فرصت در حالی برای آزادی خود از یک تله شنی دست‌وپا می‌زند که روح در سوی دیگر مریخ حمام آفتاب می‌گیرد!

مریخ‌نورد فرصت از دوشنبه گذشته در شن‌های روان به‌دام افتاده و در تلاش است خود را آزاد کند. مهندسان امیدوارند این مریخ‌نورد بتواند این کار را به‌راحتی انجام دهد، چرا که در سال گذشته، این مریخ‌نورد توانست به سادگی از وضعیتی بدتر از این خلاصی یابد.

دوشنبه هشتم خردادماه، فرصت در حال عبور از معبر باریکی در بین ناهمواری‌های سطح مریخ بود که چرخ‌هایش در شن گیر کرد. خوشبختانه این‌بار چرخ‌ها به اندازه حادثه آوریل 2005 فرو نرفته‌اند. در آن حادثه، فرصت پنج هفته تمام در یک توده شن 30 سانتی‌متری که تپه برزخی نام گرفت، گیر کرده بود، ولی در نهایت توانست با حرکت دادن چرخ‌هایش در جهت عکس، خود را آزاد کند.استیو اسکوایرس از اعضای گروه تحقیقاتی فرصت در مقایسه شرایط فعلی این مریخ‌نورد با حادثه تپه برزخی می‌گوید: در آوریل گذشته، هر شش چرخ فرصت تقریبا به‌طور کامل فرو رفته بودند؛ اما این‌بار تنها دو چرخ‌ عقب گیر کرده‌اند.پس از آن توقف نفس‌گیر در برزخ مریخی(!) مهندسان تصمیم گرفتند برای جلوگیری از هرگونه پیشامد مشابهی، لغزش چرخ‌ها را به‌طور منظم بیازمایند. برای این کار، دوربین‌های نصب‌شده در مریخ‌نورد مسافت طی‌شده را اندازه‌گیری می‌کنند و رایانه مرکزی این مقدار را با مسافت طی‌شده بر اساس تعداد گردش‌های چرخ‌ها مقایسه می‌کند. اگر این دو مقدار متفاوت باشند، گردش چرخ‌ها متوقف می‌شود.

این بار قرار بود فرصت 24 متر حرکت کند؛ اما پس از 1.5 متر جابجایی، حرکت متوقف شد. سیستم اندازه‌گیری لغزش به‌موقع مشکل را متوجه شد، وگرنه احتمالا فرصت در شرایط بدتری نسبت به تپه برزخی قرار می‌گرفت.تجربه تپه برزخی سبب شد مهندسان به شیوه مناسب خروج از شن‌های روان دست یابند. در این روش، چرخ‌ها مدام در جهت عکس حرکت می‌چرخند. در هر گردش، آج‌های روی چرخ شن را از جلوی چرخ به پشت آن منتقل می‌کند و مریخ‌نورد به‌آرامی خارج می‌شود.در ساعت 1:30 بامداد پنج‌شنبه به وقت جهانی، دستورهای خروج از تله شنی ارسال شد. کارشناسان امیدوارند فرصت به‌سرعت از این وضعیت خلاص شود و این تله شنی را بررسی کند. آنها می‌خواهند با بررسی دقیق هندسه این منطقه، دلیل به‌دام افتادن فرصت را بررسی کنند. پس از آن، فرصت مسیر خود را به سوی جنوب و گودال ویکتوریا ادامه خواهد داد. بیش از یک سال است که فرصت با سرعت 30 متر در روز به‌سوی این گودال در حرکت است و هنوز 900 متر دیگر با آن فاصله دارد.

حمام آفتاب

در سوی دیگر سیاره سرخ، مریخ‌نورد روح هم متوقف مانده‌است. روح در اوج زمستان محلی مریخ به‌دام افتاده است و انرژي تولیدی سلول‌های خورشیدی آن به 320 وات-ساعت کاهش یافته است (دی‌ماه 1382 / ژانویه 2004 که روح بر سطح مریخ فرودآمد، انرژی تولیدی سلول‌های خورشیدی‌اش 900 وات-ساعت بود). مهندسان درتلاشند توان تولید انرژی روح را افزایش دهند و از این‌رو، آن را در محلی با شیب 11 درجه به سوی شمال متوقف کرده‌اند تا پرتوهای خورشید به بهترین شکل به آن بتابند.

البته روح در این وضعیت بی‌کار نیست. دوربین‌های این مریخ‌نورد در تلاشند یک تصویر پانورامای 360 درجه با هر 13 فیلتر رنگی از اطراف خود تهیه کنند و تاکنون توانسته‌اند نیمی از این تصویر را آماده کنند. دیگر ابزارهای علمی روح هم به بررسی سنگ‌ها و شن‌های اطراف و هم‌چنین آسمان مریخ مشغولند. روح تا مردادماه در همین نقطه باقی خواهد ماند و پس از آن، اندکی دوران پیدا می‌کند تا آزمایش‌هایی را بر بستری سنگی که هم‌اکنون در دسترس بازوی روباتیکش نیست، انجام دهد. به احتمال بسیار زیاد، تا اواخر پاییز که زمستان مریخ به پایان می‌رسد، روح حرکتش را از سر نمی‌گیرد.