سرمقاله و یادداشت سردبیر این شماره به ترتیب به قلم دکتر رضا منصوری و محمدجواد ترابی است.

صفحه‌ی شما

در این صفحه که به انتشار نقد و نظر و پرسش‌های خوانندگان ماهنامه نجوم می‌پردازد، به آخرین نامه‌ها و عکس‌ها و نظرهای دریافت شده از طریق شبکه اجتماعی ماهنامه‌ی نجوم و پست الکترونیک و نامه‌هایی که کتباً به دفتر ماهنامه فرستاده شده است پرداخته شده و پاسخ‌ها و راهنمایی‌های لازم ارائه شده است.

یادداشت

در یادداشت این شماره، سعید صادقی مهر از راه و روش آموزش نجوم به روشن‌دلان و سبک ابداعی خود در این راه نوشته است.

تازه‌ها

در بخش تازه‌های شماره 229، محمد حسین الماسی از «تهدیدهای فضایی از نوع مریخی» خبر داده است. از اینکه داده‌های به دست آمده از ربات مریخ‌نورد کنجکاوی نشان داده شدت تابش‌های کیهانی در مریخ فوق‌العاده زیادتر از آن مقداری است که بدن انسان به ویژه در مدت زمان طولانی بتواند تحمل کند. خبری که قطعاً برای مسافران پروژه‌ی پر سر و صدای مارس- وان خوشایند نیست.

خبر دیگر مربوط به کشف سه سیاره­ی زیست‌پذیر فراخورشیدی متعلق به ستاره­ی Gliese 667 است. ستاره‌ای که در محدوده‌ی صورت فلکی عقرب است و 22 سال نوری از ما فاصله دارد.

در بخش دیگر تازه‌ها که به آخرین یافته‌های پژوهشی نجوم حرفه‌ای به زبان ساده می‌پردازد، سیما قاسمی در خبری با عنوان «ماده تاریک در قرص کهکشان» از سرنوشت چالش برانگیز ماده تاریک گفته است. ماجرا از این قرار است که داده‌های مختلف رصدی تأیید می‌کنند تقریبا یک چهارم ماده‌ی تشکیل‌دهنده‌ی عالم روشن است، یعنی از نوع ماده‌ی معمولی است که بر روی زمین می‌شناسیم و باقیِ آن ماده‌ی تاریک است. اما یکی از چالش‌های مهم پیش روی فیزیک‌پیشه‌ها و کیهان‌شناسان این است که این ماده‌ی تاریک چیست؟ این زمینه، یکی از مهم‌ترین زمینه‌های تحقیقاتی مشترک بین منجمان و فیزیک‌پیشه‌هاست. به‌هرحال تا به امروز در آزمایشگاه‌های زمینی ذره‌ای دیده نشده است که این مشخصات را داشته باشد و بتواند نامزد مناسبی برای ماده‌ی تاریک شود. عده‌ای از فیزیک‌پیشه‌ها سعی می‌کنند ذرات متفاوتی پیشنهاد کنند که قابل آزمودن از طریق رصد باشند و از طرفی با نظریه‌های فیزیکی سازگار باشند. منجمان رصدی هم دائم با رصد کهکشان‌ها و خوشه‌های کهکشانی، قیدهای جدیدی بر مشخصات این ماده به دست می‌آورند؛ یعنی می‌گویند این ماده باید چه نوع برهم‌کنشی داشته باشد و خواص آن چه باشد. به تازگی گروهی از فیزیک‌پیشه‌ها ذره‌ی جدیدی را به‌عنوان نامزدی برای ماده‌ی تاریک معرفی کرده‌اند که برخلاف نامزدهای قبلی با برهم‌کنش با ماده‌ی روشن می‌تواند در قرص کهکشان‌های مارپیچی هم جمع شود.