اخترشناسان با کشف ستاره‌ای نوترونی جوانی که خودش را ستاره‌ای پیر جا زده است، شگفت‌زده شده‌اند. اندازه‌گیری‌ها نشان می‌دهد این ستاره نوترونی دوهزار سال بیشتر عمر ندارد، اما علایمی شبیه به ستارگان نوترونی چند میلیون ساله از خود نشان می دهد.
شرح عکس: ستاره نوترونی 1E161348-5055، بقایای انفجار ابرنواختری ستاره مادر را در این تصویر تابش ایکس که با رنگ‌های کاذب به نمایش درآمده، روشن کرده است.
ستارگان نوترونی، کره‌هایی از مواد فراچگال هستند که پس از مرگ ستارگان سنگین در انفجار ابرنواختری تشکیل می‌شوند. وزن آنها حدود 1.5 برابر جرم خورشید است، اما قطرشان از سی کیلومتر بیشتر نیست و هر قاشق چای‌خوری از ماده آنها، میلیاردها تن وزن دارد! از آنجا که قطر این اجرام نسبت به قطر ستاره اولیه بسیار کم‌تر است، قانون پایستگی تکانه زاویه‌ای الزام می‌کند که این ستارگان مرده با سرعت بسیار بسیار زیادی به دور خود گردش کنند. از این رو است که ستارگان نوترونی با آهنگ صدها دور در ثانیه بر گرد محور خود می‌گردند، یا حداقل قرار است با چنین سرعتی بگردند.
این همان مشکلی است که اخترشناسان با ستاره نوترونی 1E161348-5055 پیدا کرده‌اند. آندره‌آ ده‌لوکا، اخترشناس موسسه تخصصی اخترفیزیک و فیزیک کیهانی در میلان ایتالیا و همکارانش، این ستاره نوترونی را به تازگی تلسکوپ فضایی اروپایی نیوتون رصد کرده‌اند و به خصوصیات عجیبی از آن برخورد کرده‌اند. این ستاره ده‌هزار سال نوری با زمین فاصله دارد و یکی از جوان‌ترین ستارگان نوترونی شناخته شده است. اندازه‌گیری شعاع سحابی مواد اطراف این ستاره که در انفجار ابرنواختری شروع به منبسط شدن کرده است، نشان می‌دهد تنها دوهزار سال از آغاز تشکیل سحابی که RCW103 نام دارد، می‌گذرد. اما اندازه‌گیری تغییرات درخشندگی تابش ایکس این ستاره نشان می‌دهد این جسم آسمانی هر 6.7 ساعت یک‌بار به دور خود گردش می‌کند. چنین حالتی معمولا زمانی روی می‌دهد که میلیون‌ها سال از انفجار ابرنواختری و تولد ستاره نوترونی گذشته باشد و ستاره آرام آرام کند شده باشد.
مدل‌های زیادی برای توضیح این پدیده وجود ندارد. یکی از آنها این است که ستاره نوترونی به نحوی توانسته است بخشی از مواد برجای‌مانده از ابرنواختر را برای خود نگاه دارد و آنها را در قرص برافزایشی اطراف خود جمع کند. با گردش ستاره به دور محورش، میدان مغناطیسی ستاره نوترونی تکانه زاویه‌ای را به قرص برافزایشی مواد منتقل کرده و آهنگ دوران این ستاره جوان به سرعت کاهش پیدا کرده است.
اما احتمال دیگری هم وجود دارد، این که دوره 6.4 ساعتی که در تغییرات تابش ایکس دیده شده است، هیچ ربطی به این ستاره نوترونی نداشته باشد. شاید این تغییرات مربوط به ستاره‌ای همدم باشد که در مداری به تناوب 6.4 ساعت بر گرد ستاره نوترونی می‌گردد و جریانی از مواد خام ستاره‌ای را به سوی ستاره نوترونی سرازیر کرده است. این مدل به شرطی مشکل را حل می‌کند که میدان مغناطیسی این ستاره نوترونی ضعیف‌تر از حد معمول خود باشد.
پژوهشگران امیدوارند با رصدهای آینده این ستاره نوترونی بتوانند این معمای عجیب را حل کنند.