نخستین شماره سال ۱۳۹۴ ماهنامه نجوم همراه با تازه‌هایی از داده‌های اخیر مأموریت سپیده‌دم و کلیپر که در جست‌وجوی نشانه‌هایی از حیات در منظومه شمسی هستند منتشر شد. گزارش و گفت‌وگوی کامل خبرنگار نجوم با مدیران طرح رصدخانه ملی درباره آینه این تلسکوپ منتشر شده است. آسمان این ماه نیز به توضیحاتی درباره زمان تحویل سال و آسمان ماه فروردین اختصاص یافته است. ژرفای این شماره نیز به بررسی آخرین داده‌های ماهواره پلانک پرداخته است. این شماره ماهنامه نجوم همراه با «تازه‌های سال» است که در آن به خلاصه‌ای از مهم‌ترین خبرهای نجومی و فضایی سال اخیر اشاره شده است.
جهانی که پلانک دید
سال‌ها پیش در کتاب‌های نجومی و کیهان‌شناسی واژه‌هایی مثل انرژی تاریک و انبساط کیهان و نظریه‌ای همچون تورم کیهانی دیده نمی‌شد. کیهان‌شناسی علمی است بسیار نوپا و در مدتی به کوتاهی عمر یک انسان، درک بشر از کیهان و به ویژه جهان اولیه، به کلی تغییر کرده است. اما این سوال که روند تغییر این بینش کیهانی با همین سرعت ادامه پیدا خواهد کرد یا خیر، سوالی دشوار است. در ژرفای این شماره، حسن فیروزجاهی و صدرا جزایری آخرین نتایج و داده‌های تلسکوپ فضایی پلانک را که بهمن ماه امسال منتشر شد، بررسی کرده‌اند. این داده‌ها دقیق‌ترین اطلاعاتی هستند که بشر تا به امروز از کیهان بزرگ مقیاس به دست آورده است.
آینه رسید؛ نقطه سر خط
شنبه دوم اسفند ۱۳۹۳، برای مجریان طرح رصدخانه ملی ایران و برای جامعه نجوم کشور و در کل برای جامعه علمی ایران روزی به یاد ماندنی و نقطه عطفی در پروژه رصدخانه ملی محسوب می‌شود. در این روز از آینه تلسکوپ رصدخانه ملی، آینه‌ای که پس از سال‌ها پشت سر گذاشتن فرآیند سفارش، ساخت و آزمایش وارد کشور شد و در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی (IPM) از آن رونمایی شد. آینه اصلی تلسکوپ رصدخانه ملی ایران با حضور جمعی از مسئولین علمی کشور از جمله وزیر علوم و معاون علمی و فناوری رییس جمهور و معاون پژوهشی و همچنین معاون حقوقی و امور مجلس وزیر علوم رونمایی شد. گزارش کامل مراسم رونمایی، مشخصات فنی این آینه و گفت‌وگویی که محمدحسین الماسی با مدیران طرح رصدخانه ملی درباره آینه و پیشرفت دیگر مراحل این پروژه انجام داده است، در این مطلب دنبال کنید.
در جست‌وجوی اتم‌های گم‌شده
با افزایش بی‌سابقه داده‌های دقیق رصدی در ۲۰ سال گذشته، کیهان‌شناسی در عصر طلایی خود قرار گرفته است. با افزایش دانسته‌های ما از کیهان، بر میزان پرسش‌هایمان نیز افزوده شده است. در سال‌های اخیر، نتایج رصدهای متعدد حاکی از این هستند که اتم‌ها فقط حدود ۵ درصد محتوای عالم هستند و این ماده و انرژی تاریک است که بقیه عالم را شامل می‌شود. مقاله فرهنگ حبیبی اما درباره همان ۵ درصد اتم‌های آشنا است که از قضا نیمی از آن‌ها، از چشم ما پنهان هستند و ما تابش نوری از آن‌ها نمی‌بینیم.
مأموریت غیرممکن
پروژه مارس وان را تا چه حد می‌توان جدی گرفت؟ همزمان با انتخاب ۱۰۰ نفر نهایی برای سفر بی‌بازگشت به مریخ، پوریا ناظمی در این مقاله، از غیرممکن بودن این مأموریت تا چند سال آینده و به این شکل نوشته است. ادعاهای مارس وان آشکارا نشان از چیزی دارد که در بهترین و خوش‌بینانه‌ترین حالت می‌توان آن را ناآگاهی مسئولان این طرح دانست و در نگاهی بدبینانه‌تر آن را نوعی سوءاستفاده تبلیغاتی. این یادداشت به برخی از چالش‌های پیش روی این پروژه پرداخته است.
جدال با ابرها
گزارشی از برگزاری ماراتن مسیه سال ۹۳
با وجود این‌که منجمان آماتور در طول سال بارها برای رصد آسمان سفر می‌کنند و در رصدگاه‌های گوناگون در جای‌جای ایران به دنبال کشف زیبایی‌های آسمان شب هستند، رصد پایان سال برای آن‌ها رنگ و بوی دیگری دارد. هر سال با نزدیک‌تر شدن به اواخر سال زمزمه‌های برگزاری ماراتن مسیه به گوش می‌رسد. این زمان بهترین فرصت برای رصد همه ۱۱۰ جرم فهرست مسیه در طول یک شب است. امسال سومین سال متوالی بود که ماهنامه نجوم با هدف آموزش و ایجاد فضایی برای یک رقابت نجومی مسالمت‌آمیز، ماراتن مسیه را برگزار کرد. گزارش کامل و مصاحبه کوتاهی با برگزیدگان رقابت امسال را در گزارش سپیده شعرباف از ماراتن مسیه ۹۳ بخوانید.
هدیه نوروزی ماهنامه نجوم در این شماره تقویم نجومی سال ۱۳۹۴ است که در صفحات وسط ماهنامه قرار گرفته است.
واقعیت افزوده این شماره ماهنامه نجوم را در مقاله ژرفا «جهانی که پلانک دید» صفحه ۱۴و گزارش ماراتن مسیه ۹۳ «جدال با ابرها» در صفحه ۴۴ دنبال کنید. برای مشاهده واقعیت افزوده کافی است دوربین گوشی یا تبلت خود را که برنامه رویت واقعیت افزوده روی آن نصب شده است، بر روی تمام صفحه مورد نظر بگیرید و محتوا را مشاهده کنید.فهرست کامل مطالب این شماره‌ی ماهنامه نجوم را در لینک زیر مشاهده کنید:http://nojum.ir/fa/magazine/issue/246/default.aspx