محمود حاجزمان
ستارهشناسان موفق به یافتن کهکشانی شدهاند که انرژی حاصل از سوختن هسته فوق درخشان آن -که کوازار یا اختروش نامیده میشود- 100 برابر انرژی کل کهکشان راه شیری است.
به گزارش پاپساینس، اگرچه تئوریهای اخترشناسی مدتها بود که وجود چنین اختروشهایی را پیشبینی کرده بودند، جرم تازه کشف شده که نام SDSS J1106+1939 بر روی آن نهاده شده است، با فاصله فراوان پر انرژیترین جرمی است که تا کنون مشاهده شده است. اختروشها انرژی خود را از سیاهچاله عظیمی میگیرند که در مرکز آنها قرار گرفته است.
اخترشناسان این کشف را با استفاده از ابزار طیفنگار X-Shooter متصل به مجموعه وی.ال.تی در رصدخانه جنوبی اروپا انجام دادند. طیفنگار ابزاری است که نور رسیده را به طول موجهای تشکیل دهنده آن جدا میکند، و به اخترشناسان امکان میدهد تا حرکت مواد نزدیک به هسته اختروش را مشاهده کنند. محاسبات گروه تحقیقاتی نشان میدهد که این اختروش سالیانه معادل 400 برابر جرم خورشید (جرم خورشید 2 ضربدر 10 به توان 30 کیلوگرم یا دوهزار میلیارد میلیارد میلیارد کیلوگرم است)، گاز و غبار را با سرعتی نزدیک به 8 هزار کیلومتر بر ثانیه به بیرون پرتاب میکند.
جریانهای عظیمی مانند این شاید بتوانند به برخی از بزرگترین معماهای کیهانی پاسخ دهند؛ مانند این مساله که سیاهچالههای واقع در مرکز هر کهکشانی چطور بر اندازه آن تاثیر میگذراند، و چرا تعداد اندکی از این کهکشانهای عظیم در جهان وجود دارد.