در آغاز هزاره جدید هیچ اولویتی مقدم بر توسعه پایه ای علوم و گسترش آن وجود ندارد و کشوری که در راه همگانی کردن علم در جامعه قدم بر ندارد ناگزیر از قافله پر شتاب دانش عقب خواهد ماند. لذا یکی از مهمترین وظایف پیش روی انجمن های علمی تلاش در راه همگانی کردن علوم و زمینه سازی توسعه پایدار علمی است.
انجمن نجوم ایران با نظر به چنین وظیفه ای از یک سو و جایگاه کهنی که کشور ما در رشته اختر شناسی داشته است و همچنین علاقمندان فراوانی که به عنوان منجمان اماتور در ایران فعال هستند شاخه آماتوری خود را به منظور تلاش در جهت افزایش توان و تخصص و حمایت از گروهها و افراد فعال عرصه نجوم اماتوری ایران و همچنین تلاش برای گسترش دانش نجوم بنیان نهاده است.
شاخه اماتوری نیز با توجه به چنین وظیفه ای است که در کنار مجموعه فعالیتهای خود ، با نگاه ویژه ای به فعالیتهای ترویجی نگریسته و تلاش کرده از هرفرصتی برای انتقال دانش به میان توده مردم استفاده نماید. برگزاری و سامان دهی مراسمی چون شب یوری، شب یلدا، روز فضا، جشنواره ساعتهای آفتابی و روز نجوم نیز در راستای این هدف در دستور کار شاخه امتوری انجمن نجوم ایران قرار گرفته است.
از 5 سال پیش ایران نیز به جرگه کشورهای برگزار کننده مراسم روز نجوم پیوست و اگرچه در سالهای ابتدایی با همت مراکز گوناگونی چون رصدخانه زعفرانیه تهران و مراکز اندکی در شهرستانها و توجه شبکه 4 سیما این برنامه به صورت محدود برگزار شد اما در سالهای بعد با اقبال عمومی مواجه شد به طوریکه در سال 2004 میلادی برنامه ای که توسط انجمن نجوم ایران (شاخه آماتوری) و دبیرستان فرزانگان تهران در خانه هنرمندان ایران برگزار شده بود موفق شد جایزه ایده های برتر در برگزاری این روز از سوی اتحادیه نجوم و ماهنامه Sky & Telescope (سازمان دهندگان بین المللی این مراسم ) کسب نماید.
برای برگزاری روز نجوم در سال 1385 (2006 میلادی) از شهریور ماه سال گذشته کمیته ویژه ای زیر نظر فاطمه عظیم لو (عضو هیات دبیران شاخه اماتوری انجمن نجوم ایران) مامور به انجام هماهنگی های لازم برای سازمان دهی برگزاری مناسب این روز در سراسر کشور با تکیه به توان گروههای محلی شد.
مجموعه پیگیریهای این گروه در پایان سال 1384 شکل عملیاتی به خود گرفت و با ارسال بسته هایی به گروههای نجومی کشور و ارایه برخی توصیه ها و راهنمایی ها از انها خواسته شد تا علاوه بر برگزاری این روز گزارشهای خود را نیز به این کمیته ارسال دارند تا از طریق امکانات این مجموعه این برنامه منتشر شده و به اطلاع عموم برسد.
برخی گروهها نیز که تجربه برگزاری این روز در سالهای قبل را داشتند با اتکا به تجربه های پیشین خود سعی در بهتر برگزار کردن این روز درمحل فعالیتشان کردند.
بدین ترتیب روز نجوم در بهار 1385 به اتفاقی خجسته برای نجوم اماتوری ایران تبدیل شد و بیش از 60 مرکز گوناگون در سراسر ایران اقدام به برگزاری مراسمی در این روز و همچنین هفته نجوم نمودند.
این تعداد نشان از رشدی عظیم در تعداد محل های برگزاری داشت که در نتیجه گروههای بیشتری از مردم فرصت آن را می یافتند تا با نجوم آشنا شوند.
اینک با ارسال گزارش عملکرد گروههای گوناگون سراسر جهان به اتحادیه نجوم ، این گروه بین المللی نجومی مجموعه فعالیتهای انجام شده توسط شاخه اماتوری انجمن نجوم ایران را شایسته دریافت جایزه بهترین برگزاری روز نجوم در سال 2006 معرفی نموده است.
انجمن نجوم ایران – شاخه آماتوری با تبریک کسب این موفقیت ممتاز بین المللی به جامعه نجومی کشور و به ویژه جامعه نجوم آماتوری ایران مایل است موارد زیر را مورد تاکید قرار دهد.
1- انجمن نجوم ایران – شاخه اماتوری خود را نهادی برای ایجاد هماهنگی میان منجمان آماتور ایران و همچنین حمایت از این فعالیتها می داند که بنابر وظایف خود در تلاش برای ترویج نجوم ، ایجاد ارتباط های بین اللملی ، ایجاد فرصتهای لازم برای منجمان آماتور ایرانی و بهبود سطح دانش پایه منجمان ایرانی است.
2- جایزه بهترین برگزاری روز نجوم سال 2006 اگرچه افتخاری بزرگ برای همکاران شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران است اما شاخه این موفقیت و این افتخار را متعلق به کل جامعه نجومی کشور می داند و امیدوار است با ادامه فعالیتهای رو به رشد گروههای نجومی کشور شاهد تکرار چنین موفقیتهایی در همه زمینه ها باشیم.
3- شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران ضمن اعلام سپاس از همگی گروههایی که در سراسر ایران اقدام به گرامی داشت این روز نمودند. مایل است سپاس ویژه ای از گروههای نجومی شهرستانها و مناطق محروم به عمل آورد که علی رغم امکانات اندک و دشواریهای فراوان دست به برگزاری موفق این روز زدند.
4- شاخه اماتوری انجمن نجوم ایران از رسانه های ارتباطات جمعی شامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، مطبوعات ، خبرگزاریها و پایگاههای اینترنتی که با بازتاب این رویداد در مشارکت بیشتر مردم در آن نقش داشتند سپاسگزاری می کند.
5- از سوی ماهنامه Sky & Telescope و اتحادیه نجوم جایزه ای شامل لوح یادبود و اعتبار 250 دلار آمریکا برای خرید محصولات ناشر Sky & Telescope برای انجمن نجوم ایران در نظر گرفته شده است. شاخه اماتوری انجمن نجوم ایران با باور به نقش مهم گروههای برگزار کننده این روز در سراسر ایران در کسب این موفقیت تصمیم گرفته است تا بخش نقدی این جایزه را به صورت 4 اشتراک یک ساله ماهنامه Sky & Telescope به عنوان جایزه به برترین برگزار کنندگان روز نجوم سال 1385 ایران اهدا کند. این گروهها بر مبنای گزارشهایی که به دفتر انجمن نجوم ایران ارسال دارند شناسایی و جایزه آنها در گردهمایی سالانه منجمان آماتور ایران در نیمه شهریور ماه در نیشابور به آنها اهدا خواهد شد.
سرزمین پر ستاره ایران در دل خود استعدادهای فراوانی را پنهان کرده است که هر گاه فرصتی برای بروز آنها مهیا شده، شایستگی خود را به اثبات رسانده اند. به امید روزی که با به ظهور رسیدن همه این استعداد ها کشور عزیزمان را بار دیگر بر فراز قله های مرتفع دانش در دنیای امروز ببینیم.
تیر ماه 1385
شاخه آماتوری انجمن نجوم ایران