توضيحات:
با توجه به اهمیت رؤیت
هلال روزگاهی شوال و تأکیدات جناب مهندس رستمی مبنی بر اهمیت رؤیت هلال روزگاهی
رمضان برای کسب تجربه در رؤیت روزگاهی شوال، بر آن شدیم تا منطقه ای مناسب را
برای ثبت این دو هلال و جابجایی چند رکورد مهم انتخاب نماییم. پس بایستی امکاناتی
همه جانبه برای استقرار 2 روزه را در این منطقه مهیا می ساختیم. با تحقیق بر روی
کوهپایه های البرز و جمیع شرایط جوی به این نتیجه رسیدیم که به علت عبور جبهه
هوایی از شمال کشور بهترین مناطقی که شرایط جوی در آن بسیار مناسب باشد در میان
دامنه های البرز است. زیرا به علت عبور ماه از بخش جنوبی آسمان قرارگیری در جنوب
البرز باعث ورود ماه به غبار می شود. با این که گزینه های محتملی از جمله قله
دماوند پیش روی ما بود ولی دسترسی به این نقطه که فقط با هلیکوپتر امکانپذیر بود
کار رؤیت را بسیار مشکل می ساخت. بنابراین با تلاش دوست خوبم آقای فشارکی برنامه
ریزی لازم را برای ارتفاعات دیزین انجام دادیم. ایشان با هماهنگی و مساعدت
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، حمل و نقل به منطقه را به همراه دو دستگاه تئودولیت
فراهم کردند. از طرف دیگر مرکز نجوم شهر ری که بخش ستاد استهلال استان تهران در
آن نقطه متمرکز است، یک دستگاه تلسکوپ شکستی 120 میلیمتر اسکای واچر را به همراه
برخی لوازم جانبی و یک باتری 12 ولت در اختیار ما قرار دادند. باشگاه نجوم برج میلاد
نیز پایه و مقر EQ6 و یک باتری 12 ولت در اختیار ما
قرار داد و گروه در شام گاه دوشنبه 14 مرداد به منطقه اعزام شد.
لازم
به توضیح است که به علت بیمه نکردن ابزار توسط ستاد استهلال، یک تلسکوپ 16 اینچ
دابسونی متعلق به برج میلاد به ما داده نشد. در حالی که برای استقرار و تأمین انرژی
گروه نیاز به مواد غذایی و رفت و آمدهایی داشتیم متأسفانه تنخواه مورد نیاز کم
بود.
پس
از گذر از مسیر پر پیچ و خم جاده دیزین هنگام سحر به دکل مخابراتی رسیدیم. ولی
متأسفانه ستاد استهلال برای استقرار در دکل مخابراتی هیچ گونه هماهنگی انجام
نداده بود. با رسیدن به دکل مخابراتی به دلیل عدم هماهنگی ما را راه ندادند. فقط
فردی از افرادی که قبلاً در این دکل ما را برای استهلال شوال 1428 دیده بود بنده
را شناخت و با اصرارم مبنی بر قطبی کردن تلسکوپ اجازه داد تا ابزارها را پیش از
طلوع آفتاب نصب و قطبی کنیم. صبح هنگام زمانی که مأمور بازرسی برای تعویض شیفت
وارد دکل شدند علی رغم منع قانونی باز با مساعدت ایشان در محوطه ماندیم تا
هماهنگی های لازم صورت بگیرد. البته این هماهنگی که توسط ستاد استهلال استان
تهران صورت گرفت تا عصر طول کشید به طوری که در طی روز بچه ها برای در امان ماندن
از گزش آفتاب درون چادر گرما را تحمل می کردند.
پس
از استقرار و قطبی کردن تلسکوپ سریعاً با الاین 3 ستاره به سمت مشتری رفتیم و پس
از یافتن آن به سمت نسر واقع رفتیم که خطا گرفتیم. چون کابل اتصال به همراه
نداشتیم تلسکوپ را با هندکنترلر هدایت می کردیم. با برگشت به سمت مشتری تصمیم
گرفتیم تا عطارد، مریخ، رجل الجبار، ابط الجوزا، دبران و شباهنگ را به وسط کادر
بیاوریم تا از میزان دقت الاین مطلع شویم. دقت کار بسیار فوق العاده شده بود و
تمام اجرام به وسط چشمی می آمدند. در افق صبح گاهی و محلی که خورشید طلوع می کرد
کوه کلوم بستک با ارتفاع 4200 متر قرار داشت و حدود 10 درجه از افق بسته بود. پس
از انتظاری طولانی و در حالی که ماه به بالای کوه آمده بود به سمتش رفتیم. نور
خورشید رفته رفته زیاد می شد و سیاره مشتری که مات و مریخ که کم سو بودند با فیلتر
خاکستری بهترین کنتراست لازم را می دادند. با این همه هر چه تلاش کردیم هلال دیده نشد. تصمیم گرفتیم که از هلال عکاسی
و پردازش کنیم. در حین پردازش احساس خستگی شدید و نخوابیدن در شب قبل باعث شد تا
در چادر به خواب بروم. ساعت 9 صبح آقای احمدخانی مرا بیدار کردند و خبر از رؤیت
هلال دادند. آقای فشارکی نیز بلافاصله هلال را دیدند ولی هر چه تلاش کردم این
قدر چشمانم خسته و خواب آلود بود که نتوانستم هلال را ببینم. چشمی 25 میلمتر
پلوسل که چندین هلال مهم و حتی روزگاهی
را دیده بودیم چاره ساز شده بود. هلال تا ساعت 9:30 سه بار دیگر توسط آقای احمدخانی
دیده شد و هربار که پشت تلسکوپ قرار می گرفتم به علت خواب آلودگی موفق به مشاهده
هلال نمی شدم. پس از این ساعت دیگر هلال دیده نشد و ما پس از استراحت و تجدید
قوا کار رصد را آغاز کردیم تا بلکه رکورد هلال در روز را ترقی ببخشیم. سیاره مریخ
را بچه ها با تلسکوپ به سختی می دیدند. از حدود ساعت 12 ابرهای پراکنده به آسمان
هجوم می آوردند و شرایط نامساعدتر می شد و سرانجام با رصد سیاره زهره کار رویت
روزگاهی رمضان را به پایان رساندیم.
لازم
به توضیح است که دوست گرامی آقای احمدخانی موفق در هلال روزگاهی رمضان به ثبت
رکورد جدایی زاویه ای 8 در و 55 دقیقه ی قوسی شدند. با توجه به این که بنده در
چند رصد مختلف با ایشان بوده ام به نظرم به علت سال ها تجربه استهلال دقتی عالی
و چشمان تیزبینی در اختیار دارند.
از
عصر نیز گروهی مستندساز از صدا و سیما به جمع ما اضافه شدند و تا شب مشغول ضبط و
فیلم برداری از کارمان بودند و با توجه به رویت روزگاهی رمضان امیدها برای رویت
هلال روزگاهی شوال افزایش یافته است.
|