وضعیت رویت پذیری هلال روزگاهی و شامگاهی شوال 1435

رصد هلال ماه از جمله فعالیتهای جذاب در حوزه ی نجوم آماتوری است که هر ماه علاقمندان زیادی در گوشه و کنار کشور و جهان به آن می پردازند ، رویت هلال ماه علاوه بر جنبه های علمی آن از جنبه ی شرعی و دینی نیز از اهمیت خاصی برخوردار است . در بین ماههای قمری ، ماه رمضان و شوال به دلیل روزه داری و شبهای گرانقدر قدر ، برای عموم مردم از حساسیت بیشتری برخوردار می باشد ،به همین دلیل ، تب و تاب رویت هلال ماه و سئوالات مردم در این خصوص بیشتر از مواقع دیگر می باشد ، مهمترین سئوال مردم در این ایام این است که عید فطر چه روزی است ؟

در پاسخ به این سئوال باید به این نکته ی مهم اشاره کرد که رویت هلال ماه دو جنبه ی فقهی و علمی دارد که رصدگران و گروههای نجومی موظف به انجام رصد بصورت علمی و تخصصی می باشند و نتیجه ی رصد را از طریق ستادهای استهلال استانی در اختیار ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری قرار میدهند و هیچ گونه ورود و اظهار نظری به مبحث اعلام عید فطر نخواهند داشت ، ضمن اینکه تاکید میگردد بحث اعلام زمان عید فطر به عهده ی حاکم شرع و مراجع عظام تقلید می باشد .

امسال برای رویت هلال ماه شوال 1435 همانند سالهای گذشته ، بیش از 100 گروه رصدی عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری از سراسر ایران در روزهای یکشنبه و دوشنبه اقدام به رویت هلال ماه می نمایند ، احتمال رویت هلال ماه در روز یکشنبه بسیار ضعیف و نیازمند تمهیدات ویژه ای است و بر اساس معیارهای رویت پذیری ، در هیچ نقطه از کشور حتی با تلسکوپ هلال ماه پس از غروب خورشید رویت پذیر نخواهد بود. از طرفی روز دوشنبه 6 مرداد ماه هلال در پهنه ی کشور با دوربین دوچشمی قابل رویت خواهد بود البته شرایط رصدی از شمال به سمت جنوب شرقی کشور به مراتب بهتر میشود به نحوی که به عنوان مثال رویت هلال ماه شوال 1435 در غروب روز دوشنبه 6 مرداد 93 در مناطق شمالی کشور نیاز به دوربین های دوچشمی متوسط و در منطقه ی چابهار نیاز به ابزار رصدی ندارد و با چشم غیر مسلح قابل مشاهده خواهد بود .

نگاهی دقیقتر به مبحث رویت هلال شوال 1435 هجری قمری در ایران

مقارنه ی ماه و خورشید برای هلال شوال 1435 روز یکشنبه 5 مردادماه 93 برابر با 29 ماه مبارک رمضان و 27 ژولای 2014 در ساعت 2:11:55 به وقت مرکز کشور در حالی روی میدهد که مرکز ماه حدود پنج و نیم درجه با مرکز خورشید فاصله دارد . این عرض دایره البروجی منفی ماه ، نوید یک رصد نفس گیر و جذاب را برای رصدگران به همراه خواهد داشت .

در بعدازظهر این روز (لحظه ی غروب خورشید) ، مشخصات هلال ماه برای پنج نقطه ی شاخص کشور به صورت زیر خواهد بود :

	مشهد	چابهار	یزد	خرمشهر	ماکو
ساعت غروب خورشید	20:41:55	19:15:42	19:53:51	20:15:02	20:49:55
ساعت غروب ماه	20:40:42	19:23:33	19:56:17	20:19:47	20:46:58
مکث ماه	00:00:59-	00:06:51	00:03:01	00:04:45	00:02:14-
ارتفاع ماه در لحظه ی غروب خورشید	01:02:30-	00:36:31	00:20:07-	00:01:22-	01:20:40-
فاز ماه	060%	058%	061%	063%	066%
جدایی زاویه ای	8:49:20	8:29:16	8:49:07	8:55:24	9:16:31
ضخامت قسمت میانی ماه	17/0	16/0	17/0	18/0	19/0
اختلاف سمت	8:49:19-	8:21:22-	8:47:49-	8:52:09-	9:16:10-
سن ماه	00:16:30	00:16:4	00:16:42	00:17:06	00:17:38
فاصله ی ماه تازمین	406452	406446	406455	406461	406469

برای قضاوت بهتر در مورد وضعیت رویت پذیری هلال ماه در غروب روز یادشده ، نقشه های رویت پذیری این هلال را بر اساس معیار های عوده ، یالوپ و رصدخانه ی آفریقای جنوبی مشاهده نمایید :

طبق داده های جدول و نقشه های فوق ، هلال ماه شوال 1435 در شامگاه یکشنبه 5 مرداد ماه 93 در هیچ نقطه از کشور حتی با ابزار رصدی و تلسکوپ قابل مشاهده نخواهد بود ، تنها قسمتهایی از مرکز و جنوب قاره ی آفریقا و قاره ی آمریکای جنوبی قادر به رویت این هلال با ابزار و در قسمتی از این مناطق با چشم عادی هستند .

اما نکته ای که باید در اینجا به آن پرداخت خطا پذیر بودن معیارهای رویت پذیری است که بارها و بارها در برخی رصدها ، به اثبات رسیده و پیش بینی آنها را به چالش کشیده است .

برای اینکه این موضوع برای دوستان ملموس تر شود ذهنتان را به رصد هلال شوال 1434 (سال گذشته) که در آن ، مشخصه های هلال ماه در بسیاری موارد به هلال شوال امسال نزدیک و شبیه بود معطوف نمایید :

	شوال 1434	شوال 1435
مکث ماه	00:01:36	00:02:38
ارتفاع ماه در لحظه ی غروب خورشید	00:32:52-	00:12:45-
فاز ماه	070%	062%
جدایی زاویه ای	9:31:20	8:53:59
ضخامت قسمت میانی ماه	21/0	18/0
سن ماه	00:17:36	00:16:54
فاصله ی ماه تازمین	399145	406458

در رصد هلال شوال امسال در غروب روز یکشنبه 5 مرداد ، ماه در فاصله ی بیشتری از زمین قرار دارد و فاز ، ضخامت ، جدایی زاویه ای ماه ، اندکی کمتر از هلال مشابه آن در شوال سال قبل می باشد اما بنظر میرسد چنانچه شرایط رصدی مناسب ، فراهم و رصد در نهایت دقت ، حوصله و با استفاده از تلسکوپ های قوی انجام پذیرد رویت هلال از ساعت 16 روز یکشنبه محتمل و ثبت هلال با روش های عکسبرداری حتمی خواهد بود .

در سال گذشته ، سه گزارش دقیق و مهم در خصوص رویت هلال روزگاهی شوال 1434 در روزچهارشنبه 16 مرداد ماه 92 برابر با 29 رمضان منتشر شد که هر سه آنها توسط رصدگران متبحر و زبده ی کشور انجام شده بود ، استفاده از ابزار مناسب ، قرار گیری در بهترین نقاط آب و هوایی که در آن آسمان شفاف و عاری از غبار وجود داشت در کنار تجربه و تخصص بالا مهمترین دلیل موفقیت این رصدگران عزیز قلمداد شد .

رصدهای دیگری هم در کارنامه ی موفق رصدگران هلال ماه ثبت شده که بررسی آنها و مقایسه ی آنها با هلال شوال امسال نتایج جالبی را مشخص میکند :

تاريخ	طول	عرض	ارتفاع	ضخامت	جدايي	فاز	فاصله	ابزار	نوع هلال	راصد	مکان
28-4-2006	29:13	53:34	3180	0.18	8.50	0.60	370	"14	شامگاهی	شريفی	خرمن کوه فارس
11-10-2007	249:01	32:26	960	17/0	8.74	0.55	406	"8	شامگاهی	استم	تاکسون آريزونا
16-5-2007	33:58	51:09	1770	0.21	9.16	0.74	360	"10	صبحگاهی	احمديان	نياسر کاشان

وضعیت رویت پذیری هلال ماه شوال 1435 در غروب روز دوشنبه 6 مرداد ماه 93 برابر با 30 رمضان 1435 و 28 ژولای 2014 :

قبل از هر چیز مشخصات و پارامترهای هلال را در لحظه ی غروب خورشید در نقطه ای واقع در مرکز کشور مرور می کنیم :

دوشنبه 6 مرداد ماه 93
غروب خورشید	20:05:18
غروب ماه	20:43:14
مکث ماه	00:38:12
ارتفاع ماه در لحظه ی غروب خورشید	6:53:36
فاز ماه	2:75
جدایی زاویه ای	18:39:18
ضخامت قسمت میانی ماه	77/0
سن ماه	1:16:54
فاصله ی ماه تازمین	406458

در ادامه نقشه رویت پدیری این هلال را در غروب روز دوشنبه 6 مرداد بر اساس معیاره عوده ملاحظه کنید :

" نقشه ی رویت پذیری هلال شوال 1435 در غروب روز دوشنبه 6 مرداد ماه 93 بر اساس معیار عوده "

کشور ایران در منطقه ی صورتی رنگ واقع شده که تفسیر آن ، حاکی از رویت این هلال با کمک ابزار می باشد البته هر چه رصدگاه ما به نقاط جنوبی و خصوصاً جنوب شرقی کشور نزدیک باشد رویت این هلال آسان تر خواهد بود و حتی نیاز به ابزار رصدی در این رصدگاهها کمتر محسوس می شود .