گزارش برگزاري برنامه هاي هفته و روز نجوم در سال 1385

انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد، خانه نجوم، گروه نجوم دانشگاه فردوسي و گروه نجوم دانشگاه خيام

بر طبق جدول برنامه‌هاي ارائه شده قبل از آغاز هفته و روز نجوم، فعاليتهاي زير توسط اعضاي انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد و يا با همكاري اين انجمن صورت پذيرفت:

شنبه 9 ارديبهشت 1385:

1-  همزمان با آغاز هفته نجوم در ايران، نمايشگاهي از عكس، پوستر، ابزار نجومي و ماكتهاي گوناگون در خانه نجوم مشهد واقع در فرهنگسراي غدير برپا گشت. هرچند اكثريت قريب به اتفاق بازديدكنندگان اين نمايشگاه را دانش‌آموزان تشكيل مي‌دادند، اما امكان بازديد براي عموم علاقه‌مندان فراهم بود. در طول هفته نجوم حدود 1200 دانش‌آموز از نمايشگاه خانه نجوم مشهد بازديد كردند و از توضيحات كارشناسان اين مجموعه بهره بردند.

2- با تاريك شدن هوا در شامگاه 9  ارديبهشت، آقاي مهندس گوهريان (از اعضاي فعال انجمن نجوم آماتوري آسمان توس) در جمع علاقه مندان به علم نجوم در دبيرستان زنده ياد صادقي حاضر گشت و پس از معرفي مقدماتي علم نجوم و جهان هستي، به  پرسشهاي دانش‌آموزان پاسخ داده شد، از جملۀ اين سؤالات مي توان به نحوه شكلگيري ستارگان (تولد ستارگان) و مرگ آنها، منظومه شمسي، ماه و ... اشاره كرد. در پايان توسط تلسكوپ مستقر در حياط دبيرستان به رصد اجرام آسماني (هلال زيباي ماه، سياره زحل و مريخ) پرداخته‌شد. استقبال دانش‌آموزان بسيار خوب بود تا حدي كه در برخي موارد كنترل آنان براي ديدن اجرام مشكل مي‌گرديد!  در كنار دانش‌آموزان مسؤولين محترم دبيرستان نيز از رصد ماه و سيارات لذت مي‌بردند.

3- گروه نجوم انجمن علمي فيزيك مركز آموزش عالي خيام مشهد (دانشگاه خيام) نيز با برگزاري همايشي در ابتداي هفته نجوم نمايشگاه سه‌روزه خود را افتتاح كرد. در اين همايش ضمن معرفي گروه نجوم و فعاليتهاي آن، آقاي محمد مهدي مطيعي (از انجمن نجوم آماتوري آسمان توس) در رابطه با خلقت جهان به ايراد سخن پرداخت.

در پايان همايش حضار به سمت نمايشگاه راهنمايي شدند. گفتني است در اين مراسم آقاي دكتر جمشيد قنبري‌، رياست محترم انجمن نجوم ايران و آقاي دكتر طيراني از اعضاي هيات امناي اين دانشگاه حضور داشتند.

بعد ازظهر اين روز نيز آقايان حسين قربان‌نژاد، محمد جواد صفاران و محمد مهدي مطيعي (از انجمن نجوم آماتوري آسمان توس ) پذيراي دانشجويان دانشگاه خيام براي رصد آسمان بودند.

يكشنبه 10 ارديبهشت 1385:

علاوه بر امكان بازديد عموم علاقه‌مندان از نمايشگاه نجوم در فرهنگسراي غدير، اعضاي انجمن آسمان توس از حوالي ساعت 16 در فرهنگسراي بهشت مشهد حضور يافتند تا ضمن پاسخ به پرسشهاي دانش‌آموزان و دانشجويان در دفتر انجمن پس از تاريكي هوا امكان رصد اجرام سماوي براي عموم مردم فراهم گردد. در خلال برنامه رصد فيلم سفر كيهاني نيز در فضاي باز محوطه فرهنگسرا به نمايش در آمد.

دوشنبه 11 ارديبهشت 1385:

1- خانه نجوم مشهد با برگزاري كارگاهي ضمن نمايش تصاوير ساده‌اي از سيارات منظومه شمسي، سحابيها و كهكشانها كودكان و نوجوانان بازديدكننده از اين مجموعه را به طراحي و نقاشي نجومي ترغيب نمود. نمونه‌اي از بهترين كارهاي ارائه شده انتخاب شد و به بهترين آنها هدايايي به رسم يادبود اهدا گشت. 2- پژوهشسراي دانش‌آموزي ملاصدار، وابسته به آموزش و پرورش ناحيه 3 مشهد، به پيشنهاد انجمن نجوم آماتوري آسمان توس ضمن برگزاري يك نشست نجومي از ساعت 17 الي 20 با دعوت از دانش‌آموزان علاقه‌مند اين ناحيه گروه نجوم دانش‌آموزي ناحيه 3 آموزش و پرورش  (برادران) را فعال نمود. در ابتدا، محمد مهدي مطيعي (از انجمن نجوم آماتوري آسمان توس) دربارة اهداف برگزاري اين همايش و برنامه هاي آتي گروه نجوم سخناني را مطرح نمود. سپس آقاي سيد محمد نقوي زاده، دانش آموز پاية دوم متوسطه، دربارة علم نجوم و شاخه‌ها و فوايد آن به اجمال و اجزاي منظومة شمسي صحبت كرد. در ادامه آقاي مجتبي دياني، دانش آموز پاية سوم متوسطه، دربارة دانش نجوم در گذشته و كاربردهاي آن و ابزارهاي ساخته شده توسط بشر و نيز دربارة اسطرلاب بطور خاص مطالبي را ايراد كرد. پس از وي آقاي محمد جواد صفاران (عضو انجمن نجوم آماتوري آسمان توس و مسؤول خانه نجوم مشهد) دربارة كار با تلسكوپ و قسمتهاي مختلف آن صحبت نمود. در پايان مراسم نيز رصد ماه و سيارات زحل، مريخ و مشتري با استفاده از تلسكوپ 12 سانتي‌متري (Tall 120) پژوهش سرا انجام شد.

قرار شد جلسات هفتگي اين گروه به صورت مرتب و خارج از بازه امتحاني دانش‌آموزان برگزار گردد.

3- روز دوشنبه 11/2/85 با هماهنگي قبلي جناب آقاي زحمتكش (سرگروه فيزيك ناحيه 4 آموزش و پرورش) تعدادي از علاقه مندان به آسمان شب به سرپرستي خانم عطايي (مسؤول زيرگروه آلودگي نوري انجمن نجوم آماتوري آسمان توس) در محل دبيرستان زكيه گردهم آمدند. قبل از غروب خورشيد و در فرصت پيش آمده تا رسيدن مسؤولين مدرسه دقايقي به توضيح در مورد چگونگي كار با تلسكوپ و انواع آن و همچنين رصد ماه در آسمان روشن پرداخته شد. پس از ورود آقاي زحمتكش  دانش آموزان در كلاسي جهت برگزاري جلسه پرسش و پاسخ جمع شدند. اين جلسه كه تا تاريكي آسمان به طول انجاميد در ابتدا با توضيحاتي در مورد هفته و روز نجوم آغاز شد و با سؤالاتي در مورد چگونگي حركت زمين و ماه، ساختار سحابيها، چگونگي رصد آنها، آلودگي نوري  و تحول و مرگ ستارگان ادامه يافت. اين برنامه با رصد اجرام پرنوري همچون ماه، زحل، مشتري و تعدادي از خوشه هاي پرنور آسمان خاتمه يافت.  آنچه بيشتر از همه  موجب هيجان رصدگران اين برنامه شده بود، ديدن نيمه تاريك ماه در نور زمين بود. اين برنامه  در ساعت 20:30  به پايان رسيد.

همچنين برنامه مشابهي در دبيرستان دخترانه امام رضا (ع)، واحد سجاد، با همكاري صميمانه سركار خانم شيخ نظامي و پدر بزرگوارشان برگزار شد. به دليل زياد بودن تعداد مشتاقان اين برنامه  قسمت عمده اي از برنامه رصد توسط آقايان دياني و عطار (از اعضاي انجمن آسمان توس) و با تلسكوپ 8 اينچ مجموعه مدارس امام رضا (ع) برگزار گرديد. با وجود ابري بودن قسمت زيادي از آسمان اين برنامه با استقبال قابل توجه مسئولين و دبيران اين مدرسه مواجه شد به طوريكه جرقه اوليه تشكيل هسته نجوم در اين مراسم زده شد و خانم شيخ نظامي مسؤول پيگيري و راه اندازي آن گرديدند.

سه شنبه 12 ارديبهشت 1385:

1- در خانه نجوم مشهد كارگاه آشنايي با منظومه شمسي برگزار گرديد. مخاطبان اين كارگاه دانش‌آموزان مقاطع راهنمايي و دبستان بودند كه با خورشيد، سيارات و ساير اجزاي منظومه شمسي آشنا شدند. اين برنامه از ساعت 8 الي 14 در خانه نجوم مشهد براي بازديدكنندگان در چند بخش ادامه داشت.

2- از ساعت 17 الي 19 به مناسبت هفته نجوم، همایشی در محل پژوهشسرای ناحیه 3  آموزش و پرورش (پژوهشسراي ملاصدرا) ويژه خواهران برگزار شد. این همایش به پیشنهاد انجمن نجوم آماتوری آسمان توس  و با حضور آقای مطیعی مسئول این انجمن برگزار گرديد.

شرکت کنندگان در این مراسم دانش آموزان دختر مدارس ناحیه 3 بودند که توسط پژوهشسرا دعوت شدند.

مراسم در ساعت 17 با مقدمه ای در باب نجوم، فوايد آن و موقعيت فعلي آن در جامعه و نيز لزوم توجه بيشتر به اين علم توسط آقای مطیعی آغاز شد. پس از آن به ترتیب به مباحث منظومه شمسی ، عکاسی نجومی و ساعت آفتابی آنالماتیکی پرداخته شد سپس فیلم سفر کیهانی به منظور آشنایی شرکت کنندگان با مسافتهای کیهانی و همچنین موقعیت زمین در فضا پخش شد. سخنرانان اين همايش خانم شبنم پردل با موضوع منظومه شمسی، خانم آرزو کیال با موضوع عکاسی نجومی و خانمها عاطفه افسری و فاطمه شهركي با موضوع ساخت ساعتهای آفتابی آنالماتیکی در مدارس، بودند.

حضار در ساعت 19 در صحن حیاط دبیرستان سعدی جنب پژوهشسرا با تلسکوپ TAL 120  به رصد ماه، زحل، مريخ و مشتري پرداختند.

لازم به ذکر است که تصمیم گرفته شد که این جلسات به طور منظم ادامه يابد و گروه نجوم پژوهشسراي ناحيه 3 به طور جدي فعاليتهاي خود را برنامه‌ريزي و اجرا نمايد.

3- در اين روز نيز اعضاي انجمن آسمان توس از ساعت 16 در فرهنگسراي بهشت مشهد حاضر شدند تا هم به راهنمايي علاقه‌مندان به نجوم بپردازند و هم امكان رصد اجرام سماوي براي عموم مردم در محوطه فرهنگسراي بهشت را فراهم آورند.

چهار شنبه 13 ارديبهشت 1385:

1- در اين روز نيز خانه نجوم در ساعت كاري خود پذيراي عموم علاقه‌مندان به نجوم بود.

2- بر طبق برنامه قرار بر آن بود كه برنامه رصدي ويژه‌اي براي دانش‌آموزان و دبيران دبيرستان شاهده امام خميني (ره) برگزار گردد، اما به دليل مقارن شدن اين برنامه با يكي از امتحانات دانش‌اموزان اين دبيرستان، اعضاي انجمن آسمان توس در محل پژوهشسراي ناحيه 4 آموزش و پروش حاضر شدند و پذيراي دبيران فيزيك اين ناحيه پس از اتمام جلسه كاري آنها گشتند.

3- برنامه رصدي ويژه دانشجويان دانشگاه خيام نيز به دليل امتحانات اين دانشجويان ملغي گرديد.

پنج شنبه 14 ارديبهشت 1385:

1- در فرهنگسراي بهشت برنامه ويژه "نجوم و كودك" با حضور دست‌اندركارن برگزاري باشگاههاي نجوم كودكان مشهد برگزار گرديد. نقاشي، رصد، پخش فيلم و آموزش برخي مفاهيم ساده نجومي از اهم فعاليتهاي انجام شده در اين برنامه بود كه از ساعت 16 الي 20 به طول انجاميد.

2- با هماهنگي به عمل آمده با رستوران "پديده" شهر شانديز و استقبال مديريت اين رستوران، عده‌اي از اعضاي انجمن از حوالي ساعت 19 در فضاي باز داخل رستوران مستقر شدند و امكان رصد آسمان به همراه توضيحات لازم را براي ميهمانان حاضر فراهم نمودند. اين برنامه تا ساعت 23:30 ادامه يافت. هدف از برگزاري چنين رصدهايي جلب توجه عموم مردم و مخصوصاً اقشار مختلف صنفي به علم نجوم و معرفي فعاليتهاي نجومي به عنوان يكي از بهترين گزينه‌ها براي پر كردن اوقات فراغت مي‌باشد.

3- همزمان با برنامه‌هاي فوق گروه نجوم آفرينش به سرپرستي خانم ناديا زرقي (از اعضاي انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد) ويژه‌ برنامه‌اي از ساعت 16 الي 21 به شرح زير در آموزشکده  عا لی الزهراء (س) و با حمایت انجمن نجوم آماتوری آسمان توس، به اجرا گذاشتند:

گروه نجوم آفرينش به مناسبت روز نجوم افتتاح گرديد. این مرکز دارای 50 نفر عضو مي‌باشد. افتتاحیه مراسم با خوش آمد گویی جناب آقای عباسی مدیر گروه فیزیک آموزشکده آغاز شد. پس از آن سخنرانيهايي تحت عنوان "چرا نجوم؟!" توسط آقاي مطيعي، "ساعت آفتابي آنالماتيكي" توسط آقاي مهندس گوهريان و "ستاره های شهرمان کجا رفتند؟" توسط خانم عطايي ايراد گرديد. پس از اتمام سخنرانی ها تمام علاقه مندان پس از مشاهده يك فيلم نجومي  با تجهیزات این آموزشکده به رصد ماه، مشتری، زحل و مریخ با ذوق وشوق تمام پرداختند.

قابل ذكر است كه ساخت يك ساعت آفتابي آنالماتيكي در آموزشكده الزهرا (س) تحت نظارت انجمن نجوم آسمان توس به سرپرستي آقاي مهندس گوهريان آغاز گرديده است.

اضافه مي‌نمايد این آموزشکده حدود 4000 دانشجو دارد که در رشته های گرافیک، نقاشی، کامپیوتر، معماری، الکترونیک و... مشغول به تحصيل می‌باشند. به همین سبب در هفته ملی نجوم کارگاههای متنوعی اعم از کارگاههای نقاشی نجومی، کارگاه تصویر سازی نجومی، کارگاه پوستر سازی نجومی، کارگاههای طراحی آرم و ... در این آموزشکده برگزار شد. همچنین مسابقاتی از قبیل تزیین نجومی کیک، شعر نجومی، داستان تخیلی نجومی و... نيز به اجرا در آمد. همچنین شبهای زوج هفته نجوم به رصد اجرام و شبهای فرد به نمایش اسلاید اختصاص داشت. لازم است از سرکار خانم افتخاری، سرکار خانم میر رضایی و سرکار خانم رومینا و نيز گروه فیزیک آموزشکده تشکر و سپاسگزاري نماييم.

جمعه 15 ارديبهشت 1385 (روز نجوم):

1- برگزاري اوليــن مسابقه سراسري نجوم در مشهد از ساعت 9 الي 11:30 صبح.

عوامل اجرايي (مدير و ناظر محترم) از ساعت 8:30 صبح در محل برگزاري كه از قبل بررسي و هماهنگي لازم در ارتباط با آن انجام شده بود، حضور يافتند. در ساعت 8:56 شركت‌كنندگان با تلاوت آياتي چند از كلام‌الله مجيد براي آغاز مسابقه آماده گرديدند و رأس ساعت 9:00 با گشودن وفك پلمب پاكت سؤالات در حضور ناظر محترم و توزيع پاسخنامه‌ها و دفترچه سؤالات مسابقه آغاز گرديد.

در ساعت 10 صبح پذيرايي مختصري از شركت‌كنندگان به عمل آمد و در ساعت 11:30 (با هماهنگي به عمل آمده با آن ستاد محترم) مسابقه خاتمه يافت.

2- اكثر اعضاي فعال انجمن ساعاتي قبل از تاريك شدن هوا (حدود ساعت 16) در محلهاي پيش‌بيني شده در پاركهاي ملت و كوهسنگي مشهد حضور يافتند و تجهيرات و لوازم مورد نظر براي استقبال از عموم علاقه‌مندان را مستقر نمودند. تعداد كثيري از خانواده‌ها، جوانان، نوجوانان و كودكان به سمت گروههاي مستقر مي‌آمدند و پس از اطمينان از رايگان بودن برنامه دوستان و آشنايان خود را نيز به تماشاي آسمان و شنيدن توضيحات منجمان آماتور دعوت مي‌كردند.

نكته جالب توجه در برنامه‌هاي امسال روز نجوم، حضور دانش‌آموزان دبيرستان فرزانگان مشهد در پارك ملت به همراه خانواده‌هايشان بود. اين دانش‌اموزان ضمن به همراه داشتن ماكتهاي نجومي به بازديدكنندگان مفاهيمي چون دايره‌البروج، منطقه‌البروج و نيز بروج دوازده‌گانه را به خوبي معرفي مي‌كردند.

برنامه هاي روز نجوم تا حدود ساعت 24 ادامه داشت.

اما در طول هفته نجوم فعاليت جالب ديگري نيز توسط انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد صورت پذيرفت. فرمهايي را آماده نموديم كه در آنها دو سؤال از مخاطبين پرسيده ‌شد:

1- تعداد سيارات منظومه شمسي چند تاست؟

2- در صورت پاسخ صحيح به سؤال اول، سيارات منظومه شمسي را به ترتيب فاصله از خورشيد نام ببريد.

نتايج حاصله نشان مي‌دهد كه هنوز كارهاي بسياري براي ترويج علم نجوم بايد انجام پذيرد:

تعداد كل افراد مورد سؤال: حدود 700 نفر (از سنين مختلف، حداقل 13 سال و از اقشار مختلف جامعه: دانش آموز، دانشجو (كارداني،كارشناسي، كارشناسي ارشد، دكترا)، عضو هيات علمي دانشگاهها، كارمند، كارگر، شغل آزاد، معلم (رشته هاي مختلف) و ... ، البته دانشجويان فيزيك كه در كلاسهاي نجوم شركت داشته اند و يا به گونه اي با گروههاي نجومي در ارتباط بوده اند و نيز اعضاي گروههاي نجومي از آمار حذف شده اند..

تعداد پاسخ صحيح به سؤال اول: 37 نفر! (حدود 5 درصد!!)

تعداد پاسخ صحيح به سؤال دوم: 15 نفر! (حدود 2 درصد از كل!!!)

اين درحالي است كه افراد فوق به گونه اي به دليل علاقه به نجوم در يكي از برنامه هاي نجومي هفته و روز نجوم شركت نموده بودند. قضاوت در مورد ساير اقشار جامعه كه شايد حتي سالها فرصت نگريستن به آسمان را نمي يابند به شما واگذار مي كنيم.

برنامه ساير گروههاي نجومي مشهد به مناسبت هفته و روز نجوم:

الف- گروه نجوم دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد:

اين گروه چند ماهی است فعالیت خود را در زمینه نجوم آ غاز کرده است و متشکل از جمعی از دانشجویان فیزیک علاقه مند به نجوم است. این گروه تحت حمایت بسیج دانشکده علوم پايه دانشگاه فردوسي مشهد کار خود را از اواخر آذر ماه 84 شروع کرد و پس از مشورت با انجمن نجوم آماتوري آسمان توس به سرعت فعال شد. هفته نجوم  فرصتی برای محک زدن فعالیت نجومی و کار گروهی بود.

آماده کردن و رنگ زدن قاب ها، طراحی ساعت آفتابی، طراحی پوستر تبلیغاتی همایش و نمایشگاه، پیدا کردن مطالب علمی و خبرهای نجومی برای اطلاع رسانی به عموم،کار کردن بر روی سمینار دانشجویی برای ارائه در همایش، تهیه کارت های دعوت، تهیه ماکت شاتل فضایی، ... کارهایی بود که قبل از هفته نجوم انجام شد.

مجوز فعالیت و تبلیغات گرفته شده بود و همه چیز تقریبا آماده شده بود به جز پوسترها و کارتهای سفارش داده شده به مجله نجوم(!). یکشنبه10/2/85 دومین روز هفته نجوم  نمایشگاه آماده پاسخگویی به دانشجویان شدو نیز بر روی تعدادی پانل مطالب مربوط به  KEO  و گریزی به پرفروش‌ترین داستان قرن 21 شازده کوچولو(!) قرار داشت. علاوه بر آن کارتهای ساعت آفتابی که با کیفیت بسیار بالایی طراحی و چاپ شده بود، نقشه‌های آسمان شب، ... به همراه گلچینی از کتابهای نجومی به نمایش و فروش گذاشته شد. تعدادی لوازم اپتیکی که افراد گروه با هماهنگی به نمایشگاه آورده بودند نظر بسیاری را به خود جلب کرد.

همایش روز سه شنبه 12/2/85 مصادف با روز معلم بود. این تصادف را به فال نیک گرفتیم و اساتید نجوم دانشکده و چند تن از مسؤولین را دعوت کردیم.کارگروهی در این روز به اوج خود رسید.

اولین سخنرانی مربوط به آقای دکتر قنبری، رياست محترم انجمن نجوم ایران بود که در مورد رصدخانه ملی و شاخه آماتوری انجمن نجوم ايران صحبت کردند. سخنران بعدی آقای محمد مهدی مطیعی، مدیر انجمن نجوم آماتوری آسمان توس و عضو هیأت دبیران شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران، به مدت 35 دقیقه در مورد پردازش تصاویر نجومی اطلاعاتی را در اختیار حاضران قرار دادند.

سپس آقای هاشمی‌نیا، از اعضاي فعال انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد، در مورد برج تاریخی رادکان مطالبی را ایراد کردند. بعد از سخنرانی ایشان نوبت به ارائه سمینار دانشجویی رسید. خانم آرشیان و آقای طباطبایی، از اعضاي فعال انجمن نجوم آسمان توس مشهد که با یک دستگاه رادیو تلسکوپ (رادیو جاوه) امواج وداده‌هایی از مشتری گرفته بودند، توضیحاتی را درباره نجوم رادیویی، سیاره زیباي مشتري و داده‌های تهيه‌شده دادند. این سمینار وقتی به اوج خود رسید که صدای مشتری در آمفی تئاتر پیچید و نظر همه حتی دوستانی که در پشت پرده سرگرم انجام کارهای اجرایی بودند را به خود جلب کرد.

آخرین سخنران آقای دکتر شادمهری، استاد نجوم و اختر فیزیک دانشکده علوم پايه دانشگاه فردوسي، در مورد فورانها، جت ها و بادها در سيستمهاي اخترفيزيكي سميناري به مدت 35 دقيقه ارائه دادند.

در حدود 100 نفر در همایش شرکت کردند كه در این بین علاوه بر دانشجويان دانشکده علوم پايه، دانشجویانی از دانشکده‌های مهندسی، ادبیات، الهیات، کشاورزی و ... حضور داشتند.

روز چهارشنبه آخرین روز برگزاری نمایشگاه بود و ساعت نزدیک 15:45 را نشان می داد که بالاخره پوسترها پس از یک هفته از تهران رسید و به هیجان نمایشگاه افزود!

هوا تاریک شده بود و ستاره ها کم کم نمایان می شدند. فرصت کردیم بعد از دو هفته تلاش سر خود را بلند کنیم و سری به آسمان بزنیم. در این آسمان پر دود و غبار جایی که سمت الرأس می خوانیمش یک پرژکتور بزرگ روشن بود!  و علاوه بر آن ماه و زحل و کاستور و پولوکس بودند که به سمت غرب کشیده می شدند.

ما غرق تماشای آسمان شده بودیم و نفهمیدیم عده ای اطرافمان جمع شده اند. هر کسی که می گذشت بر حسب کنجکاوی سرش را به طرف آسمانی که ما در آن بودیم بلند می‌کرد و می پرسیدکه: چه اتفاقی افتاده است؟ ماه گرفتگی است یا باید خبری شده باشد! در آن شب ما پیکان‌هایی شده بودیم نه به سمت نمایشگاه و نه به سمت سالن برگزاری همایش بلکه به طرف آسمان ... .

زیر آسمان بهتر می‌توان با آدم ها حرف زد، بهتر می توان فرق میان ستاره و سیاره را بيان کرد، هیچ نمایشگاهی به زیبایی آسمان نیست ... و ما در آن چند دقیقه‌ای که در میان دانشجویان بودیم کار چند هفته را تمام کردیم.  

ب- گزارش فعاليتهاي شاخه نجوم انجمن علمي فيزيك دانشگاه خيام به مناسب هفته و روز نجوم:

همزمان با آغاز هفته نجوم و همگام با انجمن‌ها و تشكلهاي نجوم آماتوري ايران، شاخه نجوم انجمن علمي فيزيك خيام هم به منظور گراميداشت اين هفته و آشنايي هرچه بيشتر دانشجويان با نجوم و آسمان اقدام به برگزاري چندين برنامه مانند برگزاري همايش، برپايي نمايشگاه و اجراي برنامه رصد عمومي نمود. اين فعاليت‌ها در روزهاي آغازين هفته نجوم يعني نهم، دهم و يازدهم ارديبهشت ماه سال جاري با همكاري انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد در دانشگاه به اجرا در آمد.

الف: همايش نجوم با موضوع آغاز خلقت عالم

ب: برگزاري نمايشگاه نجوم

در نمايشگاه توزيع برگه‌هاي نظرسنجي بود كه به پيشنهاد آقاي مطيعي از انجمن نجوم آماتوري آسمان توس، در آن از دانشجويان خواسته بوديم نام و تعداد سيارات منظومه شمسي را ذكر كنند، خوشبختانه تعداد زيادي به پر كردن برگه‌هاي اقدام كردند ولي نتايج به دست آمده نشان داد كه متأسفانه ما هنوز تا نهادينه كردن علم نجوم در ميان عموم راه درازي در پيش داريم. چرا كه اكثر پاسخ‌دهندگان يا تعداد را نمي‌دانستند و يا نام و ترتيب را به طور دقيق در خاطر نداشتند، كه اين نياز هرچه بيشتر ما را به اطلاع رساني و تبليغ آشكار مي‌سازد.

ج: رصد عمومي و مشاهده هلال ماه

از ديگر برنامه‌هاي شاخه نجوم انجمن علمي فيزيك خيام برگزاري برنامه رصد عمومي بود كه با استقبال خوب دانشجويان مواجه شد. اين برنامه در شامگاه شنبه 9/4/85 در محوطه دانشگاه خيام و با همكاري انجمن نجوم آماتوري آسمان توس برگزار شد.

ج- گروه نجوم سمپاد، دبيرستان فرزانگان مشهد:

در هفته جهانی نجوم فعالیت های گروه نجوم سمپاد به دو بخش عمومی و بخش مختص دانش آموزان فرزانگان تقسیم می‌شد:

بخش عمومی:

در این بخش دو نفر از اعضا به نمایندگی گروه نجوم سمپاد در روز نجوم در پانزدهم اردیبهشت ماه 1385 در پارک ملت مشهد حضور یافتند و با استفاده از ماکت کمک آموزشی دایره البروج، به توضیح درباره مدل زمین مرکزی و مشکلات این نظریه، چگونگی پیدایش اعتدالین و انقلابین و فصول سال پرداختند که این بخش مورد توجه عموم واقع شد. همچنین در هنگام حضور کودکان،  نمایندگان ما با استفاده از دو توپ توضیحاتی راجع به کره زمین و خورشید و حرکت انتقالی و وضعی آن بیان کردند. لازم به ذکر است که این بخش تحت نظارت انجمن نجوم آماتوری آسمان توس صورت گرفت.

بخش اختصاصی:

 این بخش مختص مرکز آموزشی فرزانگان (1) مشهد بود و با برپایی نمایشگاهی در محیط مدرسه اجرا شد. گروه به طور کلی سعی داشت تا با ساده ترین مثالها مفاهیم نجومی را بیان کند و با استفاده از تصاویر، ماکت ها و برنامه های مختلف، مردم را به سمت نجوم جذب کند که این فعالیت ها را می توان به صورت زیر دسته بندی کرد:

اعجاز علمی قرآن

معرفی کتاب

کاریکاتورهای نجومی

افلاک نمای دایره البروج

نجوم باستانی

ماکت منظومه ی شمسی

ساخت پوستر روز جهانی نجوم

نمایش فیلم های مستند علمی از مأموریتها و تحقیقات  فضایی

نمایش power point هایی از تصاویر نجومی (کهکشان ها ، سحابی ها ، کسوف)

ارائة توضیحاتی درباره مفاهیم نجومی

معرفی نرم افزار starry night

پاسخ به پرسش علاقه مندان

بهره گیری از نظرات بازدید کنندگان

تهيه كنندگان خبر: محمد مهدي مطيعي، آسيه يعقوبي، عباس حسنعلي‌زاد حقيقي، تكتم صادقي‌مفرد

آرشيو:

برنامه هاي انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد در روز و هفته نجوم سال 1385

روز نجوم امسال در 15 اردیبهشت جاری با شعار" نجوم و صلح" برگزار خواهد شد.

مطابق روند چند ساله اخیر، ایران نیز همراه با ساير کشورهای جهان به گرامیداشت روز جهانی نجوم می پردازد. بر اساس تعریفی که از این روز وجود دارد روز جهاني نجوم در دنيا نزديكترين روز از تعطيلات آخر هفته به تربيع اول ماه (تنها قمر زمين) انتخاب مي‌شود كه در بازه 15 آوريل تا 15 مي واقع شده باشد. همچنين هفته‌اي كه روز نجوم آخرين روز آن را تشكيل دهد به عنوان هفته نجوم نامگذاري مي‌گردد. به همین دلیل امسال در ایران این مراسم با یک روز اختلاف نسبت به روز جهانی نجوم در كشورهايي كه داراي تقويم ميلادي هستند، در روز جمعه 15 اردیبهشت برگزار می شود.

در چند سال اخیر برگزاری این مراسم در نقاط مختلف کشور ادامه داشته و همه ساله دهها مرکز دیگر به جمع برگزارکنندگان این روز اضافه می شوند. این روز فرصتی است تا عموم مردم، با زیباییهای دانش ستاره شناسی آشنا شوند. به همین منظور برنامه های متنوعی از جمله برگزاری نمایشگاههای نجومی، ساخت ماکتهای منظومه شمسی، برگزاری کارگاههای نقاشی نجومی، تهیه مقیاسهای نجومی، رصد آسمان و مواردی از این دست هر ساله برگزار می شود . حضور فعال ایران در این مراسم باعث شد جایزه ایده های نو در برگزاری روز نجوم 2 سال قبل به يكي از گروههاي نجومي تهران اهدا شود. شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران به عنوان هماهنگ کننده فعالیتهای نجومی کشور در جلسه شهریور ماه خود با درخواست از گروههای نجومی فعال برای تدارک دیدن این برنامه از گروهها دعوت کرد تا مراسم امسال را با توجه به حضور در دوره‌ای پر تنش در جهان و نقش ویژه‌ای که دانش نجم می‌تواند در گسترش دوستی و صلح در جهان ایفا کند، با محوریت و شعار "نجوم و صلح" برگزار كنند (برگزفته از سايت پارس اسكاي: www.parssky.com)

انجمن نجوم آماتوري آسمان توس و خانه نجوم مشهد نيز ضمن گراميداشت اين هفته، برنامه هايي را به همين مناسبت در دست اجرا دارند:

شنبه 9 ارديبهشت 1385:

1- افتتاح نمايشگاه دائم نجوم در محل خانه نجوم مشهد.

2- حضور در دبيرستانهاي نواحي 3 و 4 و برگزاري شب نجومي از ساعت 18 تا 20 ، دبيرستان زنده‌ياد صادقي

يكشنبه 10 ارديبهشت 1385:

- برگزاري مراسم رصد عمومي، پرسش و پاسخ  و پخش فيلم نجومي در محل دفتر انجمن واقع در فرهنگسراي بهشت از ساعت 16 الي 20

دوشنبه 11 ارديبهشت 1385:

1- كارگاه نقاشي نجومي در فرهنگسراي غدير مشهد از ساعت 8 الي 14

2- برگزاري همايش نجوم در پژوهشسراي ملاصدرا (آموزش و پرورش ناحيه 3 مشهد) واقع در نبش كلاهدوز 6، از ساعت 17 الي 19

3- برگزاري شب نجومي در دبيرستان زكيه (از ساعت 18 تا 20)

سه شنبه 12 ارديبهشت 1385:

1- برگزاري كارگاه منظومه شمسي در خانه نجوم مشهد از ساعت 8 الي 14

2- برگزاري نمايشگاه نجوم، پخش فيلم و رصد عمومي در محل دفتر انجمن واقع در فرهنگسراي بهشت از ساعت 16 الي 20

چهارشنبه 13 ارديبهشت 1385:

1- بازديد عمومي از خانه نجوم مشهد از ساعت 8 الي 14

2- برگزاري شب نجومي در دبيرستان شاهد امام خميني (ره) از ساعت 18 تا 20

پنجشنبه 14 ارديبهشت 1385:

1- برگزاري برنامه ويژه "نجوم و كودك" به همراه رصد آسمان براي خردسالان در محل دفتر انجمن واقع در فرهنگسراي بهشت از ساعت 17 الي 20

2- برگزاري برنامه رصد عمومي در رستوران پديده شهر شانديز از ساعت 19 الي 22.

جمعه 15 ارديبهشت 1385:

1- برگزاري آزمون سراسري نجوم از ساعت 9 الي 11:30 در محل فرهنگسراي غدير مشهد (خانه نجوم) واقع در تقاطع بلوار 22 بهمن و بلوار شهيد شيرودي.

2- برگزاري برنامه رصد عمومي و توزيع هداياي روز جهاني نجوم در پاركهاي كــوهسنــگي و ملــت مشـهــد از ساعت 16 الي 22

- همچنين بخش نجوم آموزشكده فني-حرفه‌اي الزهرا (س) مشهد، به مديريت سركار خانم زرقي، از اعضاي فعال انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد، در طي هفته نجوم برنامه‌هاي متنوعي را ويژه دانشجويان اين آموزشكده در دست اجرا دارند كه به موارد زير مي‌توان اشاره نمود:

1- مسابقه تزئين كيك نجومي

2- كارگاه گرافيك و تصويرسازي نجومي

3- كارگاه انيميشن‌سازي نجومي

- خانه نجوم مشهد نيز علاوه بر فعاليتهاي ياد شده، در طول هفته نجوم پذيراي عموم علاقه‌مندان در طول ساعت اداري مي‌باشد.

- زيرگروه آلودگي نوري انجمن نجوم آماتوري آسمان توس مشهد نيز در طي برنامه‌هاي ذكر شده برنامه‌هاي ويژه‌اي براي تشويق و ترغيب عموم حضار براي كاهش آلودگي نوري در دست اقدام دارد.

انجمن نجوم آماتوري آسمان توس www.Toossky.com

*  *  *