا همیشه این باور وجود داشته است که نور ماه می تواند به کودکانی که هنوز متولد نشده اند آسیب برساند شاید شما هم شنیده باشید که مردم در زمان درخشش ماه معقولانه عمل نمی کنند پرستاران، پلیسها و معلم ها این ادعا را می سازند. اما، مطالعات دقیق بیمارستانها و گزارشات پلیس نشان می دهد که رابطه بین ماه و رفتار غیر عادی واقعیتی ندارد. ماه بیش از حدی که انتظار داریم در ما نفوذ کند، موثر است در حقیقت ماه دارای قدرت نفوذ در زمین است . جاذبه گرانش ماه باعث جزر و مد و چرخش زمین می شود. اما، این نیرو  آنقدر ضعیف است که انسانها نمی توانند آنرا حس کنند.

نماد هلال به چندين هزار سال پيش از اسلام باز مي گردد. تعيين ريشه هاي دقيق اين نماد ديرين كاري دشوار است ،اما بسياري براين راي هستند كه بکارگیری آن به مردمان آسياي ميانه و سيبري باستان باز مي گردد كه خورشيدو ماه و خدايان آسماني را پرستش مي كردند.
همچنين گزارشهايي در دست است كه نماد هلال وستارة باز نمايي از تانيت(Tanit)بت یا الهه كارتاژها و ديانا(Diana)بت یا رب النوع يوناني است.
مردمي كه در شهر بيزانس(قسطنطنيه یا اسلامبول که امروزه استانبول ناميده مي شود) مي زيستند نماد هلال ماه را اختيار كردند. بنابر برخي روايتها گزينش نماد به سبب احترامي بوده كه اين مردم براي ديانا،الهه يوناني قائل بود.
منابع ديگري اشاره مي كند كه اين نماد به نبردي باز مي گردد كه در آن رومي ها در روز اول ماه ، بربرها(اقوام گت) را شكست دادند.


البته روایت درست تر این است که: نخستين كسي كه در آن روزگار كهن ، گستاخانه قدبرافراشت وقصد گرفتن شهر بیزانس را داشت ، فيليپ مقدوني پدر اسکندر بود كه فرمانرواي جوان كشوري نو بنياد و نيرومند بود و با چشماني حريص به بيزانس پر جوش و خروش مي نگريست.
تدبير جنگ فليپ براي به دست آوردن بيزانس اين بود كه غفلتا بر آن بتازد. پس در انتظار شبي تاريك و طوفاني نشست و سرانجام شبي كه همه مردمان شهر در بستر گرم آرميده بودند و از باروهاي شهر بالا رفتند و از راههاي نهاني و زير زميني به شهر در آمدند و آهسته وآرام در كوچه هاي ساكت شهر خزيدند ولي ناگهان باد تغيير جهت داد و ابرهاي طوفان زا ابرها را با خود برد و ماه درخشيد. ماهتاب چنان زيبا و درخشان بود كه سگها يكي پس از ديگري پارس كردند آغاز كردند و ناگهان همة شهر را بانگ و غوغاي سگها فرا گرفت (مه فشاند نور وسگ عوعو کند). اهالي شهر از خواب پريدند و متوجه شدند كه دشمن به شهر در آمده است. پس سلاح به دست گرفتند و بيش از آن كه شب به پايان برسد هر مقدوني را كه در شهر ديدند كشتند. مقدونيان كه وضع را چنان ديدند پاي به گريز نهادند.
بيزانسيها اين پيروزي بر فليپ و سپاهيان او را معجزه خدايان دانستند و از آن روز، شكل ماه نو را، كه ياد آور پيروزي بر دشمن بود، بر سكه هاي خويش زدند و بر درفشهاي خود سوزن دوزي كردند .
ماه نو اندك اندك رمز و نشانه شهر بيزانس شد (چه در دوران بت پرستی و چه در دوران مسیحیت) و امروز هم بر پرچم فاتحان قسطنطنيه همچنان باقي است.
به هر صورت هلال ماه دير زماني پس از ظهور مسيح (ع)، نماد شهر بيزانس بودو در حقيقت جامعه نوپاي مسلمانان نمادي نداشتند .در زمان حضرت محمد (ص) سپاه و کاروان مسلمانان براي معرفي هويت خود از پرچمهاي ساده به رنگهاي سياه ، سرخ ، سفيد یا سبز استفاده مي كردند.
خلافت عثماني نماد هلال و ستاره را به جهان اسلام آوردند. تركها كه در سال (1453 م.832 ه ش)قسطنطنيه را گرفتند و امپراتوري بيزانس را سرنگون كردند پرچم و نماد شهر مسیحی را پذيرفتند. سلطان محمد فاتح امپراتور عثماني نماد هلال را خوش يمن مي دانست بنابراین آنرا نگه داشته ونمادسلسلة خويش ساخت. او روياي گسترش هلال ماه را از يك سوي زمين تا ديگر سوي آن در سر می پروراند. امپراتوري عثمانی صدها سال بر جهان اسلام حكم راندوتنها کشور ایران بود که در برابر زورگویی وکشورگشایی آنهاایستاد(در زمان صفویان ، افشاریان ، زندیان و قاجاریه).
پس از صدها جنگ با كشورهاي اروپايي از جمله جنگهاي صليبي ، نماد اين خلافت در اذهان جهانيان به مثابه مظهر و تجلي دين اسلام در آمد. بر مبناي همين تاريخچه بسياري از مسلمانان از بکارگیری آن بهعنوان نماد دين اسلام سرباز مي زدند و معتقد بودند که دين اسلام به لحاظ تاريخي بدون نماد است.
شايد امروزه پذيرش آسان اين نماد از سوي مسلمانان به سبب نسبت ذهني هلال با ماه هاي قمري باشد كه از تقويم قمري براي شناسايي اعياد و اوقات مذهبي و فرايض و مناسك مقدس نظير حج استفاده مي شود. در زمانهایي مانند عيد فطرهم با رويت هلال ،ماه شوال تعيين مي شود. از اين رو هلال ماه درنجوم اسلامي از دير باز تا كنون ، اهميت وافري داشته است. اما بايد توجه داشته كه در اينجا سخن از نماد دين است و بي شك نمادي نظير هلال ماه و ستاره پنج پر نمي تواند و اصولا نبايد در مقام نشان دهنده ديني ، نظير اسلام قرار گيرد.
نتیجه ای که از این نوشتار می گیریم این است که هلال در مرحله نخست نشان بت پرستان یونانی و رومی بوده است که سپس تبدیل به نماد مسیحیان بیزانس (روم شرقی) شده است.

سازمان فضایی ایران  در آرم خودش هلال رو بکار برده در تعریف کلی که از تک تک اجزای آرم انجام داده در قسمت مربوط به هلال اینطور مینویسه:
هلال ماه، نمادي آشنا
نمادها نقش بزرگي در زندگي بشر ايفا کرده‌اند. نه تنها در تاريخ و لابه‌لاي سطور کتاب‌ها، بر پيکره حجّاري معابد و کاخ‌ها يا بر ديواره‌ي غارها و نقوش سفالينه‌ها، که اطراف ما پر از نمادهايي است که هر روزه، دانسته يا نادانسته، آنان را مي بينيم يا گه‌گاه به کارشان مي‌بنديم.هلال ماه، آشناترين نماد از آسمان است. از دير باز هلال ماه مورد توجه بشر بوده و در بسياري از اديان نيز به آن توجه خاصي شده است. در دين مبين اسلام نيز رويت هلال ماه بسيار اهميت داشته و براي آن تدابير دقيق و بسياري انديشيده‌اند.هلال ماه نشاني از آسمان، شب، آرامش، عروج و ... مي‌باشد كه اگر بخواهيم براي آن توصيفي كوتاه داشته باشيم تنها ذكر يك عبارت كافي است:نمادي آشنا.
در نگاهي مكمل، هلال ماه نقطه‌ي عطفي در رسيدن، پويايي و هدف است. نكته‌ي مهم آن است كه اين هلال از درون مجموعه و گسترش آن برمي‌آيد و چيزي جز خودباوري نيست.

باید توجه کرد که این علامت بر سر گنبد مساجد مسلمین عمومیت ندارد و فقط در بعضی کشورهای اسلامی یافت می‌شود و به نام “هلال یا پاره ماه” معروف و مشهور است.

تاریخچه نصب “هلال” بر روی گنبد مساجد در بعضی از کشورهای اسلامی، به زمان گسترش ممالک اسلامی و فتوحات متعددی که لشکر اسلام بدست آورد، مربوط می‌شود.

در آن زمان در اکثر کشورهایی که اسلام گسترش می‌یافت به تبع آن مساجد مسلمانان نیز ساخته می‌شد، و چون در آن مناطق کلیساهای متعددی هم وجود داشت و مسیحیان بر روی بلندترین نقطه کلیسا علامت صلیب را نصب می‌کردند، مسلمانان هم برای اینکه مساجد خود را با علامت مخصوصی از کلیساها متمایز کنند، از “هلال” که برگرفته از سال قمری = مبنای تقویم مسلمین است، الهام گرفته و آن را در مقابل عمل مسیحیان، بر روی بلندترین نقطه ‌مساجد که همان گنبد باشد، نصب کرده اند و امروزه هم ملاحظه می‌شود که در تمام کشورهایی که دین مسیحیت و تعداد کلیساها قابل توجه می‌باشد، در تمام مساجد آن کشورها، از علامت هلال به منظور جداسازی از معبد مسیحیان، استفاده می‌شود.

در راس مساجد شهر مكه اغلب علامت هلال( دايره اي كه كامل نشده ) ديده ميشود ولي در شهر مدينه اين علامت دايره كامل مي باشد 
فلسفه بر اين است كه تا زماني حضرت رسول ( ص ) در مكه بودند دين مبين اسلام كامل نشده بود و بعد از هجرت ايشان به مدينه دين اسلام در مدينه كامل ميشود بنابراين تمامي علامات بر راس مساجد شهر مدينه و علي الخصوص مسجد النبي دايره كامل ميباشد

امروزه جهانيان هلال را نماد اسلام مي دانندواین نماد بر پرچم شمار زيادي از كشورهاي اسلامي نظير الجزاير ، آذربايجان ، مالزي ، موريتاني ، پاكستان ، تونس ، تركيه ، تركمنستان ، ازبكستان وحتی به گونه ای ایران نقش بسته است. افزون بر آن در نقش سازمانها و نهادهاي بين المللي ویژه مسلمانان يا كشورهاي اسلامي و مهمترينشان سازمان جهاني صليب سرخ و هلال احمر ، نمود عيني آنرا مي توان ديد.

هنوز پس از گذشت 28 سال سازمان جهانی صلیب سرخ،افزون بر صلیب دو شکل هلال سرخ و شیر و خورشید را نماد جهانی خود می داند.))

محمد کمالی دولت آبادی                                                                            mohamadkamaly@gmail.com 
همسفر عمره مفرده کاروان سیدالشهدا            

نظرات ارسالی:
 
حاجیه خانم زهرا
1392/10/20   12:22:00 PM
سلام سپاس از همیت وغیرت شما .مطالب جالبی بود اما من هم در کتاب خداو پیامبر وهابیت خوانده ام که این هلال ناقص در مکه بر فراز ساعت از علامات شیطان پرستی هم هست. موفق باشید.

سما
1392/04/13   10:59:00 AM
سلام،برای من خیلی جالب بودبا این که خودم سفری به مکه و مدینه داشتم اما توجه نکرده بودم.دقت بی نظیری دارید. متشکرم

م
1392/02/27   12:16:00 AM
سلام، نکات جالب و دقیقی فرمودین که تا بحال نه شنیده بودم ونه دقت کرده بودم. ممنون عالی بود.

علیرضا
1392/02/26   3:35:00 PM
سلام مقاله زیبایی بود، اطلاعات مفید و بجایی ذکر شده که به نوبه خود برای هر کسی آموزنده است. باید از این دقت نظر شما احسن گفت. موفق و موید باشید...

مشارکت در بحث:
نام:
ایمیل:
متن پیام:
کد امنیتی:

Copyright © 2001-2019 Parssky.com All Rights Reserved 

اسپانسرها :   اسپانسرها :  تایم لپس timelapse اسلایدر عکاسی فیلمبرداری  عکاسی صنعتی طولانی عکاسی رشد پروژه برج خنک کننده فایبر گلاس عکاسی نجومی تلسکوپ دوربین دوچشمی تجهیزات نجوم فروش عکس پارس ویو Parsview.ir   عکس با کیفیت وضعیت آب و هوای ایران  تهویه ایران .بانک عکس و وکتور فروش عکس . طرح و وکتور فروش دوربین دوچشمی

طراحی سایت با آسمان پارس

با کلیک روی +۱ ما را در گوگل محبوب کنید