ستارهشناسان با استفاده از «رصدخانه اشعه ایکس چاندرای» متعلق به ناسا، گامی بزرگ در توضیح این نکته برداشتهاند که چرا ماده اطراف سیاهچاله عظیم مرکز کهکشان راه شیری از لحاظ اشعههای ایکس بینهایت ضعیف است.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این کشف مفاهیم مهمی برای درک سیاهچالهها در بر دارد.
تصاویر جدید چاندرا از سیاهچاله Sgr A* که حدود 26 هزار سال نوری از زمین فاصله دارد، نشان میدهد کمتر از یک درصد گاز موجود در درون دام گرانشی آن به نقطهای میرسد که بازگشتی به دنبال ندارد .این نقطه «افق رویداد» خوانده میشود و بخش اعظم گاز پیش از این که به این افق برسد، پس زده میشود و میتواند شفاف شده و منجر به انتشارات ضعیف اشعه ایکس شود.
یافتههای جدید نتیجه یکی از طولانیترین کمپینهای مشاهداتی است که تاکنون توسط چاندرا عملی شده است.
این سفینهفضایی در سال 2012، طی یک بازه پنجهفتهای، دادههایی را در خصوص Sgr A* جمعآوری کرد.
محققان از این بازه زمانی مشاهداتی برای گیراندازی تصاویر اشعه ایکس حساس و دقیق و همچنین اثرات انرژی گاز فوقداغشده در حال چرخش در اطراف Sgr A* استفاده کردند. جرم این سیاهچاله حدود چهار میلیون برابر خورشید است.
به گفته دانیل وانگ از دانشگاه ماساچوست و رهبر ارشد این مطالعه، دانشمندان تصور میکنند اکثر کهکشانهای عظیم دارای سیاهچاله غولپیکری در مرکزشان هستند، اما مطالعه این موضوع که ماده چگونه در نزدیکی آنها جاری میشود، به دلیل فاصله بیش از اندازه سیاهچالهها از محققان، دشوار است.
جرم کیهانی Sgr A* یکی از معدود سیاهچالههایی است که برای مشاهده این فرایند، به اندازه کافی به ستارهشناسان نزدیک است.
محققان دریافتند دادههای چاندرا در مورد Sgr A* مدلهای نظری که بر اساس آنها، اشعههای ایکس از تراکم ستارگان کوچکتر احاطهکننده سیاهچاله منتشر میشوند، را تایید نمیکند.
به جای آن، دادههای اشعه ایکس نشان میدهد گاز نزدیک سیاهچاله احتمالا از بادهای تولیدشده توسط توزیع دیسکیشکل ستارههای عظیم جوان ناشی شده است.
تصویر جدید چاندرا یکی از بهترین تصاویری است که تاکنون مخابره شده است.
دانشمندان حاضر در این پروژه در حال مشاهده Sgr A* هستند که گاز داغ منتشرشده توسط ستارگان مجاور را گیر میاندازد و آن را به سمت افق رویداد هدایت میکند.
به منظور غوطهور شدن بر روی افق رویداد، ماده گیرانداختهشده توسط یک سیاهچاله، باید گرما و نیروی حرکت آنی از دست دهد و انتشار ماده امکان رخداد این موضوع را میدهد.
بخش اعظم گاز باید بیرون ریخته شود، به طوری که میزان کوچکی از آن بتواند به سیاهچاله برسد.
برخلاف آنچه برخی تصور میکنند، سیاهچالهها هر آن چه را که به سمت آنها کشیده میشود، نمیبلعند و مصرف بخش عمده غذا برای Sgr A* نیز دشوار است.
گاز در دسترس Sgr A* بسیار افشانه و فوقداغ است، بنابراین امکان گیراندازی و بلعیدن آن برای سیاهچاله دشوار است.
سیاهچالههای پرخوری که کوازارها را نیرودهی کرده و مقادیر عظیم تشعشع را تولید میکنند، دارای مخازن گازی بسیار خنکتر و متراکمتر از Sgr A* هستند.
افق رویداد Sgr A * سایه و ابهامی را بر روی ماده درخشان احاطهکننده سیاهچاله ایجاد میکند.
این تحقیق میتواند به تلاشهایی که از رادیوتلسکوپها برای مشاهده و درک این سایه استفاده میکنند، کمک کند.